Η ευγνωμοσύνη είναι ένα πρίσμα θετικής στάσης, μια επιλογή. Όχι μόνο στις καλές στιγμές αλλά ακόμα και σε περιόδους κρίσης και το βιβλίο της Δήμητρας Διδαγγέλου «Ευγνωμοσύνη» μάς δείχνει ακριβώς αυτό, το πότε η ευγνωμοσύνη μπορεί να φανεί πιο χρήσιμη από ποτέ.
Η Δήμητρα Διδαγγέλου είναι ψυχολόγος και καταθέτει ένα βιβλίο, από τις εκδόσεις Καστανιώτη, για την ευγνωμοσύνη και πώς αυτή μπορεί να μας γίνει τρόπος ζωής.
«Πρόκειται για ένα βιβλίο που, όπως λέει και ο τίτλος, έχει κεντρικό θέμα την ευγνωμοσύνη και τα οφέλη που μπορεί να έχει κανείς όταν την εκφράζει» αναφέρει μιλώντας στο iefimerida η συγγραφέας του, ψυχολόγος, Δήμητρα Διδαγγέλου. «Στο βιβλίο συγκέντρωσα όλες τις απαραίτητες πληροφορίες γύρω από την ευγνωμοσύνη, ώστε να τη γνωρίσει καλύτερα ως έννοια το ευρύ κοινό και τις εμπλούτισα με πραγματικές ιστορίες ανθρώπων που έχουν βιώσει τις ευεργεσίες της ακόμα και έπειτα από πολύ δύσκολες καταστάσεις» αναφέρει η Δήμητρα Διδαγγέλου.
Ενα βιβλίο με μαρτυρίες ανθρώπων που μάς δίνουν δύναμη
Η ψυχολόγος Δήμητρα Διδαγγέλου αναδεικνύει την ευεργετική επίδραση της ευγνωμοσύνης, συνδυάζοντας τη βιωματική και βιβλιογραφική έρευνα με την επαγγελματική της εμπειρία στη θεραπευτική γραφή. Το περιεχόμενο διανθίζεται με μαρτυρίες ανθρώπων και ιστορίες ευγνωμοσύνης που δίνουν δύναμη και έμπνευση: από μια γυναίκα με καθολική σχεδόν αναπηρία που νιώθει απέραντη ευγνωμοσύνη απέναντι στη ζωή, ακόμα και στην ασθένειά της· μια συνταξιούχο η οποία ύστερα από την απώλεια του επί τριάντα χρόνια συντρόφου της, προχωρά με αισιοδοξία και αίσθημα πληρότητας· μέχρι μια κοπέλα που παραλίγο να χάσει τη ζωή της σε επέμβαση ρουτίνας και μέσα από την ευγνωμοσύνη κατάφερε να δώσει νόημα στην εμπειρία της και να τη μεταμορφώσει σε δώρο για άλλους ανθρώπους.
«Ευγνωμοσύνη -Για μια ζωή γεμάτη ικανοποίηση» αυτό σημαίνει ότι η ευγνωμοσύνη και η ικανοποίηση είναι αλληλένδετες έννοιες κυρία Διδαγγέλου; «Ναι, διότι εάν νιώθουμε ευγνωμοσύνη για ό,τι έχουμε – φυσικά όχι μόνο σε υλικό επίπεδο, αλλά και για τα πρόσωπα στη ζωή μας ή οτιδήποτε άλλο απαρτίζει το μικρόκοσμό μας- σημαίνει ότι το αναγνωρίζουμε και του δίνουμε μια αξία. Πολλές φορές θεωρούμε δεδομένα κάποια πράγματα στη ζωή μας και δεν τα εκτιμούμε όσο τους αξίζει. Η ευγνωμοσύνη, λοιπόν, συνδέεται άμεσα με την ικανοποίηση και την εύρεση νοήματος στη ζωή, μεγάλα ζητούμενα για το σύγχρονο άνθρωπο που απ’ τη μια έχει μπροστά του άπειρες επιλογές και ανέσεις και απ’ την άλλη δεν μπορεί να τις εκτιμήσει και ν’ αντλήσει χαρά από αυτές».
Ποια ήταν η αφορμή για να καταπιαστείτε με το θέμα; «Για κάποιους η ευγνωμοσύνη ως έννοια είναι ξεχασμένη, για άλλους προτεραιότητα ζωής. Μερικές φορές έχει παρεξηγηθεί κιόλας ως κάτι ρομαντικό ή αφελές. Με το βιβλίο μου ήθελα με κάποιο τρόπο να αποκατασταθεί ως έννοια και να βρει τη θέση της στη ζωή του καθενός. Έχει ειπωθεί ότι η ευγνωμοσύνη είναι μια αρετή, ένα συναίσθημα ή μια αντίδραση, όμως είναι κυρίως μια στάση απέναντι σε ό,τι συμβαίνει, σε όποιον συναντάμε και εν τέλει απέναντι στην ίδια τη ζωή. Όταν επιλέγει κανείς να κοιτάζει με μάτια ευγνωμοσύνης βλέπει μέσα από ένα πρίσμα θετικής στάσης κι αισιοδοξίας. Αυτή την οπτική ήθελα να μοιραστώ μέσα από το βιβλίο».
