Εντυπωσιακές ομιλίες από τον Βαγγέλη Βενιζέλο και τη Γιάννα Αγγελοπούλου σε παρουσίαση βιβλίου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004: θετικό το πρόσημο για την Ελλάδα από τη διοργάνωση.
Το βιβλίο του δημοσιογράφου Γιώργου Λακόπουλου, «Η Μπαλάντα των Ολυμπιακών Αγώνων», από τις εκδόσεις Λιβάνη, παρουσιάσθηκε στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, τη Δευτέρα 26 Μαΐου 2025.
Στο πάνελ των ομιλητών εκτός από τον συγγραφέα ήταν η Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ενώ την παρουσίαση συντόνισε ο δημοσιογράφος Παύλος Τσίμας.
Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν οι: Όλγα Γεροβασίλη, Αλέκος Παπαδόπουλος, Γιάννης Πανούσης , Χρήστος Παπουτσής, Μαρία Δαμανάκη, Χρήστος Στυλιανίδης, Κώστας Ζαχαριάδης, Παναγιώτης Ρουμελιώτης, Ανδρέας Δρυμιώτης, Γιάννης Σγουρός, Πάρις Κουκουλόπουλος, Κατερίνα Μπατζελή, Μάρτων Σίμιτσεκ, Κώστας Λαλιώτης, Προκόπης Παυλόπουλος, Μιχάλης Κατρίνης, Συμεών Κεδίκογλου, Γιώργος Λιάνης, Στέφανος Τζουμάκας, Νίκος Φαραντούρης, Γιώργος Αλογοσκούφης, Κώστας Σκανδαλίδης κ.α..
Επίσης οι Θεόδωρος Αγγελόπουλος, Δημήτρης Αγγελόπουλος και Παναγιώτης Αγγελόπουλος , στελέχη της Οργανωτικής Επιτροπής, παράγοντες της αυτοδιοίκησης, αθλητές και παλαιοί εθελοντές.
Οι ομιλητές ανέτρεξαν σε σημαντικές περιόδους της διεκδίκησης και Οργάνωσης των Αγώνων, αναφέρθηκαν στις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίσθηκαν αλλά και στην επιτυχία του εγχειρήματος που ήταν κατάκτηση της χώρας και της κοινωνίας.
Σημείωσαν ότι το όφελός ήταν μεγάλο, παρότι η σημαντική κληρονομιά που άφησαν οι Αγώνες δεν αξιοποιήθηκε από την πολιτεία. Ωστόσο υπάρχει πάντα ανάγκη για μια δημόσια συζήτηση που θα αναδείξει πως διαμορφώθηκαν οι συνθήκες ομοψυχίας και συστράτευση που οδήγησαν σε αποτέλεσμα το οποίο αναγνωρίσθηκε διεθνώς ως επίτευγμα της Ελλάδας.
Από τις ομιλίες και τη συζήτηση αναδείχθηκαν ότι το πρόσημο ήταν θετικό για τη χώρα, η δαπάνη υπήρξε επένδυση για το μέλλον και η Οργανωτική Επιτροπή άφησε πλεονασματικό προϋπολογισμό
Γιάννα Αγγελοπούλου Οι αγώνες έχουν αποκατασταθεί στην συνείδηση όλων.
Στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων που εφεραν στην Ελλάδα τους Αγώνες και οδήγησαν στην επιτυχία της οργάνωσής τους αναφέρθηκε η Γιάννα Αγγελοπούλου. Είναι χαρακτηριστικά τα ακόλουθα αποσπάσματα από την ομιλία της:
Οι ολυμπιακοί αγώνες του 2004, «πρώτα δημιούργησαν ένα τεράστιο κύμα ενθουσιασμού. Τη μέρα που ακούσαμε τον Σάμαρανγκ να λέει «Athens». Και ξανά, όταν έφθασε η ώρα των αγώνων κι όταν ο πλανήτης ολόκληρος μας έδινε συγχαρητήρια για την επιτυχία»- είπε η κ. Γιάννα Αγγελοπούλου, μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου «Η μπαλάντα των Ολυμπιακών αγώνων» του Γιώργου Λακόπουλου. «Και μετά», πρόσθεσε, «παγωμάρα, αδιαφορία, εγκατάλειψη. Και μετά, ακόμη χειρότερα, συκοφάντηση των αγώνων ως αιτία δήθεν της οικονομικής κρίσης από ένα μέρος του πολιτικού συστήματος, αντιμέτωπο με το άγος της χρεοκοπίας, που έψαχνε για εξιλαστήριο θύμα». Αλλά «η αλήθεια έχει αποκατασταθεί και οι αγώνες έχουν πια βρει την θέση που τους αξίζει στην συνείδηση όλων».
