Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος έρχεται αύριο στην Αθήνα και την Δευτέρα θα έχει συνομιλίες με την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Ελλάδος, παραχώρησε την πρώτη αποκλειστική συνέντευξη από την ημέρα της εκλογής του. Ο Κύπριος πρόεδρος δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά τους συνδέει προσωπική φιλία και ότι στις συνομιλίες τους θα κυριαρχήσουν οι οικονομία και το κυπριακό.
«Σε αυτή τη χρονική συγκυρία χρειαζόμαστε τις εμπειρίες της Ελλάδας τόσο στη διαπραγμάτευση όσο και την εφαρμογή του μνημονίου. Με τη σειρά μας θα προσφέρουμε στην Ελλάδα τις δικές μας εμπειρίες σε ζητήματα που είμαστε πιο προχωρημένοι, όπως στον τομέα των υδρογονανθράκων», τονίζει. Επίσης, αναφέρει ότι θα συζητηθεί ο τρόπος συντονισμού των δύο κυβερνήσεων στο κυπριακό.
Ειδικότερα για το κυπριακό ο Κύπριος πρόεδρος μεταξύ άλλων υπογραμμίζει:
- Η παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση του κυπριακού αποβαίνει επιζήμια για την ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά θα προσθέσω, και για την τουρκοκυπριακή κοινότητα η οποία απειλείται με εξαφάνιση
-Τα χρονοδιαγράμματα δεν μπορεί να καθορίζονται με πολιτικές αποφάσεις και μάλιστα εκβιαστικά από κάποιους, όποιοι και να είναι.
-Θα πρέπει να βρεθεί ένα νέο μοντέλο Εγγυήσεων , το οποίο θα ικανοποιεί το αίσθημα ασφάλειας της μιας κοινότητας και δεν θα τρομάζει την άλλη κοινότητα. Ποιο θα είναι αυτό το μοντέλο είναι πολύ πρόωρο να το συζητήσουμε.
-Η διαπραγματευτική ισχύς της ελληνοκυπριακής πλευράς δεν τίθεται ποτέ εκβιαστικά. Ούτε το 2004 ετίθετο εκβιαστικά με το δίλημμα της ένταξης της Κύπρου με ή χωρίς λύση, ούτε και σήμερα, όπως ακούεται, με το δίλημμα λύση ή φυσικό αέριο.
-Η βούλησή μας για συμμετοχή σε διαπραγματεύσεις, είναι δεδομένη. Θα είμαστε έτοιμοι και πρακτικά. «Αν κληθούμε από τον Γενικό Γραμματέα σε συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, ασφαλώς θα ανταποκριθούμε».
Ο Κύπριος πρόεδρος τονίζει με έμφαση ότι δεν είναι οπαδός του δόγματος «η μη λύση του Κυπριακού είναι λύση». Επίσης, ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης ανακοινώνει ότι ήδη δρομολογήθηκε η διαδικασία για την υποβολή ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη.
Αναφορικά με την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας ο κ. Αναστασιάδης κάνει σαφές ότι είναι κατηγορηματικός πως δεν υφίσταται ζήτημα κουρέματος καταθέσεων. Επίσης, για το κυπριακό μνημόνιο δηλώνει: «Ο στόχος μας είναι να είμαστε έτοιμοι για την υπογραφή του το συντομότερο δυνατό και η πολιτική μας δέσμευση είναι να το εφαρμόσουμε πιστά διότι δεν θέλουμε να βρεθούμε ενώπιον ενός δεύτερου μνημονίου».
