Οι κυρώσεις της Κίνας κατά της Ταϊβάν υπενθυμίζουν έντονα στην Ευρωπαϊκή Ένωση πόσο εξαρτημένη είναι από το νησί της νοτιοανατολικής Ασίας.
Οι εντάσεις στην ανατολική Ασία δεν φαίνεται να περνούν σε φάση αποκλιμάκωσης και η Ευρώπη θα «πονέσει» κυρίως για τα μικροτσίπ με τα οποία η Ταϊβάν εφοδιάζει όλοκληρο τον πλανήτη, γράφει το Politico.
Η Κίνα απαγόρευσε ένα μέρος του εμπορίου της με την Ταϊβάν ως απάντηση στην επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι στην Ταϊπέι την Τετάρτη και πραγματοποίησε στρατιωτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά στη θάλασσα που περιβάλλει την αμφισβητούμενη περιοχή.
H Kίνα με την κίνηση των ενόπλων δυνάμεών της στην περιοχή, αποκλείει ουσιαστικά την Ταϊβάν - ένα δημοκρατικό νησί 23 εκατομμυρίων που το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι είναι μέρος της Κίνας.
Μπορεί, μέχρι στιγμής, ο αποκλεισμός να μην είναι καθολικός, αλλά ο κίνδυνος για την Ταϊπέι - και τις δυτικές εταιρείες που εξαρτώνται από την κατασκευή μικροτσίπ της Ταϊβάν - είναι ότι ενδεχόμενα μελλοντικά μέτρα του Πεκίνου θα είναι πολύ πιο σκληρά, όπως ένας πλήρης αποκλεισμός ή ακόμα και μια κινεζική εισβολή.
60% των ειαγωγών στην ΕΕ
Τα μηχανήματα και οι συσκευές αποτελούσαν σχεδόν το 60% των εισαγωγών της ΕΕ από την Ταϊβάν, πέρυσι. Η μεγαλύτερη ανησυχία για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα ήταν η ξαφνική περικοπή των προμηθειών ηλεκτρονικών τσιπ, που παράγονται από τη μεγαλύτερη εταιρεία ημιαγωγών στον κόσμο: την Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC). Η εταιρεία καταλαμβάνει περισσότερο από το ήμισυ της αγοράς ημιαγωγών που ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες και φημολογείται ότι έχει πελάτες όπως η Apple και η Qualcomm.
Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδουν οι ΗΠΑ στην TSMC, είναι ότι η Πελόζι συναντήθηκε με τον πρόεδρο της εταιρείας Μαρκ Λιου κατά την επίσκεψή της.
Το πρόβλημα της Ευρώπης
Το πρόβλημα για την Ευρώπη είναι ότι έχει δημιουργήσει την εξάρτησή της από τα μικροτσίπ της Ταϊβάν εδώ και πολλά χρόνια και μια κινεζική επίθεση θα μπορούσε να καταστρέψει αμέσως μια ζωτικής σημασίας γραμμή ανεφοδιασμού για ζωτικές ηλεκτρονικές λειτουργίες και συσκευές, με ελάχιστη ή καθόλου προειδοποίηση.
Πώς μπορεί λοιπόν η ΕΕ να προστατευθεί από έναν τέτοιο κίνδυνο;
Πρώτα απ' όλα, το μπλοκ δεν διαθέτει την τεχνογνωσία που έχει προσελκύσει η Ταϊβάν. Η TSMC ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 από τον Mόρις Τσάνγκ, πρώην μηχανικό της Texas Instruments με έδρα τις ΗΠΑ. Η περίπτωση του Τσανγκ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς οι δυτικές εταιρείες τεχνολογίας έχουν χάσει την τεχνογνωσία που συνοδεύει μια τόσο εξειδικευμένη διαδικασία, όπως αυτή της παραγωγής μικροτσίπ, ελληνιστί «ημιαγωγοί».
Ευνοεί η ευέλικτη αγορά εργασίας της Ταϊβάν
Η ευέλικτη κουλτούρα απασχόλησης στην Ταϊβάν σημαίνει επίσης ότι οι κατασκευαστές ημιαγωγών μπορούν να προσλαμβάνουν και να απολύουν εργαζομένους πιο εύκολα για να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της αγοράς, σύμφωνα με τον Λούντο Ντεφέρμ, εκτελεστικό αντιπρόεδρο στο ερευνητικό κέντρο ημιαγωγών Imec με έδρα τη Λουβένη, στο Βέλγιο.
Τα «ταϊβανέζικα» μικροτσίπ κάνουν τη διαφορά
Το δεύτερο πρόβλημα είναι η μοναδική φύση των μικροτσίπ που μπορεί να παρέχει η TSMC. Η εταιρεία δεν είναι μόνο το κλειδί για ηλεκτρονικά που υπάρχουν αυτή τη στιγμή παντού σε smartphone ή φορητούς υπολογιστές, αλλά ήδη κατασκευάζει περισσότερα τσιπ αιχμής, όπως αυτά των πέντε νανομέτρων ή μικρότερα, τα οποία θα είναι βασικά για την αυτόνομη οδήγηση.