Τι άφησαν πίσω, λοιπόν, οι αγώνες; Πρώτα απ’ όλα «ένα manual για την διαχείριση μεγάλων προκλήσεων και κρίσεων, που πρέπει να το κατεβάσουμε από το ράφι και να το διαβάσουμε ξανά», απάντησε. Και μια κληρονομιά, που συνίσταται σε τέσσερα «δώρα»: «Ένα, τις υποδομές – αεροδρόμιο, μετρό, αττική οδός, παραλιακό μέτωπο, έργα που τα συζητούσαμε και τα σχεδιάζαμε δεκαετίες, αλλά το αγώι των αγώνων ξύπνησε τον αγωγιάτη και ολοκληρώθηκαν. Δεύτερο, την κληρονομιά του εθελοντισμού. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που εργάστηκαν με αυταπάρνηση, με μόνη ανταμοιβή την περηφάνεια της στολής του εθελοντή και δύο σάντουιτς την ημέρα. Τρίτο, το κύρος της χώρας, την διεθνή λάμψη που κερδίσαμε το 2004 και που αν επενδύαμε σε αυτά, όπως πολλές μελέτες έχουν τεκμηριώσει, θα κερδίζαμε σταθερά και σε διάρκεια, εθνικό εισόδημα. Και τέταρτο, ένα νέο μοντέλο λειτουργίας του κράτους και συνεργασίας δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Ίσως ποτέ άλλοτε το κράτος δεν λειτούργησε με τέτοιον επαγγελματισμό, οι διαδικασίες δεν έτρεχαν με τέτοια ταχύτητα, οι άνθρωποι, οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν είχαν τέτοια ευκαιρία να δείξουν ικανότητες και ταλέντα που πολύ συχνά χάνονται αναξιοποίητα».
Σε ερώτηση, τέλος, τι θα άλλαζε αν μπορούσε να γυρίσει πίσω το χρόνο, απάντησε: «να μην χάνονταν τα τρία πρώτα χρόνια της προετοιμασίας, μέχρι το 2000. Γιατί ναι μεν η οργανωτική επιτροπή καταφέραμε να κερδίσουμε τον χαμένο χρόνο, αλλά στην γενικότερη ετοιμασία της χώρας και των υποδομών η καθυστέρηση πρόσθεσε κόστος, γιατί ο χρόνος είναι χρήμα».
Βαγγέλης Βενιζέλος : Η επιτυχία ων Αγώνων μεγάλωσε την Ελλάδα.
Εντυπωσιακή ήταν η αναδρομή στους Αγώνες από τον υπουργός Πολιτισμού κατά την περίοδο της προετοιμασίας Ευάγγελο Βενιζέλο, που κατέρριψε μεταξύ άλλων τον μύθο < υψηλού κόστους> των αγώνων>. Ολόκληρή η ομιλία του:
< Γιάννα μου, κατ’ αρχάς σε ευχαριστώ από καρδιάς για τα λόγια σου και για τα αισθήματά σου και, αναδρομικά, για την εξαιρετική συνεργασία που είχαμε, με το αποτέλεσμα αυτό που περιέγραψες με τον καλύτερο τρόπο. Και βεβαίως το συνοψίζει σε ένα βιβλίο δοκιμιακό, συνθετικό, ακριβές από πλευράς τεκμηρίωσης, με τη γνωστή ικανότητά του ως senior πολιτικός συντάκτης, ο Γιώργος Λακόπουλος, ο οποίος ταυτόχρονα βλέπει τα πράγματα και από μέσα αλλά και απ’ έξω, από τις Βρυξέλλες, όχι με την οπτική γωνία των Βρυξελλών αλλά με την οπτική γωνία ενός κοσμοπολίτη ο οποίος ξέρει να μετράει τη χώρα μας με αντικειμενικά κριτήρια και όχι απλώς με εσωτερικά.