Το πλήρες κείμενο της αποκλειστικής συνέντευξης του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ είναι το ακόλουθο:
ΕΡ: Ποια θέματα θα βρίσκονται στο επίκεντρο των συνομιλιών σας στην Αθήνα;
ΑΠ: Όπως αντιλαμβάνεστε η Κύπρος διανύει μια δύσκολη περίοδο στην Οικονομία. Οι οικονομίες των δύο χωρών είναι σε κάποιο βαθμό συνδεδεμένες, κυρίως λόγω της δραστηριότητας των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, αλλά και των ελληνικών στην Κύπρο. Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει. Επίσης, θα κάνουμε μια επισκόπηση του Κυπριακού για να αρχίσουμε ένα προγραμματισμό για το πώς θα πορευτούμε απ εδώ και μπρος. Αναμένω ότι ο πρωθυπουργός θα μου κάνει μια πιο εκτενή ενημέρωση για τα αποτελέσματα του πρόσφατου ταξιδιού του στην Τουρκία και θα συζητήσουμε για το πώς μπορούμε οι δύο κυβερνήσεις από κοινού να συντονιστούμε στο μεγάλο εθνικό μας ζήτημα.
ΕΡ: Δηλώσατε ότι «η συνεργασία με την Ελλάδα, σε όλα τα επίπεδα, θα αποτελέσει ξανά κορυφαία πολιτική προτεραιότητα». Πρακτικά πώς θα προωθήσετε αυτό το στόχο;
ΑΠ: Πρακτικά θα είμαστε σε διαρκή επαφή σε όλα τα επίπεδα. Με τον πρωθυπουργό μας συνδέει προσωπική φιλία. Έχουμε συνεργαστεί και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στην ΕΕ τόσο στο Συμβούλιο όσο και στις δράσεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Αυτή η συνεργασία στο πιο ψηλό επίπεδο θα διαχέεται προς τα κάτω σε όλο το φάσμα των κυβερνητικών πολιτικών. Έχουμε πολλά να πάρουμε, αλλά και να δώσουμε στην Ελλάδα. Σε αυτή τη χρονική συγκυρία χρειαζόμαστε τις εμπειρίες της Ελλάδας τόσο στη διαπραγμάτευση όσο και την εφαρμογή του μνημονίου. Θέλουμε να επωφεληθούμε από τις εμπειρίες της Ελλάδας και να αποφύγουμε λάθη που μπορεί να έχουν γίνει. Με τη σειρά μας θα προσφέρουμε στην Ελλάδα τις δικές μας εμπειρίες σε ζητήματα που είμαστε πιο προχωρημένοι, όπως στον τομέα των υδρογονανθράκων. Η Κύπρος έχει ήδη μια συσσωρευμένη εμπειρία από τη διαδικασία αδειοδότησης για έρευνα και εκμετάλλευση την οποία μπορούμε να μοιραστούμε με την Ελλάδα.
ΕΡ: Πότε προτίθεστε να υποβάλετε την αίτηση για ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη; Υπάρχει σκέψη για ένταξη της Κύπρου και στο ΝΑΤΟ;
ΑΠ: Πρόθεσή μας είναι η χάραξη μιας αξιόπιστης και ολοκληρωμένης στρατηγικής που να λαμβάνει υπόψη το διεθνές περιβάλλον, να αξιοποιεί καλύτερα τη συμμετοχή της Κύπρου στην Ε.Ε και να εκμεταλλεύεται το νέο γεωστρατηγικό της ρόλο. Έχω πρόθεση να προωθήσω την αξιόπιστη, ισότιμη και συνεπή συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε όλους τους πυλώνες, πολιτικές και πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Ευρωπαϊκής Πολιτικής 'Αμυνας της Ε.Ε. Η υποβολή αίτησης για ένταξη της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, την οποία άλλωστε υποστηρίζει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων αλλά και της κυπριακής κοινωνίας, θα γίνει το συντομότερο δυνατόν. Ήδη έχει δρομολογηθεί η διαδικασία.
Σε σχέση με το ΝΑΤΟ, θέλω να τονίσω ότι η κυβέρνησή μου θα προωθήσει την οικοδόμηση σχέσεων με τη Συμμαχία και όπως έχω διευκρινίσει προεκλογικά δεν αποκλείουμε και την υποβολή αίτησης για ένταξη μας σε αυτό, εφόσον συναινεί η πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων.