«Υπάρχουν στην πραγματικότητα μόνο δύο εργοστάσια στον κόσμο τώρα που μπορούν να παράγουν τσιπ κάτω των πέντε νανομέτρων. Αυτά είναι της TSMC και η Samsung», δήλωσε ο Χέρμαν Χάουσερ, επιχειρηματίας και ιδρυτής της Acorn Computers, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Politico. «H TSMC είναι απολύτως κυρίαρχη, εξαρτόμαστε πλήρως από αυτούς».
Η ΕΕ, φυσικά, γνωρίζει τις παγίδες. «Είναι ένας τομέας έντασης κεφαλαίου και γνώσης και υπόκειται σε ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη. Η παραγωγή μικροτσιπ πραγματοποιείται σε μια αλυσίδα εφοδιασμού που είναι παγκόσμια, πολύπλοκη και, σε ορισμένα σημαντικά τμήματα, υπερβολικά συγκεντρωμένη», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.
Γιατί και η Ταϊβάν χρειάζεται την Ευρώπη;
Τώρα, οι εντάσεις μεταξύ της ηπειρωτικής Κίνας και της Ταϊβάν εγείρουν το ερώτημα πώς θα προχωρήσουν τόσο το Πεκίνο όσο και οι Βρυξέλλες, υπογραμμίζει το Politico.
Ο κρίσιμος ρόλος της TSMC δεν πέρασε απαρατήρητος στην ηπειρωτική Κίνα. Σε μια συγκλονιστική ομιλία τον Ιούνιο, ένας κορυφαίος Κινέζος οικονομολόγος κάλεσε ανοιχτά το Πεκίνο να «καταλάβει» την εταιρεία.
Ορισμένοι δυτικοί παρατηρητές, ωστόσο, είναι δύσπιστοι ότι αυτή η απειλή θα υλοποιηθεί - λέγοντας ότι απλώς δεν είναι προς το συμφέρον της Κίνας να το πράξει, επειδή η TSMC βασίζεται σε άλλες εταιρείες για την παροχή εξοπλισμού, όπως η ολλανδική εταιρεία ASML.
Αυτό είπε επίσης ο επικεφαλής της TSMC, Λίου σε μια σπάνια συνέντευξη στο CNN, προειδοποιώντας ότι η εταιρεία του θα καθιστούνταν μη λειτουργική εάν η Κίνα εισέβαλε στην Ταϊβάν.
Το δυνατό «χαρτί» της Ευρώπης
Ο Χάουζερ υποστήριξε ότι αυτό δίνει στην ΕΕ δύναμη. «Έχουμε ένα διαπραγματευτικό χαρτί ως Ευρώπη», είπε. «Κανείς δεν μπορεί να παράγει μικροτσιπ κάτω των πέντε νανομέτρων στον κόσμο χωρίς τα εργαλεία που παράγει η ASML».
Τον Φεβρουάριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα σχέδιά της για την παραγωγή μικροτσίπ ύψους 43 δισεκατομμυρίων ευρώ για να προσελκύσει ορισμένους παραγωγούς στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Αυτό δεν είναι εύκολη δουλειά, καθώς πρέπει να βεβαιωθεί ότι οι δικοί της κανόνες για την στήριξη μιας τέτοιας προσπάθειας δεν θα αλλαξουν στην πορεία. Είναι επίσης μια οδυνηρά αργή πρόοδος, με την ΕΕ να αγωνίζεται να πείσει τις εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στο μπλοκ.
Ενώ η Ευρώπη έχει πραγματοποιήσει νέες επενδύσεις τους τελευταίους μήνες - από εταιρείες όπως η Intel στη Γερμανία και η STMicroelectronics και η GlobalFoundries στη Γαλλία - η TSMC εξακολουθεί να μην έχει δεσμευτεί για μια ευρωπαϊκή μονάδα κατασκευής.
Χρειαζόμαστε την TSMC
Και αυτό είναι ένα τεράστιο κενό, προειδοποίησε ο Χάουζερ. «Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή φαίνεται να προσπαθούμε να κάνουμε αυτή την αλλαγή με την Intel και η Intel απλά δεν έχει την τεχνολογία. Πρέπει να το κάνουμε με την TSMC και τη Samsung. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν κάνουμε πιο σοβαρές συζητήσεις με τη Samsung και την TSMC», επεσήμανε ο Χάουζερ, επιβεβαιώνοντας την απάντηση στο ερώτημα που έθεσε το Politico: Γιατί η Ευρώπη χρειάζεται την Ταϊβάν;