Σε άλλη μια δυσοίωνη για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέλιξη η κουρδική αριστερή συμμαχία που περιλαμβανει και το φιλοκουρδικό Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP) κάλεσε τους οπαδούς της να ψηφίσουν τον αντίπαλο του Τούρκου προέδρου στις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου μήνα, τη σκληρότερη όπως αναμένεται εκλογική δοκιμασία για τον Ερντογάν στα 20 χρόνια που κυβερνά την Τουρκία.
Τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που προηγείται σταθερά στην πρόθεση ψήφου στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, υποστηρίζει ένας ευρύς συνασπισμός από όλο το πολιτικό φάσμα. «Σε αυτό το αποφασιστικό στάδιο της τουρκικής πολιτικής, συγκεντρωθήκαμε για να εκπληρώσουμε το ιστορικό μας καθήκον, τόσο ως μέρος της παράδοσής μας όσο και ως μέρος του χρέους μας προς τις μελλοντικές γενιές» ενόψει των «ιστορικών εκλογών» της 14ης Μαΐου, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η κουρδική αριστερή συμμαχία. «Σε αυτό το πλαίσιο, μοιραζόμαστε με το κοινό την απόφασή μας να στηρίξουμε τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στις προεδρικές εκλογές», πρόσθεσε.
Κρίσιμη η ψήφος των Κούρδων για το μέλλον του Ερντογάν
Η ψήφος των Κούρδων, που αποτελούν περίπου το ένα πέμπτο του πληθυσμού των 85 εκατομμυρίων της Τουρκίας, αναμένεται να είναι καθοριστικός παράγοντας για την προεδρική κούρσα, καθώς οι Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου διασταυρώνουν τα ξίφη τους σε μια αναμέτρηση, που όπως δείχνουν οι σφυγμομετρήσεις, θα κριθεί πιθανώς στο νήμα. Το αριστερό κόμμα HDP είναι η μεγαλύτερη φιλοκουρδική πολιτική δύναμη, αντιπροσωπεύοντας περίπου τα δύο τρίτα των κουρδικών ψήφων, δήλωσε πρόσφατα στο POLITICO ο ηγέτης του κόμματος Σελαχατίν Ντεμιρτάς. ο οποίος εκτίει ποινή φυλάκισης για κατηγορίες για τρομοκρατία.
Ο πληθωρισμός της Τουρκίας που έχει εκτοξευτεί στα ύψη και η αυξανόμενη κριτική κατά της αντίδρασης της κυβέρνησης στον καταστροφικό σεισμό που σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους τον Φεβρουάριο, ενίσχυσαν σημαντικά τις πιθανότητες του Κιλιτσντάρογλου να απομακρύνει τον Ερντογάν από την εξουσία.
Οι συντηρητικές γυναίκες ψηφοφόροι στρέφουν την πλάτη στον Ερντογάν
Στο σκηνικό της αβεβαιότητας για τον Ερντογάν με την τουρκική οικονομία σε δεινή θέση, την αντιπολίτευση ενωμένη και τους νέους να του γυρνούν την πλάτη έρχεται να προστεθεί και η απροθυμία των συντηρητικών γυναικών – εκ των πυλώνων συνήθως της εκλογικής του βάσης – να τον στηρίξουν σε αυτές τις εκλογές.
Οι περιθωριοποιημένες από τους κεμαλιστές τις προηγούμενες δεκαετίες μαντιλοφορούσες γυναίκες στήριξαν πολλές από τις ελπίδες τους στον Ερντογάν όταν ανέτειλε το άστρο του στην τουρκική πολιτική σκηνή, αλλά 20 χρόνια αργότερα «οι γυναίκες έχουν αλλάξει», λέει η Οζλέμ Ζενγκίν, αντιπρόεδρος του AKP στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Η απόφαση του Ερντογάν να αποσύρει την Τουρκία από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη βία κατά των γυναικών τον Ιούλιο του 2021 επιβεβαίωσε τις αναχρονιστικές στάσεις του, και η απόφασή του να ενταχθούν στο συνασπισμό του δύο ισλαμικά κόμματα, που έχουν ζητήσει την κατάργηση νόμου που προστατεύει τις γυναίκες από την ενδοοικογενειακή βία διχάζει τα μέλη του κόμματος του Ερντογάν.