ΕΡ: Σχετικά με το κυπριακό στο προεκλογικό σας πρόγραμμα αναφέρεται ότι «επιβάλλεται η επεξεργασία και ο καταρτισμός από το Εθνικό Συμβούλιο με συλλογικό τρόπο ενός συνολικού πλαισίου προτάσεων για λύση». Αυτό θα πρέπει να προηγηθεί της επανάληψης των διαπραγματεύσεων; Αν ναι τί θα πράξετε στην περίπτωσ, που ο γ.γ. του ΟΗΕ σας καλέσει σε συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου;
ΑΠ: Πριν από την έναρξη ενός νέου κύκλου συνομιλιών επιβάλλεται να γίνει πρώτα αξιολόγηση των προτάσεων που υποβλήθηκαν μέχρι τώρα στα πλαίσια του διαλόγου. Προτάσεις και προσφορές που υποβλήθηκαν κατά τον τελευταίο κύκλο συνομιλιών από την πλευρά μας ή και συγκλίσεις που υπήρξαν κατά τη διάρκεια των συνομιλιών και βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με το καλώς νοούμενο συμφέρον του λαού και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και απορρίπτονται από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων και της ηγεσίας τους θα αποσυρθούν.
Ο καταρτισμός, με συλλογικό τρόπο, όπως έχω πει, ενός συνολικού πλαισίου προτάσεων για τη λύση του κυπριακού, πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατόν, ανεξαρτήτως του χρόνου επανάληψης των διαπραγματεύσεων. Εμείς θέλουμε να είμαστε έτοιμοι και προετοιμασμένοι όποτε και αν κληθούμε να μετάσχουμε σε συνομιλίες. θα γίνει το συντομότερο δυνατόν. Η βούλησή μας για συμμετοχή σε διαπραγματεύσεις, είναι δεδομένη. Θα είμαστε έτοιμοι και πρακτικά. Αν κληθούμε από τον γενικό γραμματέα σε συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο, ασφαλώς θα ανταποκριθούμε.
ΕΡ: Υπήρξε κάποια, έστω έμμεση, επικοινωνία σας με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν;
ΑΠ: Δεν υπήρξε τέτοια επικοινωνία. Παρακολουθούμε, όμως τις αντιδράσεις και τοποθετήσεις καλές ή κακές της τουρκικής ηγεσίας όπως αυτές εκφράστηκαν το τελευταίο διάστημα από τον πρωθυπουργό κ. Ερντογάν, και άλλους αξιωματούχους της τουρκικής κυβέρνησης και τις σημειώνουμε με ενδιαφέρον. Θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε, όμως, πως οι διακηρύξεις για επιθυμία επίλυσης του προβλήματός μας, πρέπει να συνοδεύονται από πρακτικές αποδείξεις. Η επίλυση των προβλημάτων που μας χωρίζουν δεν μπορεί να αφίσταται του αμοιβαίου σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και της τήρησης βασικών κανόνων του. Αυτό αφορά τόσο το Κυπριακό πρόβλημα, όσο και άλλα θέματα τα οποία ήγειρε ο Τούρκος πρωθυπουργός, όπως της ΑΟΖ και του υποθαλάσσιου πλούτου της Κύπρου.
ΕΡ: Αν η θέση σας για διορισμό συνομιλητή προσκρούσει σε αντίθεση της τουρκοκυπριακής πλευρά και ή των Ηνωμένων Εθνών πώς θα χειριστείτε το ζήτημα;
ΑΠ: Θέλω να θυμίσω ότι συνομιλητής στη μορφή που τον περιγράφω λειτούργησε στο παρελθόν και είχε πολύ θετικά αποτελέσματα, όπως την περίοδο των ενισχυμένων διακοινοτικών συνομιλιών του 1972. Ασχέτως της κατάληξης της τότε συμφωνίας, η διαδικασία εκείνη είχε αποδώσει.
