Έντονες αντιδράσεις προκαλούν σε κατοίκους και Δήμο Αίγινας τα σε εξέλιξη έργα που καταστρέφουν τη θέση Πλακάκια, μια ειδυλλιακή και ιστορική ακτογραμμή της Αίγινας.
Τα έργα είναι μέρος της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αττικής – Κρήτης, μέσω καλωδίου υψηλής τάσης και σχεδιάζεται η εμφύτευση υψηλών τσιμεντένιων στύλων για εναέρια καλώδια, παρότι ο δήμος της Αίγινας αντιτίθεται, επειδή δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τις επιπτώσεις των έργων. Η παραλία έχει εν πολλοίς ήδη καταστραφεί, και το ιστορικό τοπίο απειλείται.
Στη συγκεκριμένη περιοχή έγραψε τον «Καπετάν Μιχάλη» ο Νίκος Καζαντζάκης. Αυτή η παραλία απεικονίζεται στο έργο του Τάκη Καλμούχου «Πανσέληνος στην Αίγινα». Εκεί έζησαν και οι καλλιτέχνες Γιάννης Μόραλης και Νίκος Νικολάου, όπου τώρα βρίσκεται και το μουσείο του γλύπτη Χρήστου Καπράλου. Τoν οικισμό Πλακάκια οι κάτοικοι της περιοχής προσπαθούν να σώσουν από μια «μη αναστρέψιμη καταστροφή», όπως αναφέρει σε εκκλήσεις της και η ιστορικός τέχνης Ίρις Κρητικού.
Ο ιστορικός, πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθηκών Ελλάδος και κάτοικος Αίγινας, Γιώργος Καλόφωνος, εξηγεί σε ανάρτησή του τον ιστορικό χαρακτήρα της παράκτιας διαδρομής μήκους 2,5 χιλιομέτρων που απειλείται από τις αυθαιρεσίες:
Ολόκληρη η ανάρτηση
Με καταστροφή απειλείται μια μοναδική πολιτιστική διαδρομή της Αίγινας λόγω αυθαιρεσιών του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ
Η παράκτια διαδρομή μήκους 2,5 χιλιομέτρων που ξεκινάει από τον αρχαίο λιμένα και τον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας και περνάει από πολλά τοπόσημα του νεώτερου πολιτισμού του νησιού της Αίγινας κινδυνεύει με καταστροφή. Η διαδρομή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το σπίτι της διηγηματογράφου Ιουλίας Περσάκη, τον ιστορικό Πύργο του Ράλλη, την οικία του σημαντικού γερμανού αρχαιολόγου Γαβριήλ Βέλτερ, τα σπίτια-εργαστήρια των μεγάλων ζωγράφων Νίκου Νικολάου και Γιάννη Μόραλη (το τελευταίο, έργο του αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη), την ιστορική οικία Μπενιζέλου –με πολύτιμα κειμήλια από την εποχή που περνούσε εκεί τις διακοπές του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλέξανδρος Ζαΐμης (1929-1935)– τον παλιό φάρο του Μπούζα με το γραφικό εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων, την επιβλητική οικία Δηλαβέρη, το σπίτι του ποιητή Γιάννη Νεγρεπόντη, το μουσείο του μεγάλου γλύπτη Χρήστου Καπράλου, και καταλήγει στο σπίτι του μεγάλου μας συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, όπου ολοκλήρωσε την περίφημη «Οδύσεια». Την διαδρομή αυτή, που ξετυλίγεται μέσα σε ένα τοπίο μεγάλου φυσικού κάλους, κοσμούν μάλιστα και δύο εμβληματικά γλυπτά του Μόραλη και του Καπράλου. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικά πολιτιστικά κεφάλαια του νησιού, το οποίο προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών από όλον τον κόσμο, που απολαμβάνουν την ηρεμία και την ομορφιά του μοναδικού αυτού περιπάτου.
