Η πολιτική εξουσία, όχι η δικαιοσύνη, αποφάσισε ποια πρόσωπα πρόκειται να διωχθούν στο πλαίσιο της έρευνας για την Kabul Bank, η οποία υπήρξε για μεγάλο διάστημα η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα στο Αφγανιστάν αλλά πλέον είναι σχεδόν χρεοκοπημένη εξαιτίας της τεραστίων διαστάσεων κατάχρησης σε αυτή, σύμφωνα με έκθεση αρμόδιου ελεγκτικού φορέα που δόθηκε στην δημοσιότητα σήμερα.
Εξ όσων έχουν γίνει γνωστά, 22 πρόσωπα διώκονται στο πλαίσιο του σκανδάλου που προκάλεσε τεράστιο σάλο στο Αφγανιστάν αφού τουλάχιστον 935 εκατ. δολάρια ΗΠΑ διασπαθίστηκαν από το χρηματοοικονομικό αυτό ίδρυμα μεταξύ 2006 και 2010.
«Οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν κατά την διάρκεια της έρευνας κατατείνουν στο ότι η τελική απόφαση για (τα πρόσωπα κατά των οποίων διεξάγεται) έρευνα ελήφθη σε πολιτικό επίπεδο την άνοιξη του 2011 από μια επιτροπή υψηλού επιπέδου», αναφέρει η έκθεση της Ανεξάρτητης Επιτροπής Αξιολόγησης και Ελέγχου της Καταπολέμησης της Διαφθοράς, ενός οργανισμού ο οποίος χρηματοδοτείται από τους ξένους πιστωτές της κυβέρνησης, κάνοντας λόγω για «ανάρμοστη πολιτική ανάμιξη» στην έρευνα.
«Από τους εισαγγελείς (. . .) ζητήθηκε να τροποποιήσουν τις κατηγορίες ώστε αυτές να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί», ανέφερε το κείμενο.
Στους 22 υπόπτους περιλαμβάνεται ο ιδρυτής και πρόεδρος της τράπεζας Σερ Χαν Φαρνούντ και ο γενικός διευθυντής της Χαλιλουλάχ Φεροζί, που κατηγορούνται για την κλοπή εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων μέσω ενός συστήματος δανείων-απατών.
Ο Μαχμούντ Καρζάι, ο αδελφός του προέδρου Χαμίντ Καρζάι, και ένας αδελφός του αντιπροέδρου Μοχάμαντ Κάσιμ Φαχίμ, ήταν μέτοχοι της Kabul Bank. Ουδείς εκ των δύο έχει ενοχληθεί από την δικαιοσύνη.
«Οι κατηγορίες δεν συμπεριλαμβάνουν τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων που ευθύνονται για την δημιουργία των πλαστών εγγράφων, των εργαζομένων της αεροπορικής εταιρείας που έβγαζε τα χρήματα από το Αφγανιστάν, ή τους μετόχους οι οποίοι δανείζονταν χρήματα με μηδενικό επιτόκιο, προφανώς χωρίς να έχουν την πρόθεση να αποπληρώσουν» τα δάνεια αυτά, σύμφωνα με την έκθεση.
Το σκάνδαλο της Kabul Bank, που προκάλεσε σχεδόν την πλήρη κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού τομέα σε μια χώρα η οποία βασίζεται στην βοήθεια της διεθνούς κοινότητας, είχε προκαλέσει οργή σε χώρες-πιστωτές του Αφγανιστάν.
«Οι ζημίες της Kabul Bank και η κρίση η οποία ακολούθησε εξηγούνται από τις απάτες, την μηδαμινή ρύθμιση και (τον μηδαμινό) έλεγχο, την ατιμωρησία και τις πολιτικές παρεμβάσεις», αναφέρεται στην έκθεση.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Καρζάι ίσως επωφελήθηκε και αυτός προσωπικά από την αλόγιστες δαπάνες της τράπεζας, αφού η διοίκησή της «εκταμίευσε εκατομμύρια δολάρια για την εκστρατεία τουλάχιστον ενός υποψηφίου στις προεδρικές» εκλογές του 2009, παρά τις περί του αντιθέτου προτροπές της αφγανικής κεντρικής τράπεζας, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Έχει αναφερθεί σε πολλές περιπτώσεις πως η τράπεζα ήταν ένας από τους βασικούς χρηματοδότες της εκστρατείας του Χαμίντ Καρζάι, αν και ο Αφγανός πρόεδρος δεν αναφέρεται ονομαστικά από τους συντάκτες της έκθεσης.
Στα μέσα του Νοεμβρίου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το οποίο είχε διακόψει κάθε χρηματοδότηση της κυβέρνησης απαιτώντας για να ξαναρχίσει να υπάρξει στέρεη πρόοδος όσον αφορά την έρευνα για την τράπεζα και τις διώξεις, δέχτηκε εντέλει να δώσει ένα νέο δάνειο στην Καμπούλ.
Το ζήτημα του φακέλου της Kabul Bank θεωρείται δοκιμασία για τις αφγανικές αρχές και το παρακολουθούν στενά οι διεθνείς δωρητές και υποστηρικτές της, που συνδέουν τη συνέχιση της βοήθειάς τους προς τη χώρα με την προώθηση μεταρρυθμίσεων, ειδικά στους τομείς της διακυβέρνησης και της καταπολέμησης της διαφθοράς.
Σύμφωνα με την έρευνα, η τράπεζα τηρούσε διπλά βιβλία, για τις ρυθμιστικές αρχές και για τον πραγματικό προορισμό των χρημάτων. Το 92% του δανειακού χαρτοφυλακίου της Kabul Bank δόθηκαν σε 12 πρόσωπα και επτά επιχειρήσεις.
Η επιτροπή έκανε λόγο για απάτη τύπου «αεροπλανάκι», αφού το 2004 μεν «δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα, μόλις 5 εκατ. δολάρια βασικού κεφαλαίου», αλλά από το 2006 «υπήρχαν αρκετά χρήματα» ώστε να αρχίσει η απάτη, όπως αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Ο αδελφός του αντιπρόεδρου Φαχίμ και άλλο ένα πρόσωπο με ανάμιξη στην πολιτική ζωή πλήρωσαν για τις μετοχές της τράπεζας που είχαν αποκτήσει με δάνεια χωρίς εγγυοδοσία τα οποία είχαν λάβει από την ίδια.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)