Μίλησε η Γιάννα, η Γιάννα Αγγελοπούλου είναι η μεγάλη κυρία των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004, είναι το πρόσωπο των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι ταυτισμένη με τους Αγώνες, οργάνωσε τους Αγώνες ως Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, αφού τους έφερε στην Ελλάδα ως Πρόεδρος της Επιτροπής Διεκδίκησης και κινητοποίησε τους εθελοντές, εμπνεύστηκε και διαχειρίστηκε την τελετή έναρξης που κι αυτή έχει μείνει, ως αυτοτελές κεφάλαιο, στην πολιτιστική ιστορία θα έλεγα του διεθνούς Ολυμπιακού Κινήματος και όχι μόνο της χώρας. Πρόκειται για μία δουλειά μοναδική, εξαιρετική, που υπερέβη το μέτρο.
Ανταποκριθήκαμε σε μία οργανωτική, αναπτυξιακή, πολιτική, κοινωνική και εθνική πρόκληση και νομίζω ότι τα φέραμε εις πέρας με μία εντυπωσιακή υπερένταση δυνάμεων. Υπερένταση δυνάμεων υπήρξε γιατί είχαν τεθεί υψηλοί στόχοι, η Ελλάδα ήταν η μικρότερη χώρα που διοργάνωσε ποτέ Ολυμπιακούς Αγώνες, το χρονοδιάγραμμα ήταν απολύτως αυστηρό, αμετάθετο, και υπήρχε συνεχής και απηνής διεθνής έλεγχος, όχι μόνο από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή αλλά και από συμφέροντα που κινούνται γύρω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Δεν ξέρω αν το μοντέλο, όπως το περιγράφω, σας θυμίζει κάτι. Το μοντέλο αυτό θυμίζει τα Μνημόνια, την περίοδο της οικονομικής κρίσης, γιατί και πάλι έπρεπε να καταβληθεί υπερένταση δυνάμεων και πάλι υπήρχε απηνής διεθνής έλεγχος πολλών επιπέδων, από την Τρόικα, από τους εταίρους μας, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, από τις αγορές, από τα μέσα ενημέρωσης. Τα δύο φαινόμενα είναι απολύτως συγκρίσιμα. Και στα δύο φαινόμενα υπάρχει ένα ζήτημα πολιτικής συναίνεσης η οποία διαμορφώθηκε σταδιακά ή αποδιοργανώθηκε σταδιακά, και στα δύο είχαμε εναλλαγή πολιτικών δυνάμεων στη διακυβέρνηση. Στην οργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα έλεγα ότι, ευτυχώς, αυτό συνέβη όταν είχε ολοκληρωθεί σχεδόν η προετοιμασία, τέσσερις μήνες μόλις πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων έγιναν οι εκλογές του 2004. Στην περίπτωση των Μνημονίων, η περίοδος μοιράζεται περίπου στη μέση, 2010-2015, 2015-2019. Άρα πρόκειται για μία κολοσσιαία εθνική επιτυχία που είναι επιτυχία του Κράτους, επιτυχία του ιδιωτικού τομέα εάν θεωρήσουμε ότι η Οργανωτική Επιτροπή είναι ιδιωτικός τομέας, θα έλεγα ότι είναι ένας ενδιάμεσος τομέας που εφάπτεται πρωτίστως με την κοινωνία των πολιτών, αλλά η επιτυχία τρόμαξε και τους δύο. Η επιτυχία τρόμαξε και το Κράτος, το πολιτικό σύστημα, τρόμαξε και την κοινωνία, και τους πολίτες...