Ένα κομμάτι της ιστορικής αυτής διαδρομής –και μάλιστα το κομμάτι που περνάει μπροστά από το Μουσείο Καπράλου και την οικία Καζαντζάκη– επέλεξε ο ΑΔΜΗΕ, με ψευδή μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, για την προσαιγιάλωση υποθαλάσσιου καλωδίου που ηλεκτροδοτεί μικρό σταθμό στην βραχονησίδα Σταχτορρόη, στο πλαίσιο κατασκευής μεγάλης υποθαλάσσιας σύνδεσης της Κρήτης με την Αθήνα. Ήδη έχει δημιουργηθεί μεγάλη καταστροφή του αιγιαλού, η οποία τώρα θα ολοκληρωθεί με τα σχέδια του ΔΕΔΔΗΕ να περάσει εναέρια καλώδια με τσιμεντένιες στήλες στο παραλιακό μέτωπο, για να ρευματοδοτήσει το υποθαλάσσιο καλώδιο. Καταστρέφεται έτσι ολοκληρωτικά το σημαντικό αυτό τοπίο που, αμετάβλητο μέσα στον χρόνο, ενέπνευσε τόσους ανθρώπους της τέχνης και του πνεύματος, περιφρονώντας την θέληση των κατοίκων του νησιού όπως εκφράστηκε επίσημα και από τον Δήμαρχο της Αίγινας Γιάννη Ζορμπά.
Αισθάνομαι ντροπή ως κάτοικος αυτού του τόπου για την ευκολία με την οποία είναι έτοιμοι πολλοί να νομιμοποιήσουν τις καταστροφές, εν ονόματι της ανάπτυξης. Πρόκειται για μια αντίληψη της ανάπτυξης ξεπερασμένη, που ανήκει στην δεκαετία του 1970, η οποία μας κληροδότησε τόσες καταστροφές του περιβάλλοντος, φυσικού και πολιτιστικού. Κάποιοι είναι έτοιμοι να απεμπολήσουν τις αντιδράσεις των κατοίκων και του Δήμου αναφερόμενοι απαξιωτικά σε «λόγους αισθητικής». Πράγματι στις μέρες μας έχει φτάσει η αισθητική να θεωρείται κάτι το αρνητικό. Δεν είναι όμως λόγοι αισθητικής αυτοί που μας κάνουν να αντιδρούμε στην καταστροφή των ορατών τεκμηρίων της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Είναι λόγοι που πιστεύω ότι θα μπορούσαν να καταλάβουν και οι επιθετικοί αυτοί «τεχνοκράτες» των ημερών μας, αφού στην Αίγινα καταστρέφεται ένα σημαντικό κεφάλαιο για την ορθή τουριστική ανάπτυξη του νησιού, αλλά και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Εφόσον το υποθαλάσσιο καλώδιο έχει ήδη τοποθετηθεί στην λάθος περιοχή, θα περίμενε κανείς τουλάχιστον ότι ο εργολάβος, ο ΑΔΜΗΕ και ο ΔΕΔΔΗΕ θα σέβονταν την συμφωνία που είχαν κάνει με τον Δήμο και αφ’ ενός θα αποκαθιστούσαν την καταστροφή που έχει ήδη συντελεστεί στο σημείο προσαιγιάλωσης και αφ’ ετέρου θα επέλεγαν στην στεριά την λύση της υπόγειας σύνδεσης με το δίκτυο της Αίγινας που δεν θα προσέβαλλε την ιστορική αυτή διαδρομή. Αντί λοιπόν να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους προσπαθούν με παραπλανητικά δημοσιεύματα να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι ο Δήμος της Αίγινας, για τους περίφημους αυτούς «ασήμαντους» «λόγους αισθητικής» που προανέφερα, παρακωλύει την ηλεκτροδότηση της Κρήτης (!). Στην πραγματικότητα το μόνο που καθυστερεί την ηλεκτροδότηση της Κρήτης είναι οι παλινωδίες, οι αυθαιρεσίες και πιθανώς η επιλογή της πλέον συμφέρουσας λύσης για τον ΔΕΔΔΗΕ ή τον εργολάβο υπό την ανοχή του ΑΔΜΗΕ.
Πάντως, μου είναι πολύ δύσκολο να πιστέψω ότι ακόμη και στην εποχή μας οποιοσδήποτε κρητικός θα δεχόταν ότι, για να πραγματοποιηθεί η συμπληρωματική αυτή ηλεκτροδότηση της Κρήτης, θα πρέπει σε τέτοιο βαθμό να υποβαθμισθεί το σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη στην Αίγινα.