Δυναμικά στον χάρτη της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας εισέρχεται η Ελλάδα μέσω της Open Cosmos, η οποία φιλοδοξεί να μετατρέψει τη χώρα σε εξαγωγικό κόμβο τεχνολογίας.
Το βράδυ της Δευτέρας βρεθήκαμε στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Open Cosmos Aegean στη Παλλήνη, όπου κατασκευάζονται επτά ελληνικοί δορυφόροι.
Πρόκειται για τους δορυφόρους του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, το οποίο χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.
Οι άνθρωποι της Open Cosmos Aegean έχουν δημιουργήσει το δικό τους οικοσύστημα στις εγκαταστάσεις που συστεγάζονται με την ELFON, η οποία τους φιλοξενεί, και με την Adamant που κατασκευάζει τα ηλιακά πάνελ των δορυφόρων. Μέσα σε clean rooms επιφάνειας 300 m², διαθέτοντας τεχνογνωσία και τεχνολογία αιχμής, σχεδιάζουν και συναρμολογούν δορυφόρους.
Οι πέντε δορυφόροι
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, η Open Cosmos έχει αναλάβει την κατασκευή, εκτόξευση και λειτουργία:
- Δύο δορυφόρων πολύ υψηλής ανάλυσης για χαρτογράφηση εικόνων με ευκρίνεια μικρότερη του ενός μέτρου.
- Πέντε δορυφόρων εξοπλισμένων με συστήματα υψηλής ευκρίνειας πολυφασματικών και υπερφασματικών δεδομένων, απεικόνισης στο Υπέρυθρο Φάσμα Βραχέος Κύματος (SWIR), δεκτών Internet of Things (IoT) και αυτόματης αναγνώρισης (Automatic Identification Systems AIS).
Και οι επτά αυτοί δορυφόροι θα είναι διασυνδεδεμένοι με άλλους δορυφόρους και εξοπλισμένοι με ενσωματωμένες δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης, επιτρέποντας τη μετάδοση πληροφοριών απευθείας από το Διάστημα στη Γη σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.
Επιπλέον, η Open Cosmos Aegean έχει αναλάβει την κατασκευή και λειτουργία στην Ελλάδα ενός δορυφορικού επίγειου σταθμού για την παροχή υπηρεσιών τηλεμετρίας, τηλεχειρισμού και μεταφοράς δεδομένων.
Οι επτά δορυφόροι θα παρέχουν με την ανάπτυξή τους πολύτιμα δεδομένα, ενισχύοντας σημαντικά τις δυνατότητες της χώρας σε τομείς όπως:
- Η πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών
- Η παρακολούθηση θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών και η καταπολέμηση της ρύπανσης
- Ο αποτελεσματικότερος πολεοδομικός σχεδιασμός
- Η ενίσχυση της αποδοτικότητας της γεωργίας και η εφαρμογή των προγραμμάτων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής
Οι επτά ελληνικοί δορυφόροι θα ενταχθούν στο OpenConstellation, το καινοτόμο διεθνές συνεργατικό σμήνος της Open Cosmos που επιτρέπει σε κυβερνήσεις, ερευνητικά ιδρύματα και επιχειρήσεις να συμμετέχουν στην παρατήρηση της Γης με μικρότερο κόστος και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Η Ελλάδα με τη συμμετοχή της στο OpenConstellation προστίθεται σε ένα δίκτυο που σήμερα περιλαμβάνει την Ισπανία, την Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο -μια πρωτοβουλία που υλοποιείται για πρώτη φορά σε τέτοια κλίμακα στην Ευρώπη- και αποκτά πρόσβαση σε ολόκληρο το σμήνος δορυφόρων της υποδομής, αντί να περιορίζεται μόνο στους δικούς της δορυφόρους.
Το OpenConstellation προσφέρει: μειωμένο κόστος πρόσβασης σε δορυφορικές υπηρεσίες, πρόσβαση σε πολλαπλά επίπεδα δεδομένων, υψηλή συχνότητα παρατήρησης για κρίσιμες εφαρµογές και διαμοιρασμό πόρων μεταξύ των συμμετεχόντων φορέων.
Ωστόσο, δεν είναι μόνον αυτό. Η Open Cosmos Aegean προχωρά ένα βήμα παρακάτω, αναπτύσσοντας καινοτόμα διαστημική τεχνολογία αιχμής στην Ελλάδα.
«Αυτή είναι μόνον η αρχή» τόνισε η Managing Director Μαρία Καλαμά, δίνοντας το σύνθημα για το μέλλον.
«Το μήνυμα που στέλνουμε σήμερα είναι ξεκάθαρο. Η Ελλάδα δεν αποκτά μόνο τους δικούς της δορυφόρους, αλλά και τις υποδομές, την τεχνολογία αιχμής και την τεχνογνωσία που της επιτρέπουν να αναδειχθεί σε σημαντικό κόμβο εξαγωγής προηγμένων διαστημικών συστημάτων και υπηρεσιών για την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή», επισήμανε.
Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία έχει δύο ακόμη υπό πρόταση έργα. Το πρώτο αφορά μία χώρα της Κεντρικής Ασίας και το δεύτερο μία χώρα της Μέσης Ανατολής, ενώ η Open Cosmos σχεδιάζει και ένα πολύ μεγάλο σύστημα, για το οποίο η Managing Director της Open Cosmos Aegean δεν έδωσε λεπτομέρειες.
