Τήνος. Ένα κυκλαδίτικο νησί με ατόφια ομορφιά που αποπνέει έναν παραδοσιακό και συνάμα κοσμοπολίτικο αέρα.
Μπορεί να της έχουν προσδώσει έναν θρησκευτικό χαρακτήρα, ωστόσο το κυκλαδίτικο νησί δεν είναι μόνο η διαδρομή προς την Παναγία της Τήνου, που ορθώνεται επιβλητική μέσα στη χάρη Της. Οι παραδοσιακοί οικισμοί που ξεπηδούν ολόλευκοι μέσα στο άγονο κυκλαδίτικο τοπίο έχουν την δική τους ιστορία. Κάθε σπίτι αποτελεί μια σύνδεση με το παρελθόν, αντανακλώντας στοιχεία της παράδοσης και των προσλαμβανουσών επιρροών του χρόνου.
Φωτογραφίες: Το σπίτι στην Τήνο, μια κατοικία του 1910
Εκεί, στον οικισμό Φαλατάδος, συναντάμε μια κατοικία που χτίστηκε το 1910 και ανακαινίστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis+bobotis. Η προσέγγιση αναδιαμόρφωσης του 111 ετών κτιρίου έγινε με σεβασμό και ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του. «Όταν ανακαινίζεται ένα κτίριο, και ειδικότερα όταν πρόκειται για κτίριο παραδοσιακού οικισμού, ο νέος σχεδιασμός οφείλει να σεβαστεί τα στοιχεία αρχιτεκτονικής της τότε εποχής. Εξάλλου, τα στοιχεία αυτά έχουν λειτουργικό και πρακτικό χαρακτήρα συνεισφέρουν στην αισθητική του και μπορούν να ενταχθούν και να προσαρμοστούν στα πλαίσια της σύγχρονης, αρχιτεκτονικής αντιμετώπισης», αναφέρει στο iefimerida.gr το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis+bobotis.
Ο χαρακτήρας του σπιτιού, τα στοιχεία δηλαδή που αποτυπώνουν το πέρασμα του χρόνου, δημιουργεί τον καμβά για τη μετατροπή του σε μια λιτή και σύγχρονη κατοικία, που καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στην απλότητα της τηνιακής αρχιτεκτονικής και της σύγχρονης αισθητικής, ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των κατοίκων του. Οι άνθρωποι του αρχιτεκτονικού γραφείου Bobotis+bobotis οραματίστηκαν και μετέτρεψαν τους χώρους της κατοικίας σε λειτουργικά σημεία, δημιουργώντας μια αρχιτεκτονική συνέχεια.
Η κατοικία μελετήθηκε με σεβασμό στην παραδοσιακή τοπική αρχιτεκτονική του νησιού, διατηρώντας τα βασικά του στοιχεία ανέπαφα και μετατρέποντας κάποιες παλιές λειτουργίες του σπιτιού σε λειτουργικά στοιχεία σύγχρονης χρήσης, όπως το πατητήρι που μετατράπηκε σε υπερυψωμένο κρεβάτι με χώρο αποθήκευσης. Επίσης, η διαρρύθμιση των χώρων ακολουθεί την τυπική τηνιακή διάταξη, με ορισμένες αναπροσαρμογές ώστε να φιλοξενηθούν οι επιθυμητές ανάγκες κατοίκησης (μεγαλύτερη κουζίνα και λουτρά).
Λιτή κατοικία, που καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στην απλότητα της τηνιακής αρχιτεκτονικής και της σύγχρονης αισθητικής
«To αποτύπωμα του χρόνου που μπορεί να φαίνεται σε κάποιον τοίχο, όπως και ο επαναπροσδιορισμός λειτουργικών στοιχείων, μπορούν να ωφελήσουν στη σημερινή χρήση του κτιρίου. Για παράδειγμα, η μετατροπή ενός παλαιού πατητηριού σταφυλιών σε χώρο ντους, ή ενός στάβλου σε χώρο κύριας χρήσης. Τα κτίρια αυτά έχουν χαρακτηριστικά με λόγο ύπαρξης, όπως το πάχος των πέτρινων τοίχων, οι δροσεροί χώροι στα υπόσκαφα (κατώγεια) σημεία των σπιτιών, τα στρατηγικά τοποθετημένα ανοίγματα που συμβάλλουν σε έναν φυσικό δροσισμό, οι τεχνοτροπίες εξωτερικού σοβατίσματος», εξηγεί το αρχιτεκτονικό γραφείο.
« Ετσι, κατά τον σχεδιασμό, οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε την συσσωρευμένη γνώση, που αποτυπώνεται στην αρχιτεκτονική του παρελθόντος, συνδυάζοντάς την με σύγχρονα στοιχεία σχεδιασμού, που θα συμβάλλουν στην δημιουργία σύγχρονων συνθηκών χρήσης του κτιρίου, οι οποίες ούτως ή άλλως αποτελούν ιστορική συνέχεια των προηγούμενων. Οι επιλογές αυτές διατηρούν το ύφος των παραδοσιακών οικισμών, εξασφαλίζοντας συγχρόνως τις σύγχρονες ανάγκες διαβίωσης. Με αυτές τις παραμέτρους αντιμετωπίσαμε το έργο ανακίνησης κατοικίας του 1910 στον οικισμό Φαλατάδος στην Τήνο», προσθέτει.
Το House in Tinos διαμορφώνεται σε δύο κυρίως επίπεδα με επιμέρους στάθμες. Το «κατώι», με επιφάνεια 65 τ.μ., βρίσκεται στο επίπεδο του κεντρικού καλντεριμιού του χωριού και έχει άμεση πρόσβαση σε αυτό από δύο διαφορετικές εισόδους. Ο ανώγειος χώρος, εμβαδού 75 τ.μ., έχει πρόσβαση στο ίδιο καλντερίμι καθώς και στον κήπο του σπιτιού που βρίσκεται στην προστατευμένη βορεινή πίσω πλευρά.
Στον ανώγειο χώρο, ο οποίος έχει ένα ελεύθερο ύψος περίπου 5 μ., τοποθετήθηκε μεταλλική δοκός η οποία στηρίζει το ανοιχτό πατάρι που φιλοξενεί ένα διπλό κρεβάτι.
Στο πίσω μέρος, και σε επαφή με την κουζίνα, υπάρχει ο κήπος στον οποίο έχει δημιουργηθεί ένα daybed προστατευμένο από τους τακτικούς βοριάδες του νησιού. Από τον κήπο υπάρχει πρόσβαση στο δώμα, στο οποίο έχουν δημιουργηθεί καθιστικά επίπεδα με πανοραμική θέα στα γύρω χωριά και το Εξώμβουργο όπου βρισκόταν και το Ενετικό φρούριο του νησιού.
Για την αποφυγή εμφάνισης υγρασίας στους τοίχους που έρχονται σε επαφή με το έδαφος, δημιουργήθηκε ένα «κοντούτο» περιμετρικά των τοίχων, το οποίο είναι ένα φυσικά αεριζόμενο διπλό κέλυφος ανάμεσα στο έδαφος και την τοιχοποιία, που παγιδεύει την υγρασία η οποία στην συνέχεια εξατμίζεται.
Μελέτη/Επίβλεψη: Bobotis+Bobotis Architects – www.bobotisarchitects.com