Τουλάχιστον 23 γυναικοκτονίες τον Μάρτιο στην Τουρκία
Σύμφωνα με την πλατφόρμα “We Will Stop Feminicide” 23 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες τον περασμένο μήνα στην Τουρκία και άλλες 19 υπό ύποπτες συνθήκες. Η ίδια η οργάνωση από τελεί στόχο δικαστικής έρευνας και απειλείται με κλείσιμο για «δραστηριότητες που αντιβαίνουν στον Νόμο και την ηθική».
Οι συντηρητικές γυναίκες δεν αποτελούν ομογενή βάση ψηφοφόρων στην Τουρκία, αλλά η Οζτσάν θεωρεί ότι το AKP «έχει χάσει τμήματά της». «Νεαρές συντηρητικές γυναίκες θέλουν να φύγει το κόμμα του Ερντογάν. Απογοητεύτηκαν από τη μεταμόρφησε το AKP από πρώην θύμα σε νέο καταπιεστή. Αυτές οι γυναίκες αυτοπροσδιορίζονται ως μουσουλμάνες, αλλά δεν θέλουν τους μουσουλμάνους ως καταπιεστές», γράφει.
Θα αποδεχθεί ο Ερντογάν μια ήττα του στις εκλογές;
Το ερώτημα μέσα σε αυτό το σκηνικό είναι κατά πόσον ο Ερντογάν θα αποδεχθεί μια ήττα του στις προεδρικές εκλογές ή αν θα προσφύγει στη δικαιοσύνη αμφισβητώντας το αποτέλεσμα, όπως είχε κάνει όταν είχε χάσει ο εκλεκτός του για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης το 2019, Μπιναλί Γιλντιρίμ, από τον Εφρέμ Ιμάμογλου της κεμαλικής αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με την εταιρία πολιτικών συμβούλων Eurasia Group αυτό όχι μόνον είναι εφικτό, αλλά και πιθανό. Μια αποφασιστική νίκη του ενός εκ των δύο βασικών μονομάχων θα γίνει αποδεκτή από όλες τις πλευρές, αλλά αν ο Ερντογάν χάσει οριακά, πιθανώς θα επιβάλει επανάληψη των εκλογών και γνωρίζοντας ότι μάλλον θα χάσει σε δίκαιες και ελεύθερες εκλογές, θα προκαλέσει μια κρίση για να βελτιώσει τις πιθανότητες επανεκλογής του, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα του Eurasia Group για την Τουρκία.
Πώς θα ήταν η κρίση αυτή;
Το Eurasia Group προβλέπει ότι μια οριακή ήττα του Ερντογάν θα τον ωθήσει να ζητήσει ακύρωση του εκλογικού αποτελέσματος, την οποία ενδεχομένως να αρνηθεί το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο – αλλά και να ζητήσει απλό τους οπαδούς του να κατεβούν στους δρόμους των τουρκικών μεγαλουπόλεων. Ίσως δούμε οδοφράγματα και αποκλεισμό δημοσίων κτιρίων, περιλαμβανομένης της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης με την αστυνομία αντιμέτωπη τόσο με οπαδούς όσο και με πολέμιους του Ερντογάν.
Ο στρατός, που έχει υποστεί από την απόπειρα του πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν το 2016 μεγάλες εκκαθαρίσεις, θα προσπαθήσει να κρατήσει ουδέτερη στάση, προβλέπει το Eurasia Group, αν και πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα και προθυμία της αστυνομίας να επιβάλει την τάξη. Η περίοδος μέχρι μια ενδεχόμενη νέα εκλογική αναμέτρηση μπορεί να είναι επικίνδυνα απρόβλεπτη, αν και η αστυνομία – σύμφωνα πάντα με το Eurasia Group – πιθανώς θα εστιάσει λιγότερο στις διαδηλώσεις και περισσότερο στην νίκη επί του Ερντονάν με πιο αποφασιστική διαφορά, όπως έκανε ο Ιμάμογλου πριν από τέσσερα χρόνια στην Κωνσταντινούπολη.