Νομίζω ότι το βιβλίο του Γιώργου Λακόπουλου συμβάλει, χάρη και στις εκδόσεις Λιβάνη, σημαντικά στον αναστοχασμό αυτό. Κυρίως συμβάλει η παρουσία της Γιάννας, η οποία είναι εδώ, δυναμική, όπως την ξέραμε, επίμονη, παρούσα, λέει το λόγο της με δικαιοσύνη και νομίζω απόλυτη ωριμότητα και προσωπικά την ευχαριστώ πάρα πολύ και νομίζω ότι πρέπει όλοι μαζί σήμερα, με πρώτη τη Γιάννα και τον Θόδωρο και όλους εδώ και όλες που συνέβαλαν, γιατί είναι πολλοί εδώ μέσα, στο επίτευγμα αυτό, η κάθε μία και ο καθένας με τον τρόπο του και νομίζω ότι εδώ μέσα εκπροσωπείται και η κοινωνία των πολιτών, εκπροσωπούνται οι εθελοντές, εκπροσωπούνται οι θεατές, εκπροσωπούνται οι κριτές και οι επικριτές των Ολυμπιακών Αγώνων. Σήμερα νομίζω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια του εθνικού αναστοχασμού, για να καταλάβουμε τι έγινε και για να καταλάβουμε επιτέλους ποιοι είμαστε οι Έλληνες και οι Ελληνίδες.
Ο συγγραφέας του βιβλίου Γ. Λακόπουλος σημείωσε
<Είμαστε εδώ σήμερα, για την παρουσίαση ενός μικρού βιβλίου για μια μεγάλη υπόθεση- με εθνικές διαστάσεις .
Χαίρομαι ιδιαίτερα που γι’ αυτή την υπόθεση μίλησαν οι πιο αρμόδιοι για τη διαχείριση της.
Ο πρόεδρος Βαγγέλης Βενιζέλος υπήρξε ως υπουργός Πολιτισμού των κυβερνήσεων Σημίτη, ο μακροβιότερος συντονιστής από την πλευρά της Πολιτείας – και μάλιστα την τελική καθοριστική περίοδο πριν τον Αύγουστο 2004
Και η κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου- Δασκαλάκη, πρόεδρος της επιτροπής Διεκδίκησης και στη συνέχεια της Οργανικής Επιτροπής <Αθήνα 2004> προσωποποιεί την Ελληνική Ολυμπιάδα. .
Δεν μπορώ βέβαια να μην σημειώσω ότι δεν ήταν ακριβώς συνέχεια.
Μετά το χρυσόμαλλο δέρας που έφερε στην Αθήνα το 1997, ακολούθησε ένα μάλλον ατυχές διάστημα χωρίς την ίδια στο τιμόνι.
Αν ο Πρωθυπουργός Σημίτης δεν την καλούσε να διασώσει τη διοργάνωση που κινδύνευε, σήμερα αντι για παγκόσμια αναγνωρισμένο ελληνικό θρίαμβο- θα μιλούσαμε για δράμα.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά και τους δυο, όπως και τον συνάδελφο Παύλο Τσίμα, από τους καλυτέρους γνώστες του θέματος.
Επίσης ευχαριστώ τον Ηλία Λιβάνη και τους συνεργάτες του, για την εξαιρετική έκδοση, όσους με βοήθησαν όταν έγραφα το βιβλίο και όσους κινητοποιήθηκαν για να πετύχει η σημερινή παρουσίαση
Η ιδρυτική σχέση του ελληνισμού με τους Ολυμπιακούς Αγώνες αναζωπυρώθηκε, με τη γέννηση της Γ Ελληνικής Δημοκρατίας, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ζήτησε τη μόνιμη διεξαγωγή των νεότερων Αγώνων στην Ελλάδα.
Το επιχείρημά του ήταν η εξυγίανση τους, από τις αρνητικές επιρροές της εμπορευματοποίησης, του ντόπινγκ, της πολιτικής , ενίοτε της βίας αλλά και της διαφθοράς.
Καλή ιδέα , αλλά στην πραγματικότητα χίμαιρα.
Αποδείχθηκε πολλά χρόνια αργότερα, όταν μια άλλη κυβέρνηση, υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου , επιδίωξε να οργανωθούν στην Αθήνα οι Αγώνες του 1996, για να τιμηθούν έτσι τα εκατό χρονιά από την αναβίωσή τους- και να επικαιροποιηθεί η εξυγιαντική πρόθεση του Καραμανλή..