Ενα βιβλίο για την έννοια της ευγνωμοσύνης εν μέσω κορωνοϊού
Η έννοια της ευγνωμοσύνης εν μέσω κορωνοϊού. Σε ποιο επίπεδο της καθημερινότητα θα την κατατάσσατε; «Η έκδοση του βιβλίου ήρθε στην περίοδο του κορωνοϊού, μια εποχή με πολλές ιδιαιτερότητες και δυσκολίες σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Προκύπτουν διάφορες ψυχικές διακυμάνσεις, όμως μέσα στην όλη σύγχυση μπορούμε να βρούμε αχτίδες που θα γίνουν ο οδηγός μας για να περάσουμε σε μια πιο φωτεινή περίοδο. Ανάμεσα σ’ αυτές μπορεί να είναι και η ευγνωμοσύνη, όχι μόνο για να μας βοηθήσει να εκτιμήσουμε όσα ήδη έχουμε, αλλά και για να μπορέσουμε να μάθουμε κάτι από όλη αυτή την κατάσταση, να έρθει, δηλαδή, σαν ένα επιστέγασμα».
Πώς μπορούμε να εντάξουμε την ευγνωμοσύνη στην καθημερινότητά μας; «Το πιο δύσκολο σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να εκφράζει κανείς την ευγνωμοσύνη, όμως στο βιβλίο εστίασα στο γραπτό λόγο ως έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους. Στο τελευταίο μέρος του βιβλίου προτείνω ασκήσεις εκφραστικής γραφής που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε ώστε να βοηθηθεί και πρακτικά να εντάξει την ευγνωμοσύνη περισσότερο στη ζωή του».
Είστε ψυχολόγος. Η εποχή που ζούμε μάς αφήνει ρωγμές στην ψύχη ακόμα και εάν δεν το καταλαβαίνουμε; Ποιος θα μπορούσε να είναι ο τρόπος αντίδρασής μας; «Πράγματι, αυτή η κρίση της πανδημίας μας φέρνει αντιμέτωπους με πολλές ανατροπές σε όλα τα επίπεδα.
Τους τελευταίους μήνες υπάρχει μια έξαρση των ψυχικών παθήσεων και αυτό μπορεί να καταγράφεται είτε επίσημα όπως για παράδειγμα στις κλήσεις των γραμμών βοήθειας είτε ανεπίσημα όπως όταν βλέπουμε γύρω μας ή στα κοντινά μας πρόσωπα ή στον ίδιο μας τον εαυτό μια γενικότερη δυσθυμία και αντιδράσεις ασυνήθιστες. Είναι απολύτως φυσιολογικές αντιδράσεις το ξάφνιασμα, ο φόβος και η αγωνία για το άγνωστο αύριο, η θλίψη και ο θρήνος για τις απώλειες. Παρ’ όλα αυτά όμως, πιστεύω πολύ στη δύναμη της προσαρμογής που έχει ο άνθρωπος. Από την εμφάνισή του μέχρι σήμερα έχει επιβιώσει στον πλανήτη εξαιτίας της ικανότητάς του να προσαρμόζεται. Αυτή η πανδημία είναι πρωτόγνωρη στο παρόν, αλλά όχι για την ανθρωπότητα ως σύνολο εάν κοιτάξουμε πίσω.
Μόλις ξεπεράσουμε αυτά τα στάδια θα ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός της προσαρμογής και η ζωή θα προχωρήσει. Δεν θα γίνει αμέσως ούτε εύκολα γιατί είναι μια διαδικασία ολόκληρη, αλλά θα γίνει γιατί έτσι είναι ο νόμος της φύσης. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι ένας τρόπος για να προσαρμοστούμε ομαλά είναι η αλλαγή οπτικής μέσα από τη συνειδητοποίηση ότι ζωή σημαίνει αλλαγή».
Τελικά η ευγνωμοσύνη είναι τρόπος ζωής; «Όταν επιλέγει κανείς να κοιτάζει με μάτια ευγνωμοσύνης βλέπει μέσα από ένα πρίσμα θετικής στάσης κι αισιοδοξίας. Έχει ειπωθεί ότι η ευγνωμοσύνη είναι μια αρετή, ένα συναίσθημα ή μια αντίδραση, όμως είναι κυρίως μια στάση απέναντι σε ό,τι συμβαίνει, σε όποιον συναντάμε και εν τέλει απέναντι στην ίδια τη ζωή».
Στο τέλος του βιβλίου ο αναγνώστης θα βρει ασκήσεις βασισμένες σε τεχνικές της θεραπευτικής γραφής, με σκοπό να εντάξει την ευγνωμοσύνη στην καθημερινότητά του και να εκτιμήσει τα οφέλη της.
«Ευγνωμοσύνη -Για μια ζωή γεμάτη ικανοποίηση» Δήμητρα Διδαγγέλου, Εκδόσεις Καστανιώτη