Το όνομα Μαρινόπουλος συνδέεται με μια από τις πιο εμβληματικές οικογένειες του ελληνικού επιχειρείν, που για πάνω από έναν αιώνα διαμόρφωνε τον χάρτη του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας στην Ελλάδα.
Η ιστορία ξεκινά τον Νοέμβριο του 1893, όταν ο Δημήτρης Μαρινόπουλος άνοιξε το πρώτο φαρμακείο του στην περιοχή της Νεάπολης, ανάμεσα σε Εξάρχεια και Κολωνάκι. Από εκείνο το μικρό κατάστημα ξεκίνησε ένα ταξίδι που θα οδηγούσε σε μια αυτοκρατορία, η οποία θα κυριαρχούσε στο λιανεμπόριο για δεκαετίες και θα επηρέαζε καθοριστικά τις οικονομικές εξελίξεις στη χώρα.
Η είσοδος στο λιανεμπόριο με διεθνείς συνεργασίες
Η επέκταση της οικογένειας στο λιανεμπόριο ήταν στρατηγική και ταυτόχρονα το μεγάλο της στοίχημα. Η Νίκη ΑΕ, η λιανεμπορική ναυαρχίδα του ομίλου υπήρξε η πρώτη οργανωμένη λιανεμπορική εταιρεία στην Ελλάδα, ιδρυμένη το 1962, σε μια περίοδο που η ελληνική αγορά άνοιγε σταδιακά στις ευρωπαϊκές επιρροές, μετά τη σύνδεση της χώρας με την τότε ΕΟΚ το 1961. Η συνεργασία της με την γαλλική Printemps το 1966 έφερε τα καταστήματα Prisunic, και αργότερα, το 1999, η συνάντηση με την Carrefour θα σφράγιζε τη θέση της ως κυρίαρχου παίκτη στο ελληνικό λιανεμπόριο.
Παράλληλα, η οικογένεια εισήλθε δυναμικά στον χώρο των εξαγορών, με πιο χαρακτηριστική την απόκτηση της αλυσίδας Tresco AE τη δεκαετία του 1980, εξασφαλίζοντας την επέκταση του δικτύου της από τη Μακεδονία μέχρι την Κρήτη. Η ταχεία ανάπτυξη του ομίλου βασίστηκε σε μια πρακτική που θα γινόταν αργότερα η «αχίλλειος πτέρνα» του.
Η συνεχής αύξηση των ημερών πίστωσης από τους προμηθευτές, που επέτρεπε εξαγορές και επέκταση δικτύου αλλά δημιούργησε εύθραυστες βάσεις για την οικονομική σταθερότητα.
Πέθανε ο επιχειρηματίας Πάνος Μαρινόπουλος
Η αύξηση των επενδύσεων, η Famar και η συμμετοχή στην Alpha Bank
Η οικογένεια Μαρινόπουλου δεν περιορίστηκε μόνο στο λιανεμπόριο. Είχε ισχυρή παρουσία στη φαρμακοβιομηχανία με τη Famar, στην τραπεζική με συμμετοχή στην Alpha Bank, και επενδύσεις σε διεθνείς εμπορικούς ομίλους.
Η τρίτη γενιά, με τους Δημήτρη και Γιάννη Μαρινόπουλο, επηρέαζε τη μεταπολεμική βιομηχανική πολιτική της Ελλάδας, ενώ οι στενές σχέσεις με πολιτικούς, τους επέτρεπαν να παρεμβαίνουν σε κέντρα λήψης αποφάσεων, συνδέοντας τα οικονομικά με τα πολιτικά δρώμενα.
Η οικονομική κρίση και η πτώχευση που σημάδεψε το τέλος μία εποχής
Ωστόσο, η ίδια η δύναμη που ανέδειξε την οικογένεια στον κορυφαίο λιανέμπορο έγινε και η αχίλλειος πτέρνα της. Καθώς οι ημέρες πίστωσης αυξάνονταν, η ελληνική οικονομία έμπαινε σε κρίση, η κατανάλωση μειωνόταν και οι τράπεζες συρρίκνωναν τις χρηματοδοτήσεις. Οι οικογενειακές έριδες που ακολούθησαν έκαναν την κατάσταση ακόμα πιο σύνθετη.
Τελικά, η κρίση έφερε την κατάρρευση του ομίλου. Στις 28 Ιουνίου 2016, η αίτηση υπαγωγής της Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ στις διατάξεις του άρθρου 106β του πτωχευτικού κώδικα έπεσε σαν «βόμβα» στην αγορά. Για πολλούς προμηθευτές, και κυρίως για τις μικρές επιχειρήσεις, ήταν ένα σοκ που μπορούσε να τις οδηγήσει στην καταστροφή.
Η απόσυρση της οικογένειας από το επιχειρηματικό προσκήνιο δεν ήταν απλώς οικονομικό γεγονός, αλλά και ένα τέλος εποχής. Παρά τις προσπάθειες διάσωσης μέσω συνεργασιών με άλλους ομίλους, η πραγματικότητα ήταν σκληρή. Η εμπλοκή της οικογένειας Σκλαβενίτη κατέληξε σε σωτήρια λύση, διασώζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας και περιορίζοντας την έκταση των οφειλών.
Μετά από 123 χρόνια και τέσσερις γενιές, η ιστορία των Μαρινόπουλων αφήνει μια έντονη παρακαταθήκη. Από το πρώτο φαρμακείο στη Νεάπολη μέχρι τη μεγαλύτερη αλυσίδα λιανεμπορίου στην Ελλάδα, η οικογένεια άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στην οικονομία και την κοινωνία.