Αισθητά μεγαλύτερες φορολογικές «ανάσες» έχει η τρέχουσα χρονιά για τους πολίτες, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το ΚΕΦίΜ.
Όπως αναφέρει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών το 2023 εργαστήκαμε για 171 από τις 365 μέρες του χρόνου για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές στο κράτος. Η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας -δηλαδή η ημέρα που οι Έλληνες φορολογούμενοι σταματούν να εργάζονται για την πληρωμή των φόρων και των κοινωνικών εισφορών και αρχίζουν να εργάζονται για τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους- φέτος ήρθε στις 21 Ιουνίου.
Πρόκειται για μια σημαντική βελτίωση, κατά 14 ημέρες, συγκριτικά με το 2022, οπότε και η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας ήταν η 5η Ιουλίου. Ποια μεθοδολογία ακολουθεί όμως το ΚΕΦίΜ; Σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα; Και τι σηματοδοτούν αυτοί οι αριθμοί για το άμεσο μέλλον; Για όλα τα παραπάνω, και πολλά ακόμη, μιλά στο iefimerida.gr ο κ. Τάσος Αβραντίνης, Δικηγόρος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Μελετών και μέλος του Δ.Σ. του «Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Μάρκος Δραγούμης».
«Να ξεκινήσουμε με το τι είναι η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας; Είναι η πρώτη ημέρα κάθε χρόνο που ο πολίτης σταματά να εργάζεται για να πληρώνει τις πάσης φύσεως φορολογικές και ασφαλιστικές του υποχρεώσεις και εργάζεται πλέον για τον εαυτό του για να καλύψει δηλαδή τις υπόλοιπες ανάγκες και επιθυμίες του. Ως θεσμός η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας δημιουργήθηκε το 1947 από το διάσημο ίδρυμα φορολογικών ερευνών "TaxFoundation", το οποίο εδρεύει στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα ο θεσμός της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας εισήχθη από το "Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών Μάρκος Δραγούμης" σε συνεργασία με το TaxFoundation. Η μελέτη διεξάγεται δε σύμφωνα την μεθοδολογία του TaxFoundation και θεωρείται ο πιο επιτυχημένος τρόπος για να εξηγήσεις εύκολα και εύληπτα ακόμη και σε κάποιον που δεν έχει ειδικές γνώσεις γύρω από το φορολογικά θέματα πόσο του κοστίζουν οι κάθε είδους φόροι και ασφαλιστικές εισφορές σε παραγωγικό χρόνο, δηλαδή σε ημέρες εργασίας ανά έτος» λέει αρχικά ο κ. Αβραντίνης.
Αβραντίνης: Φέτος κερδίσαμε μισό μήνα φορολογικής ελευθερίας
Ερωτηθείς για τη μεθοδολογία που ακολουθεί το ΚΕΦίΜ, ο Τάσος Αβραντίνης εξηγεί ότι «η μεθοδολογία της έρευνας βασίζεται στα επίσημα, δημοσιευμένα στοιχεία, όπως είναι ο προϋπολογισμός του κράτους, στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ κ.λπ. Για τη φετινή μελέτη χρησιμοποιήθηκαν επιπλέον και τα περιεχόμενα δημοσιονομικά στοιχεία στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2023-2026. Για τον καθορισμό της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας υπολογίζουμε τον λόγο των συνολικών εσόδων του κράτους από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που καλούμαστε να πληρώσουμε προς το Καθαρό Εθνικό Εισόδημα. Εφαρμόζουμε αυτό το αποτέλεσμα σε έτος 365 ημερών για να δούμε πόσες ημέρες ετησίως εργαζόμαστε για το κράτος».
Ρωτήσαμε τον κ. Αβραντίνη αν τα στοιχεία αφορούν όλους τους εργαζόμενους και πώς μπορεί να καθοριστεί το τί κερδίσαμε το 2023.
«Τα στοιχεία αφορούν όλους ανεξαιρέτως τους φορολογουμένους. Για το 2023 η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας» είναι η 21η Ιουνίου. Για το 2023 είμαστε δηλαδή υποχρεωμένοι να εργαζόμαστε για το κράτος 171 ημέρες και για τον εαυτό μας 194. Η αντίστοιχη ημέρα πέρυσι ήταν η 5η Ιουλίου. Είναι σαφές από τη μελέτη ότι ως φορολογούμενοι κερδίσαμε για το 2023 μισό μήνα προσωπικής οικονομικής ελευθερίας σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά» προσθέτει και συνεχίζει:
«Μάλιστα η επίδοση για το 2023 είναι η καλύτερη των τελευταίων δεκατριών ετών (από το 2011) ενώ αν συνυπολογίσει κανείς και την φορολογική επιβάρυνση του πολίτη από το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο αντιπροσωπεύει κατ΄ουσίαν μελλοντικούς φόρους, τότε η χώρα στο ζήτημα της ημέρας φορολογικής απελευθέρωσης καταγράφει την καλύτερη επίδοσή της μετά το μακρινό 2007».
Για το πού τοποθετείται η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, ο
Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Μελετών και μέλος του Δ.Σ. του «Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Μάρκος Δραγούμης», υπογραμμίζει ότι «δεν υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή την Ε.Ε. Αλλά θα πρέπει να παρατηρήσω ότι η συνολική φορολογική επιβάρυνση πολιτών και επιχειρήσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ μπορεί να μειώθηκε το 2023 αλλά παρόλα αυτά παραμένει πολύ υψηλή».