Δεν θα πρέπει να μείνουμε προσκολλημένοι στους τύπους, αλλά να δούμε την ουσία. Ο ηγέτης της κάθε κοινότητας θα δίνει, ούτως ή άλλως, την πολιτική κατεύθυνση στο συνομιλητή. Εξάλλου, οι δυο ηγέτες θα έχουν επαφή μεταξύ τους και θα παρεμβαίνουν όταν και εφόσον επιβάλλεται από τις εξελίξεις. Οι ηγέτες είναι για να διαμορφώνουν πολιτικές. Δεν χρειάζεται να είναι οι ίδιοι διαπραγματευτές.
ΕΡ: Η παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση του κυπριακού αποβαίνει επιζήμια, κυρίως για την ελληνοκυπριακή πλευρά. Τούτου δοθέντος, γιατί είστε αντίθετος με τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος για την κατάληξη σε λύση;
ΑΠ: Υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη της έννοιας των χρονοδιαγραμμάτων. Τα χρονοδιαγράμματα δεν μπορεί να καθορίζονται με πολιτικές αποφάσεις και μάλιστα εκβιαστικά από κάποιους, όποιοι και να είναι. Χρονοδιαγράμματα και ειδικά ασφυκτικά τα οποία θα επιχειρηθεί να τεθούν, στην έννοια του ότι μέχρι την άλφα ή βήτα ημερομηνία πρέπει να καταλήξουμε σε λύση, ασφαλώς και με βρίσκουν αντίθετο. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται αντίθεση στη συναίσθηση της επιζήμιας διαρροής του χρόνου.
Η άκαρπη ροή του χρόνου αποβαίνει εις βάρος της εθνικής υπόθεσής μας, δημιουργεί τετελεσμένα και εμπεδώνει τη διχοτόμηση. Υπό αυτή την έννοια τίθενται εκ των πραγμάτων χρονοδιαγράμματα τα οποία ασφαλώς και οφείλουμε να υπολογίσουμε στους σχεδιασμούς μας για την επίλυση του κυπριακού. Ναι. Η παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση του κυπριακού αποβαίνει επιζήμια για την ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά θα προσθέσω, και για την τουρκοκυπριακή κοινότητα η οποία απειλείται με εξαφάνιση. Αυτοί οι κίνδυνοι, μας υποχρεώνουν να επιδιώξουμε λύση του κυπριακού το συντομότερο δυνατόν. Χωρίς, όμως, τον καθορισμό τεχνιτών χρονοδιαγραμμάτων.
ΕΡ: Η μέχρι τώρα θέση της κυπριακής και της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι σε περίπτωση λύσης πρέπει να καταργηθεί το καθεστώς των Εγγυητριών Δυνάμεων, πράγμα στο οποίο διαφωνεί ριζικά η Τουρκία. Δεν θα ήταν ρεαλιστικότερο να επιδιωχθεί αντί της κατάργησης ένας εκσυγχρονισμός του συστήματος Εγγυήσεων;
ΑΠ: Το ισχύον σύστημα εγγυήσεων αποτελεί ένα αναχρονισμό. Εκ των πραγμάτων το σύστημα αυτό απέτυχε. Ο σκοπός των Εγγυήσεων ήταν η προστασία της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην πράξη επέφεραν τα αντίθετα αποτελέσματα. Οι Εγγυήσεις του '60 συνομολογήθηκαν σε μια άλλη εποχή, υπό διαφορετικές συνθήκες. Συνεπώς θα πρέπει να βρεθεί ένα νέο μοντέλο το οποίο θα ικανοποιεί το αίσθημα ασφάλειας της μιας κοινότητας και δεν θα τρομάζει την άλλη κοινότητα. Ποιο θα είναι αυτό το μοντέλο είναι πολύ πρόωρο να το συζητήσουμε.
