Στη Ρωσία μεταφέρεται χώμα από το σημείο όπου έπεσαν Σοβιετικοί στρατιώτες που πολέμησαν στο πλευρών των Ελλήνων ανταρτών κατά των Ναζί, πριν το Ολοκαύτωμα των Πύργων.
Το χώμα από τις πλαγιές του Βερμίου στο Μεσόβουνο Κοζάνης, στο σημείο που έπεσαν μαχόμενοι εναντίον των Ναζί τον Απρίλιο του 1944 τέσσερις Σοβιετικοί στρατιώτες, παρέλαβε στρατιωτική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον στρατιωτικό ακόλουθο της Ρωσικής πρεσβείας στην Αθήνα, υποστράτηγο Α. Πριχόντικο.
Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο πρόεδρος της μαρτυρικής κοινότητας Μεσόβουνου, Παύλος Παραστατίδης, η Ρωσική αντιπροσωπεία τοποθέτησε σε ειδικές κάψουλες χώμα τόσο από το σημείο που οι Ρώσοι αξιωματικοί και στρατιώτες έπεσαν μαχόμενοι, πριν το Ολοκαύτωμα των Πύργων, όσο και από εκείνο όπου έχουν ταφεί. Οι κάψουλες θα τοποθετηθούν στον Κεντρικό ναό των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας.
Τελετή τοποθέτησης του χώματος στις 9 Μαΐου στη Ρωσία
Η επίσημη τελετή της τοποθέτησής τους θα γίνει την 9 Μαΐου του 2020, την ημέρα που στη Ρωσία θα εορταστεί με κάθε επισημότητα η 75η επέτειος της Νίκης κατά της Ναζιστικής Γερμανίας.
Οι τέσσερις Ρώσοι στρατιώτες βρίσκονταν λίγο έξω από το Μεσόβουνο, μαζί με αντάρτες του ΕΛΑΣ, όταν οι Ναζί σε συνεργασία με τους Έλληνες δωσίλογους, στο πλαίσιο της επιχείρησης «μαγιάτικη καταιγίδα», το Ολοκαύτωμα των Πύργων, όπου έκαψαν το χωριό, εκτέλεσαν 150 κατοίκους, ενώ κατά την μάχη που έγινε με τους αντάρτες στο Βέρμιο, σκοτώθηκαν και οι τέσσερις Ρώσοι στρατιώτες.
Ο κος Παραστατίδης εξηγεί ότι μέχρι το 1990 οι στρατιώτες ήταν θαμμένοι στο σημείο που σκοτώθηκαν, όπου υπάρχει ένα μικρό μνημείο. Ωστόσο,το 1990 έγινε εκταφή και τα οστά τους τοποθετήθηκαν στο κεντρικό μνημείο που έχει δημιουργηθεί στο χωριό όπου είναι θαμμένοι και 315 κάτοικοι, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους στις δύο μαζικές εκτελέσεις που διέπραξαν οι Ναζί στις 23 Οκτωβρίου του 1941 και στις 23 Απριλίου του 1944.
Η «Μαγιάτικη Καταιγίδα» το σφοδρότερο ολοκαύτωμα των Ναζί μετά τα Καλάβρυτα
Η Σφαγή των Πύργων ή αλλιώς το Ολοκαύτωμα των Πύργων, όπως διαβάζουμε στην Wikipedia, αναφέρεται στη μαζική σφαγή Ελλήνων από τους Γερμανούς ναζιστές και τους Έλληνες συνεργάτες τους που έλαβε χώρα στις 23 και 24 Απριλίου 1944 στους Πύργους Εορδαίας.
Η μαρτυρική κοινότητα της Κατράνιτσας πλήρωσε ιδιαίτερα βαρύ φόρο αίματος. Πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο ολοκαύτωμα των ναζί στην Ελλάδα μετά από αυτό των Καλαβρύτων. Το χωριό καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και θανατώθηκαν από τον γερμανικό στρατό 327 από τους 1.302 κατοίκους του, στα πλαίσια της επιχείρησης των Γερμανών στη Δυτική Μακεδονία με την κωδική ονομασία «Μαγιάτικη Καταιγίδα».
Υπεύθυνος για τα ολοκαυτώματα Πύργων Κοζάνης, Κλεισούρας Καστοριάς και Διστόμου Βοιωτίας όπου συνολικά έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, ήταν ο Γερμανός συνταγματάρχης Καρλ Σύμερς, διοικητής του 7ου συντάγματος της 4ης μεραρχίας τεθωρακισμένων γρεναδιέρων των SS.
Ο Σύμερς είχε μάλιστα παρασημοφορηθεί από τη Βέρμαχτ με τον Σταυρό των Ιπποτών, τον οποίο από ό,τι φαίνεται κέρδισε διαπράττοντας μαζικές εκτελέσεις αμάχων, τους οποίους βάφτιζε ένοπλους αντάρτες. Εκτός από τον συνταγματάρχη Γεώργιο Πούλο, κανείς από τους υπευθύνους της σφαγής των Πύργων και της Εορδαίας γενικότερα, Γερμανούς, Τουρκμένιους και Έλληνες, δεν τιμωρήθηκε αργότερα από τις ελληνικές αρχές. Κάθε χρόνο στους Πύργους (Κατράνιτσα) δίνει το παρόν του στο καθιερωμένο μνημόσυνο για τα θύματα του Ολοκαυτώματος ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.