«Θετική εξέλιξη η μείωση των φορολογικών υποχρεώσεων, ιδίως των ελεύθερων επαγγελματιών»
Δείχνουν όμως τα στοιχεία ότι η χώρα κινείται προς μια περίοδο ευημερίας; Ο Τάσος Αβραντίνης εκτιμά ότι «τα στοιχεία είναι μεν ενθαρρυντικά ωστόσο δεν δικαιολογείται να αποτελέσουν και αντικείμενο ξέφρενων πανηγυρισμών. Με τις φορολογικές μειώσεις της τελευταίας τετραετίας υπήρξε πράγματι μείωση της φορολογικής υποχρέωσης για το σύνολο των φορολογουμένων, ιδίως των ελεύθερων επαγγελματιών».
Όπως λέει, «έχουμε σαφώς θετική εξέλιξη αλλά ας μην ξεχνάμε, αναλύοντας τα επίσημα στοιχεία της Α.Α.Δ.Ε., για τους πλέον παραγωγικούς πολίτες, όσους δηλώνουν δηλαδή υψηλότερα εισοδήματα και επωμίζονται και το σημαντικά μεγαλύτερο μέρος των φόρων, ότι η ημέρα φορολογικής απελευθέρωσης από τα δεσμά της δυσβάστακτης φορολογίας παρατείνεται μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου, καθώς οι πάσης φύσεως φόροι και ασφαλιστικές εισφορές μπορεί να φθάσουν να αποσπούν ακόμη και το 75% του εισοδήματός τους. Και το παράδοξο είναι ότι ενώ ισχύουν αυτά κάποιοι άφρονες ζητούν να αυξηθεί περαιτέρω η φορολογία των υψηλότερων εισοδημάτων. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε ευθέως τα κίνητρα των ατόμων για παραγωγή και θα είχε ως αποτέλεσμα την ανάσχεση της οικονομικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας».
Η ενδεδειγμένη φορολογική πολιτική
Κλείνοντας, ρωτήσαμε τον Τάσο Αβραντίνη ποια φορολογική πολιτική θα έπρεπε να ακολουθήσει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις κάλπες της 25ης Ιουνίου.
«Για την αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και για την επίτευξη του μέγιστου ποσοστού φορολογικής συμμόρφωσης στο άμεσο μέλλον η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε γενναιότερες μειώσεις στο φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, στο φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, σε διεύρυνση της φορολογικής βάσης καθώς και σε μελετημένες μειώσεις συνολικά σε όλα τα είδη φόρων. Ειδικώς, η φορολόγηση των μεγαλύτερων εισοδημάτων εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή, γεγονός το οποίο -σε συνδυασμό και με την προοδευτικότητα της φορολογικής κλίμακας- επιδρά αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και οδηγεί σε συρρίκνωση της φορολογικής βάσης -κατ’ επέκταση και των φορολογικών εσόδων- καθώς δημιουργεί κίνητρα για απόκρυψη φορολογητέου εισοδήματος και σε άμβλυνση της φορολογικής συνείδησης των πολιτών. Πολύ σημαντική μεταρρύθμιση θα ήταν και η δραστική απλοποίηση του φορολογικού μας συστήματος» επισημαίνει και καταλήγοντας σημειώνει:
«Ας μην ξεχνάμε όμως, ότι οι φόροι επιβάλλονται για να καλύψουν τις αναγκαίες δαπάνες για τη λειτουργία του κράτους. Η ορθή λοιπόν δημοσιονομική πολιτική επιτάσσει εκτός από μείωση των φόρων και δραστική μείωση των δημοσίων δαπανών. Μόνο με τη μείωση των δαπανών στο απολύτως αναγκαίο επίπεδο εξασφαλίζεται άλλωστε και η μακροχρόνια διατήρηση των φόρων σε χαμηλά επίπεδα. Ιδίως των δαπανών εκείνων που γίνονται όχι υπέρ όλων των πολιτών αλλά κατά παράβαση της αρχής της ουδετερότητας των δημοσίων οικονομικών υπέρ συγκεκριμένων προσοδοθηρικών ομάδων ή για λόγους μιας μεταφυσικής ιδέας «κοινωνικής δικαιοσύνης». Μακροχρόνια η ευημερία μιας χώρας εξασφαλίζεται όχι από απερίσκεπτες σπατάλες αλλά μόνο από μια σώφρονα πολιτική, η οποία θα πρέπει να εμφορείται από το πνεύμα της φειδούς και της οικονομίας».
Τα ευρήματα - «κλειδιά» της έκθεσης του ΚΕΦίΜ
Όπως επισημαίνει το ΚΕΦίΜ:
▶ Η 21η Ιουνίου είναι η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2023, σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης για τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Για 171 από τις 365 μέρες του έτους εργαστήκαμε φέτος για το κράτος, δύο εβδομάδες λιγότερο απ’ ότι το 2022, όπου σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, εργαστήκαμε για το κράτος 185 ημέρες (ΗΦΕ: 5 Ιουλίου).
▶ Αν στην Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο αντιπροσωπεύει μελλοντικούς φόρους, τότε η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2023 έρχεται την 28η Ιουνίου, 17 ημέρες νωρίτερα από ότι ήρθε το 2022 (15η Ιουλίου).
▶ Οι 171 ημέρες εργασίας για το κράτος που προβλέπονται για το 2023 είναι η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση από το 2011, όταν το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 169 ημέρες. Αν συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, τότε οι 178 ημέρες εργασίας για το κράτος που προβλέπονται για το 2023 είναι η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση από το 2007, όταν το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 177 ημέρες.
Δείτε ολόκληρη την έρευνα: