Τώρα που πλησιάζει ο καιρός για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 έρχονται στο φως και κτίρια-ορόσημα που σηματοδοτούν την απαρχή του νεότερου ελληνικού κράτους, τα οποία καταρρέουν μέσα στη γενική αδιαφορία και έχουν εγκαταλειφθεί στη μοίρα τους.
Ένα από αυτά είναι το πρώτο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα του νεότερου κράτους, το λεγόμενο Εϋνάρδειο, το οποίο δώρισε Ελβετός φιλέλληνας και έχτισε ο Καποδίστριας στην Αίγινα, την πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Χτίστηκε το 1830 σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Σ. Κλεάνθη και E. Schaubert με χρήματα που προσέφερε κυρίως ο Ελβετός τραπεζίτης Φιλέλληνας Γ. Ευνάρδος , φίλος του Κυβερνήτη , και Φιλελληνικές οργανώσεις της Ελβετίας.
Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα
Τον Ιανουάριο του 1828, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας, έφτασε στην Αίγινα, πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους, όπου έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής. Κατασκεύασε εκεί και τα πρώτα δημόσια κτήρια της Ελλάδας, όπως το Ορφανοτροφείο (πρώην φυλακές της Αίγινας), το Κυβερνείο και το Εϋνάρδειο, στο κέντρο της Αίγινας. Ουσιαστικό στοιχείο του εθνικού οράματος του Ιωάννη Καποδίστρια υπήρξε η εκπαιδευτική πολιτική και για το σκοπό αυτό έφερε από το εξωτερικό τους σπουδαιότερους Ελληνες λόγιους ειδικούς της εκπαίδευσης, θέλοντας να κάνει την Αίγινα την πρώτη εκπαιδευτική πρωτεύουσα με πολύ μεγάλο αριθμό μαθητών και μαθητευομένων. Μεταξύ των κτιρίων που κατασκευάστηκαν για την εκπαίδευση, είναι το κεντρικό σχολείο Εϋνάρδειο, από το όνομα του Ελβετού φιλέλληνα J.G. Eynard, στενό συνεργάτη και φίλο του Κυβερνήτη, ο οποίος πραγματοποίησε τη δωρεά. Είναι το πρώτο νεοκλασικό κτίριο της χώρας αλλά και ένα από τα πρώτα δημόσια κτίρια της Ελλάδας. Εκεί στεγάστηκε το Κεντρικό Σχολείο, τριετούς φοιτήσεως, και σκοπός του ήταν να δημιουργηθούν δάσκαλοι αλλά και στελέχη για τις κρατικές υπηρεσίες. Είναι το πρώτο καθαρά νεοκλασικής μορφολογίας κτήριο του Νεοελληνικού Κράτους. Λειτούργησε ως σχολείο ως το 1835 οπότε και μεταφέρθηκε στην Αθήνα και ονομάστηκε πρώτο γυμνάσιο της Ελλάδας με διευθυντή τον Γ. Γεννάδιο. Το κτίριο του Εϋνάρδου στέγασε στα τέλη του 19ου αιώνα το Δημοτικό Σχολείο Αρρένων. Για ένα διάστημα στέγασε τη βιβλιοθήκη και μετέπειτα λειτούργησε ως Σχολαρχείο. Από το 1926 μέχρι το 1982 στέγασε το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Στην εγκατάλειψη από το 1981
Έκτοτε παραμένει κλειστό και εγκαταλελειμένο, όπως και όλα τα Καποδιστριακά κτίρια της Αίγινας. Μελέτες έχουν εκπονηθεί, έχει ολοκληρωθεί η μελέτη αναστήλωσης, αλλά το Υπουργείο Παιδείας στο οποίο ανήκει το κτίριο, αγνοεί το Εϋνάρδειο.
Όπως αναφέρει το aeginaportal.gr αποκαρδιωτική είναι η κατάσταση στη οποία βρίσκεται το καποδιστριακό κτήριο Εϋνάρδειο. Η φθορά του κτηρίου επιδεινώνεται ημέρα με την ημέρα. Το ζήτημα της στέγης και των κεραμιδιών του ιστορικού κτηρίου, όπως επίσης και η επικινδυνότητα των παραθύρων με τα σπασμένα τζάμια, έχουν παρουσιαστεί αρκετές φορές και στο παρελθόν, αναφέρει το τοπικό σάιτ.
Δυστυχώς, πρόσφατα ένα τμήμα της οροφής του κτηρίου κατέρρευσε και παρουσιάζει πλέον την εικόνα που μπορείτε να δείτε στο video. Πρόκειται για τμήμα της στέγης όπως φαίνεται από την πλευρά της οδού Αντωνίου Πελεκάνου. Το νερό της τελευταίας βροχής λιμνάζει ακόμη στο δάπεδο, στο εσωτερικό του κτηρίου.
Σε άλλα σημεία τα κεραμίδια έχουν φύγει από την θέση τους και έχουν ανασηκωθεί επικίνδυνα. Κάποια από αυτά μοιάζουν να είναι σχεδόν στο κενό. Η κατάσταση είναι επιβαρυμένη, χειρότερη από ποτέ, βάζοντας ακόμη και σε κίνδυνο την ασφάλεια των διερχομένων.
Τα Καποδιστριακά κτήρια της Αίγινας
Η Αίγινα, λόγω της εγκατάστασης του Ιωάννη Καποδίστρια, διαθέτει μερικά ιστορικά κτήρια που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Γνωστά και ως Καποδιστριακά Κτήρια. Αρχικά το πρώτο μεγάλο δημόσιο κτήριο, το Ορφανοτροφείο, που σκοπό είχε την στέγαση των ορφανών του Αγώνα. Αργότερα, λειτούργησε ως Σχολή Ευελπίδων, Λοιμοκαθαρτήριο , ψυχιατρείο και τέλος φυλακή ασφαλείας. Σήμερα παραμένει ανενεργό.
Στην συνέχεια, συναντάμε το Κυβερνείο, όπου στεγάστηκε η πρώτη κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας. Το Κυβερνείο ήταν και η κατοικία του Ιωάννη Καποδίστρια στην Αίγινα. Αργότερα έγινε άσυλο για τους πρόσφυγες της Κρητικής Επανάστασης, σχολείο θηλέων, Γυμνάσιο σχολείο, Διοικητήριο κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και τέλος ξανά σχολείο. Σήμερα έχει ανακατασκευαστεί.Στο ισόγειο υπάρχει και η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αίγινας.