Τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις πέντε κορυφαίες χώρες του ΝΑΤΟ σε αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ παραθέτει το CNBC.
«Η ηλιόλουστη Ελλάδα μπορεί να μην έρχεται αμέσως στο μυαλό vw ως κορυφαία στις αμυντικές δαπάνες - αλλά μόνο τέσσερις σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δαπάνησαν μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ τους για την ασφάλεια από ό,τι η μεσογειακή χώρα πέρυσι», σημειώνει στο ρεπορτάζ του το αμερικανικό δίκτυο.
Κι όπως αναφέρει, πέραν των ΗΠΑ, οι εκτιμήσεις της Συμμαχίας δείχνουν ότι κορυφαίες χώρες στις αμυντικές δαπάνεςείναι η Πολωνία, η Λετονία και η Εσθονία, που νιώθουν πιο έντονα τη ρωσική απειλή τα τελευταία χρόνια μετά την εισβολή των δυνάμεων του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Την ίδια ώρα η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά ψηλά, καθώς πέρυσι δαπάνησε περίπου το 3,1% του ΑΕΠ της για την άμυνα.
Το κλίμα έντασης με την Τουρκία
Βασικό κίνητρο για τις αμυντικές δαπάνες της Αθήνας είναι οι τεταμένες σχέσεις της με την Τουρκία, σημειώνει το δημοσίευμα.
Ελλάδα και η Τουρκία έχουν «πολλά ιστορικά προηγούμενα», δήλωσε στο CNBC ο Τζέικομπ Κίρκεγκααρντ της δεξαμενής σκέψης Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες, εξηγώντας ότι οι εντάσεις μεταξύ των δύο γειτόνων και εταίρων στο ΝΑΤΟ πηγαίνουν αρκετούς αιώνες πίσω, περιλαμβάνουν πιολέμους, τον εκτοπισμό άνω του ενός εκατομμυρίου Ελλήνων στη Μικρασιατική Καταστροφή, συγκρούσεις για τον έλεγχο της Κύπρου και ένα ισχυρό γεωγραφικό στοιχείο λόγω των πολλών νησιών της Ελλάδας.
«Υπάρχει αυτός ο πολύ μεγάλος αριθμός ελληνικών νησιών αρκετά κοντά στις τουρκικές ακτές, στα οποία, θεωρητικά, οι Τούρκοι θα μπορούσαν να εισβάλουν σχετικά εύκολα», είπε ο Κίρκεγκααρντ. «Η Ελλάδα παραδοσιακά διατηρεί μια… μη ασήμαντη στρατιωτική παρουσία σε σχεδόν όλα αυτά τα νησιά, και αυτό στοιχίζει αρκετά, επειδή σημαίνει ότι πρέπει να έχει… πολλές φρουρές».
Οι ανησυχίες για την «τουρκική απειλή» παραμένουν επίκαιρες σήμερα, δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο ο Γιώργος Τζογόπουλος, του ΕΛΙΑΜΕΠ. «Η Ελλάδα δαπανά πολλά στην άμυνα για να προστατεύσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», είπε.
Η αστάθεια σε κοντινές χώρες και περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής, και ιδιαίτερα η πολιτική «ισχύος» της Τουρκίας σε όλη τη Μεσόγειο, καθιστούν ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα να συνεχίσει τις υψηλές αμυντικές της δαπάνες, εξήγησε ο Τζογόπουλος. «Η Ελλάδα δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να είναι προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια», πρόσθεσε.
Στρατιωτική υπερδύναμη;
Ωστόσο, όπως, αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο επικαλούμενο ειδικούς, παρά τον μεγάλο αμυντικό προϋπολογισμό της η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας εμφανίζει ρωγμές.
Επί παραδείγματι, η Ελλάδα εστιάζει όλο και περισσότερο σε επενδύσεις σε εξελιγμένα οπλικά συστήματα, ειδικά μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, σύμφωνα με τον Βολφγκάνγκο Πίκολι, της συμβουλευτικής εταιρείας πολιτικών κινδύνων Teneo. Ωστόσο, σημείωσε, «μεγάλο μέρος αυτών των δαπανών έχει κατευθυνθεί στο εξωτερικό».
«Η χώρα εξακολουθεί να μην διαθέτει ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία και μια βασική προτεραιότητα είναι η οικοδόμηση και η διατήρηση μιας εγχώριας βιομηχανικής βάσης, η οποία μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές όπλων», δήλωσε/
Οι στρατιωτικές δυνατότητες της Ελλάδας μαστίζονται επίσης από πρακτικά προβλήματα, συμπλήρωσε ο Κίρκεγκααρντ. Πολλά από τα πολυάριθμα τανκς του ελληνικού στρατού είναι σχετικά παλιά και το προσωπικό δεν είναι εκπαιδευμένο να χρησιμοποιεί αυτά τα άρματα μάχης σε μεγάλους σχηματισμούς. Ο εξοπλισμός είναι επίσης συχνά πολύ διασκορπισμένος στα νησιά της χώρας. «Επομένως, θα ήταν λάθος, στην περίπτωση της Ελλάδας, να εξισώσουμε τις δαπάνες με τις στρατιωτικές δυνατότητες», είπε ο Κίργκεγκααρντ.
Η Ελλάδα στο ΝΑΤΟ
Καθώς συνεδριάζουν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ τα επίπεδα αμυντικών δαπανών της Ελλάδας θα πρέπει επίσης να ενισχύσουν τη φωνή της χώρας μεταξύ των 32 μελών του συνασπισμού, σημειώνει το CNBC.
Οι δαπάνες έχουν ήδη ενισχύσει τη σχέση της Ελλάδας με μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, τόνισε ο Πίκολι, εν μέρει επειδή οι χώρες αυτές προμηθεύουν στρατιωτικό εξοπλισμό στην Αθήνα.
«Οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας λειτουργούν επίσης ως εργαλείο γεωπολιτικής μόχλευσης, ενισχύοντας τη θέση της και τις εγγυήσεις ασφαλείας σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον», πρόσθεσε.
Στον κορυφή της ατζέντας της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ είναι οι αμυντικές δαπάνες, με το Reuters να αναφέρει ότι τα μέλη της Συμμαχίας συμφώνησαν κατ’ αρχήν να αυξήσουν τον στόχο τους για τέτοιες δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους, το 3,5% του οποίου για παραδοσιακά αμυντικά ζητήματα και το 1,5% για σχετικά στοιχεία όπως οι υποδομές και η κυβερνοασφάλεια.
Η αύξηση σε έναν στόχο 5% θα είναι πολύ μικρότερη για την Ελλάδα σε σύγκριση με πολλά άλλα έθνη, αλλά ακόμη και η Αθήνα μπορεί να μην τα καταφέρει, σημειώνει ο Κίργκεγκααρντ.
«Πιστεύω, ως εκ τούτου, ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που θα ανταποκριθούν ιδιαίτερα σε αυτούς τους νέους στόχους του ΝΑΤΟ; Όχι, νομίζω ότι η απάντηση είναι όχι, επειδή η ευρύτερη μετατόπιση στα επίπεδα δαπανών του ΝΑΤΟ οφείλεται στη ρωσική επιθετικότητα, η οποία δεν είναι, ξέρετε, η κύρια στρατιωτική πρόκληση της Ελλάδας», είπε.