Η ορθή επικοινωνία του ιατρού με τον ασθενή αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την έγκαιρη διάγνωση, αλλά και για μια αποτελεσματικότερη θεραπευτική αντιμετώπιση προσαρμοσμένη στα ατομικά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του.
Ο ρόλος της καλής επικοινωνίας γιατρού-ασθενή
Σύμφωνα με έρευνες, η καλή επικοινωνία διαδραματίζει τον ίδιο σημαντικό ρόλο με τη λήψη της σωστής φαρμακευτικής αγωγής.
Εξίσου σημαντικός, όμως, είναι και ο ρόλος των φροντιστών των ασθενών με καρδιαγγειακές παθήσεις. Υιοθετώντας αυτή τη προσέγγιση η Γ’ Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ υλοποιεί το «Σχολείο Ασθενών με Καρδιαγγειακές Παθήσεις», διοργανώνοντας (11 Νοεμβρίου, στις 19:00) διαδραστική ημερίδα στο ισόγειο του συνεδριακού κέντρου του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Το πρόγραμμα της ημερίδας περιλαμβάνει παρουσίαση και ανάλυση πρακτικών θεμάτων, που αφορούν την καρδιακή ανεπάρκεια και την κολπική μαρμαρυγή, όπως προέκυψαν από την διάδραση με τους ασθενείς στα σεμινάρια του Σχολείου. Επίσης στη διάρκεια της ημερίδας θα απαντηθούν τα ερωτήματα: Πώς καταλαβαίνω ότι έχω πρόβλημα; Αρχικές ενοχλήσεις. Πού πρέπει να απευθυνθώ; Ποια είναι τα πρώτα «βήματα»; Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές; Πώς πρέπει να ζω με τη νόσο; Χρησιμοποιώ τις νέες τεχνολογίες; Τι εμπιστεύομαι και τι όχι; Πώς φροντίζω τους δικούς μου ανθρώπους που πάσχουν;
Να σημειωθεί ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Μάλιστα, παρά την μεγάλη εξέλιξη στον τομέα της θεραπευτικής, τα ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας παραμένουν υψηλά. Η σωστή ενημέρωση των ασθενών, αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου έχει αναγνωριστεί ως ο θεμέλιος λίθος της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης, αλλά και της αποτελεσματικής θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Η εξατομικευμένη θεραπεία ζητούμενο της σύγχρονης ιατρικής
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Καρδιολογίας και διευθυντής της Γ΄ Καρδιολογικής Κλινικής ΑΠΘ, Βασίλης Βασιλικός: «Ο ασθενής δεν είναι και δεν μπορεί να αποτελεί στατιστικό αποτέλεσμα μέσου όρου. Η εξατομικευμένη θεραπεία, που είναι το ζητούμενο της σύγχρονης ιατρικής πρακτικής, μπορεί να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα, όταν βρούμε κοινή γλώσσα με τον ασθενή. Η λήψη αποφάσεων για τη θεραπεία από κοινού με τον ασθενή συμβάλλει στη συμμόρφωσή του. Το Σχολείο Ασθενών έρχεται να καλύψει αυτό το κενό της ενημέρωσης και της καλύτερης κατανόησης. Η δυτική ιατρική έχει κατηγορηθεί ότι παραβλέπει ατομικά χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη της, βασισμένη στην τεκμηρίωση, δηλαδή στην εφαρμογή των στατιστικών που προκύπτουν για μεγάλες ομάδες ασθενών και δείχνουν αν μία θεραπεία είναι αποδοτική ή όχι».
Ο κ. Βασιλικός αναφέρει ότι τα βιώματα που ο ίδιος είχε ως ασθενής Covid-19 για μεγάλο χρονικό διάστημα τον βοήθησαν να αντιληφθεί τα κενά στην επικοινωνία μεταξύ ασθενών και ιατρικού προσωπικού. «Αυτό ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία Σχολείου Ασθενών με Καρδιαγγειακές Παθήσεις. Πολλές φορές, γιατροί και νοσηλευτές, παρά την καλή διάθεσή μας, επειδή δεν έχουμε τον απαιτούμενο χρόνο για ενημέρωση σε βάθος, δε γινόμαστε αντιληπτοί από τους ασθενείς, με συνέπεια να μην κατανοούν αυτό που τους λέμε και κατ’ επέκταση να μην συμμορφώνονται με την προτεινόμενη θεραπεία. Επειδή πιστεύουμε ότι συμμορφωμένοι ασθενείς είναι μόνο οι καλά ενημερωμένοι ασθενείς, ξεκινήσαμε το Σχολείο πιλοτικά με έναν μικρό αριθμό καρδιολογικών ασθενών. Στις συναντήσεις που προηγήθηκαν, εξηγήσαμε τις βασικές καρδιολογικές παθήσεις και ακούσαμε τις απορίες και τους προβληματισμούς τους. Ταυτόχρονα εκπαιδευτήκαμε από τους ασθενείς μας, γιατί μας έδειξαν τι είναι σημαντικό γι’ αυτούς. Θέλουν να γνωρίζουν ποια είναι η πάθησή τους, τι πρέπει να κάνουν, τι επιλογές έχουν, ζητούν απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματά τους», προσθέτει ο κ. Βασιλικός.
Αναντικατάστατη η δια ζώσης πληροφόρηση
Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος του Σχολείου Ασθενών, καρδιολόγος Κώστας Μπακογιάννης, επισημαίνει ότι «είναι πλέον κοινώς αποδεκτό ότι η υπερπληροφόρηση και η λάθος πληροφόρηση, κυρίως μέσω του διαδικτύου, προκαλούν δυσφορία και αίσθημα απόγνωσης. Για να λυθούν οι απορίες χρειάζεται η δια ζώσης πληροφόρηση, που είναι αναντικατάστατη, διότι είναι διαδραστική. Χρειάζεται η εκπαίδευση των ασθενών, αλλά και των φροντιστών τους. Είναι πολύ εύκολο ένας ηλικιωμένος ασθενής που παίρνει 15 χάπια την ημέρα να ξεχάσει κάποιο από αυτά. Η πιο συχνή αιτία εισαγωγής στο νοσοκομείο για ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια είναι η πλημμελής λήψη της φαρμακευτικής αγωγής. Αυτό μπορεί να αλλάξει με εφαρμογή απλών πρακτικών συμβουλών προς όφελος του ασθενούς και των οικονομικών της υγείας, όταν ο ασθενής και το οικογενειακό περιβάλλον του είναι καλά ενημερωμένοι».