Η απόρριψη το 1990, όταν νέος πρωθυπουργός ήταν ο Κώστας Μητσοτάκης επικύρωνε ότι μια μικρή και οικονομικά αδύναμη χώρα σαν την Ελλάδα, δεν θα έχει πότε αυτή την τιμή.
Τιμή σε ότι αφορά το αθλητικό γεγονός. Ταυτόχρονα όμως και ευκαιρία για την ίδια – αν λάβουμε υπόψη τις οικονομικές διαστάσεις του- για να δείξει το πρόσωπό της και τις ικανότητες της και να κερδίσει από αυτό.
Κι όμως εφτά χρόνια αργότερα, ο ίδιος φορέας, η ΔΟΕ - στην οποία ανήκουν οι Αγώνες- ανακοίνωσε ότι το αίτημα για το 2004 -που κατέθεσαν για την Αθήνα ο δήμαρχος Δημ. Αβραμόπουλος και η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή υπερψηφίσθηκε- και το βιβλίο αναδεικνύει πως φτάσαμε ως εκεί…
Ξέρετε, έχει αναφερθεί ελάχιστα ότι η προσδοκία για ανάληψη Ολυμπιάδας ήταν ώριμη στην ελληνική κοινωνία .
Οι Έλληνες είχαν αρχίσει να κολακεύονται από τις πρώτες διεθνείς αθλητικές επιτυχίες της χώρας - από το 1987 στο μπάσκετ μέχρι το 1992 στη Βαρκελώνη- αλλά και την φιλοξενία μεγάλων διοργανώσεων στην Καλογρέζα, όπως οι Μεσογειακοί του 1991.
Η πορεία από τη στιγμή που η Ελλάδα διεκδίκησε και πήρε την ανάθεση των Αγώνων μέχρι το επίτευγμα του 2004 , με την καθολική αναγνώριση, μοιάζει με καρδιογράφημα.
Καθόλου διασφαλισμένη δεν ήταν, όχι μόνο η επιτυχία, αλλά αυτή καθ’ εαυτή η οργάνωση.
Καθώς όλοι υπήρξαμε μάρτυρες αυτής διαδρομής -ο καθένας από τη σκοπιά του - θα πω μόνο ότι το βιβλίο – επιχειρεί να βρει τις απαντήσεις σε τρία βασικά ερωτήματα που αιωρούνται έκτοτε.
Πρώτο Γιατί και πως οι<αθάνατοι> της ΔΟΕ πείσθηκαν να εμπιστευτούν στην Ελλάδα αυτό το πολύπλοκο εγχείρημα;
Δεύτερο. Πως κατάφερε η χώρα να το διεκπεραιώσει με άψογο τρόπο, υπερβαίνοντας τον εαυτό της και να συγκεντρώσει τον παγκόσμιο θαυμασμό;
Ακόμη και συγγνώμη ζήτησαν όσοι την αμφισβητούσαν.
Τρίτο .Γιατί το υλικό και άυλο κεφάλαιο που δημιούργησε η επιτυχία δεν αξιοποιήθηκε- καθόλου διεθνώς και περιορισμένα στο εσωτερικό …
Διαχωρίζοντας τις σκιές από τη λάμψη, σ' αυτή τη διαδρομή, το βιβλίο καταλήγει σε απαντήσεις...
Κανείς δεν θα διαφωνήσει ότι χωρίς την Γιάννα Αγγελόπουλου- Δασκαλάκη - θα πρόσθετα χωρίς την οικογένεια Αγγελοπούλου, γιατί το βιβλίο φωτίζει και το ρόλο του Θοδώρου Αγγελοπούλου στη διεκδίκηση, αλλά και το προσωπικό κόστος που είχε για τα μέλη της οικογένειας η στράτευση - δεν θα είχε αίσιο τέλος η διεκδίκηση, ούτε λαμπρή κατάληξη η διοργάνωση.
Τα υπόλοιπα υπάρχουν στο βιβλίο...
Εικόνες από την παρουσίαση του βιβλίου της Γιάννας Αγγελοπούλου