ΕΡ: Εκτιμάτε ότι ο κυπριακός Ελληνισμός είναι σήμερα σε θέση να διαπραγματευτεί από θέση ισχυρότερη αυτής του 2004, ώστε να επιτύχει μια επωφελέστερη συμφωνία από αυτή, που προέβλεπε το Σχέδιο Ανάν;
ΑΠ: Η διαπραγματευτική ισχύς της ελληνοκυπριακής πλευράς δεν τίθεται ποτέ εκβιαστικά. Ούτε το 2004 ετίθετο εκβιαστικά με το δίλημμα της ένταξης της Κύπρου με ή χωρίς λύση, ούτε και σήμερα, όπως ακούεται, με το δίλημμα λύση ή φυσικό αέριο. Αυτά τα διλήμματα συνιστούν ψευδαισθήσεις που απέχουν μιας ρεαλιστικής πολιτικής ανάλυσης. Η λύση του κυπριακού προβλήματος είναι μια ανάγκη της ελληνικής πλευράς, αλλά και της τουρκικής εξίσου και όσο ο χρόνος περνά χωρίς το πρόβλημα να λύεται, η κατάσταση επιδεινώνεται εις βάρος όλων των εμπλεκομένων μερών. Τα οφέλη, είτε από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, είτε από την αξιοποίηση υποθαλάσσιου πλούτου της Δημοκρατίας θα είναι δεδομένα και για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, μετά από μια λύση, ούτως ή άλλως. Επομένως, η διαπραγματευτική θέση της ελληνικής πλευράς δεν πρέπει να κρίνεται με αυτά τα κριτήρια.
Αν άλλαξε κάτι από το 2004 μέχρι σήμερα, είναι η προσθήκη του βάρους άλλων εννιά χρόνων στο πρόβλημα, με όλα τα επιβλαβή συνεπακόλουθα. Όσο για το σχέδιο Ανάν, δεν βρίσκεται στην ατζέντα. Έχει ξεπεραστεί τόσο επειδή απορρίφθηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού λαού, όσο και εκ των πραγμάτων.
ΕΡ: Υπάρχει η υποψία ότι η άποψη πως «η μη λύση είναι λύση» τείνει να γίνει κρατούσα και μεταξύ των Ελληνοκυπρίων. Σας προβληματίζει αυτό και πώς ανατρέπεται;
ΑΠ: Είναι πλάνη ότι η μη λύση είναι λύση για όλους τους λόγους που σας έχω ήδη περιγράψει. Δεν είμαι οπαδός αυτού του δόγματος διότι η μη λύση είναι η μεγαλύτερη απειλή για τη φυσική επιβίωση του ελληνισμού στην Κύπρο.
ΕΡ: Πότε πιστεύετε ότι θα υπογραφεί η δανειακή σύμβαση; Υπάρχει το ενδεχόμενο ενός δεύτερου μνημονίου;
ΑΠ:Στο τελευταίο Eurogroup τέθηκε ως στόχος η υπογραφή της δανειακής σύμβασης στο τέλος αυτού του μήνα. Ο στόχος μας είναι να είμαστε έτοιμοι για την υπογραφή του το συντομότερο δυνατό και η πολιτική μας δέσμευση είναι να το εφαρμόσουμε πιστά διότι δεν θέλουμε να βρεθούμε ενώπιον ενός δεύτερου μνημονίου.
ΕΡ:Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία υπάρχει ευρεία εκροή καταθέσεων από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Πώς θα αναχαιτίσετε αυτή την κατάσταση;
ΑΠ: Είναι γεγονός ότι μετά τη παραφιλολογία για κούρεμα καταθέσεων υπήρξε κάποια εκροή καταθέσεων, όχι όμως σε βαθμό που μπορεί να μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Ένας από τους λόγους που επειγόμαστε να υπογράψουμε μνημόνιο το συντομότερο δυνατόν είναι για να τερματιστεί το καθεστώς αβεβαιότητας. Ζήτημα κουρέματος καταθέσεων δεν υφίσταται και είμαστε κατηγορηματικοί σ' αυτό. Το σημαντικό είναι πως, παρ' όλα τα προβλήματα και τα αρνητικά δημοσιεύματα, οι ξένοι επενδυτές εμπιστεύονται την Κύπρο και δεν υπήρξαν σοβαρές εκροές ξένων κεφαλαίων. Είμαι πεπεισμένος ότι η Κύπρος είναι και θα παραμείνει ένα αξιόπιστο χρηματοπιστωτικό κέντρο.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)