Brain gain
Στην Open Cosmos Aegean απασχολούνται περίπου τριάντα επαγγελματίες, αρκετοί εκ των οποίων επέστρεψαν στην Ελλάδα για να μοιραστούν την τεχνογνωσία και την εμπειρία τους. Η ίδια η κυρία Καλαμά είναι ένα από τα πρόσωπα που επέλεξαν να επιστρέψουν και να συμβάλουν στην ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας στη χώρα μας, κάτι που μέχρι πρότινος έμοιαζε μακρινό.
«Προσωπικά, αυτή ήταν και η ευκαιρία που αναζητούσα για να επιστρέψω στην πατρίδα μου και να συμβάλω με τις δυνάμεις μου ώστε η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει στη διαστημική τεχνολογία, κάτι για το οποίο έχουμε όλες τις προϋποθέσεις για να το κάνουμε.
Σήμερα, λοιπόν, έχω πολλούς λόγους να είμαι περήφανη. Γιατί σήμερα η Ελλάδα συμμετέχει πραγματικά δυναμικά στη διαστημική βιομηχανία. Γιατί με τη συμμετοχή της στο OpenConstellation της Open Cosmos η χώρα μας αποκτά πρόσβαση σε υποδομές και υπηρεσίες πολλαπλάσιας αξίας έναντι της αρχικής της επένδυσης. Γιατί στα clean rooms μας κατασκευάζουμε ουσιαστικά εξ ολοκλήρου, από τον σχεδιασμό μέχρι και τη συναρμολόγηση, τους επτά ελληνικούς δορυφόρους. Γιατί εξαιρετικοί μηχανικοί και εξειδικευμένοι επαγγελματίες Έλληνες και Ελληνίδες του brain drain αλλά και αλλοδαποί επέστρεψαν ή ήρθαν στην Ελλάδα για να ενταχθούν στην ομάδα μας, φέρνοντας μαζί τους την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους» ανέφερε η κυρία Καλαμά.
Στην εκδήλωση παρέστη ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο οποίος υπογράμμισε τον ενισχυμένο ρόλο της Ελλάδας στο διαστημικό γίγνεσθαι.
«Η στρατηγική επιλογή να αυξήσουμε τη συμμετοχή της Ελλάδας στα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης του ESA στα 66 εκατ. ευρώ ανά τριετία αναβαθμίζει τις δυνατότητες συμμετοχής μας σε μεγαλύτερα και πιο απαιτητικά έργα, ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό διαστημικό γίγνεσθαι και φυσικά δημιουργεί επιπλέον ευκαιρίες ανάπτυξης και εξειδικευμένες θέσεις εργασίας. Δε μιλάμε πια για έναν στόχο, αλλά για έργα που υλοποιούμε στη βάση μιας συγκροτημένης στρατηγικής ως υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αξιοποιώντας πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η εγκατάσταση κορυφαίων εταιρειών του κλάδου στην Ελλάδα, όπως η Open Cosmos που υλοποιεί ένα κρίσιμο μέρος του Προγράμματος, αποτελεί πολλαπλασιαστή τεχνογνωσίας, καινοτομίας και παραγωγικών δυνατοτήτων. Το εγχώριο διαστημικό οικοσύστημα αναπτύσσεται και αυτό είναι ένα γεγονός αδιαμφισβήτητο.
Πέντε δορυφόροι του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων έχουν τεθεί με επιτυχία σε τροχιά από την Παρασκευή, παρέχοντάς μας πολύτιμα δεδομένα ημέρα και νύχτα υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Ήδη το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης διαμοιράζει δορυφορικά δεδομένα που συμβάλλουν στην ασφάλεια και την άμυνα της χώρας στις υπηρεσίες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Με συνέπεια, ταχύτητα και σχέδιο συνεχίζουμε ώστε όλα τα έργα του Προγράμματος να ολοκληρωθούν εντός χρονοδιαγραμμάτων με το μέγιστο όφελος για το τεχνολογικό οικοσύστημα, την κοινωνία και την αναπτυξιακή πορεία της χώρας ευρύτερα», είπε ο κ. Παπαστεργίου.
Λίγα λόγια για την Open Cosmos
H Open Cosmos ιδρύθηκε το 2015 στο Ηνωμένο Βασίλειο με στόχο να κάνει την πρόσβαση στο διάστημα απλή, γρήγορη και οικονομικά προσιτή. Έχει ως αντικείμενο τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία δορυφόρων, την παροχή δορυφορικών υπηρεσιών και τη διαχείριση δεδομένων παρατήρησης Γης. Σήμερα δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι ανάμεσα στους κορυφαίους ανεξάρτητους διαστημικούς φορείς στην Ευρώπη, με έσοδα που ιστορικά έχουν καταγράψει αύξηση κατά >100% ετησίως και κεφαλαιακή ενίσχυση 50 εκατ. δολ. (2023) από ευρωπαϊκά funds (ETF Partners, Trill Impact, A&G)).
Τα κύρια προϊόντα της περιλαμβάνουν υποδομές, με μια ολοκληρωμένη υπηρεσία εκτόξευσης δορυφόρων, δεδομένα και Τεχνητή Νοημοσύνη μέσω ιδιόκτητης πλατφόρμας δεδομένων και του συνεργατικού σμήνους δορυφόρων, καθώς και συνδεσιμότητα με τηλεπικοινωνίες και υπηρεσίες Internet of Things (IoT).