Πολλές ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν ήδη σχέδια για τη διαχείριση της παροχής ή/και της τροφοδοσίας φυσικού αερίου σε περίπτωση διακοπής των ροών από τη Ρωσία.
Πιο αναλυτικά, την περασμένη εβδομάδα η παροχή ρωσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1 μειώθηκε σημαντικά στην Ευρώπη, με τη Μόσχα να υποστηρίζει ότι ακόμα περισσότερες καθυστερήσεις στις επισκευές των εξαρτημάτων του αγωγού θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναστολή όλων των ροών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κανόνες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση μιας διακοπής στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο, οι οποίοι καθορίζονται από τρία επίπεδα κρίσης: την έγκαιρη προειδοποίηση, τον συναγερμό και την έκτακτη ανάγκη. Από τα κράτη-μέλη απαιτείται να έχουν καταρτίσει σχέδια για το πώς θα διαχειριστούν τον αντίκτυπο μιας διακοπής του εφοδιασμού στα τρία επίπεδα κρίσης.
Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέμβουν μόνο εάν τα μέτρα που βασίζονται στην αγορά δεν επαρκούν για να εξασφαλίσουν προμήθειες στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που παρέχουν βασικές υπηρεσίες.
Ακολουθεί μια περίληψη των ενεργειών των επιμέρους ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, όπως τις περιγράφει το πρακτορείο Reuters.
Ελλάδα και Βουλγαρία αγοράζουν LNG για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε φυσικό αέριο
Ελλάδα: Βάσει ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης, η Ελλάδα, η οποία χρησιμοποιεί αέριο κυρίως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θα λάβει πρόσθετες ποσότητες LNG και θα μετατρέψει τέσσερις μονάδες που λειτουργούν με φυσικό αέριο σε λειτουργία με ντίζελ. Θα ενισχύσει, επίσης, την εξόρυξη άνθρακα για τα επόμενα δύο χρόνια ως προσωρινό μέτρο.
Βουλγαρία: Η χώρα, η οποία καλύπτει πάνω από το 90% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, συμφώνησε να αγοράσει υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις ΗΠΑ και, παράλληλα, έχει εντείνει τις συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν για να αυξήσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου.
Οι δράσεις των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης για την επάρκεια φυσικού αερίου
Αυστρία: Η Αυστρία, η οποία λαμβάνει περίπου το 80% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία, έχει ενεργοποιήσει το πρώτο βήμα ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης τριών σταδίων. Εξετάζει επίσης μέτρα για εναλλακτικές προμήθειες φυσικού αερίου, ενώ σκοπεύει να μετατρέψει μια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργεί με αέριο σε παραγωγή με άνθρακα.
Τσεχική Δημοκρατία: Η τσεχική εταιρεία κοινής ωφελείας CEZ δήλωσε ότι αντικατέστησε τη μείωση των παραδόσεων φυσικού αερίου από τη ρωσική Gazprom με όγκους από άλλες πηγές.
Γαλλία: Τον Απρίλιο, η γαλλική εταιρεία εκμετάλλευσης του δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου GRTgaz δήλωσε ότι έχει θέσει σε εφαρμογή μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν για τον περιορισμό της παροχής φυσικού αερίου στους πελάτες σε περίπτωση ελλείψεων και κάλεσε τους παρόχους να γεμίσουν τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πριν από τον επόμενο χειμώνα.
Τα μέτρα αυτά επιτρέπουν στην εταιρεία να εκδίδει εντολές μείωσης ή διακοπής της κατανάλωσης αερίου εντός δύο ωρών σε μεγάλους καταναλωτές που είναι συνδεδεμένοι στο δίκτυό της και να ζητά από τους διαχειριστές συστημάτων διανομής να κάνουν το ίδιο σε περίπτωση έλλειψης.
Σημειώνεται ότι η Γαλλία λαμβάνει περίπου το 20% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
Γερμανία: Η Γερμανία, η οποία βασίζεται στη Ρωσία για το 55% των αναγκών της σε φυσικό αέριο, έχει εισέλθει στη Φάση 2 του σχεδίου έκτακτης ανάγκης τριών σταδίων για το φυσικό αέριο, αλλά δεν έχει ακόμη ενεργοποιήσει τη ρήτρα που επιτρέπει στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να μετακυλίσουν το αυξανόμενο κόστος φυσικού αερίου στους πελάτες, σύμφωνα με όσα δήλωσε το υπουργείο Οικονομίας.
Το «στάδιο συναγερμού» της Φάσης 2 ξεκινά όταν η κυβέρνηση βλέπει υψηλό κίνδυνο μακροπρόθεσμων ελλείψεων εφοδιασμού σε φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, η Γερμανία θα παράσχει μια γραμμή πίστωσης ύψους 15 δισεκατομμυρίων ευρώ για την πλήρωση εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Επιπλέον, εντός του καλοκαιριού θα ξεκινήσει ένα μοντέλο δημοπρασίας φυσικού αερίου προκειμένου να ενθαρρύνει τους βιομηχανικούς καταναλωτές να εξοικονομήσουν φυσικό αέριο.
Ολλανδία: Η Ολλανδία θα ενεργοποιήσει τη φάση έγκαιρης προειδοποίησης του σχεδίου της για την ενεργειακή κρίση και θα άρει το ανώτατο όριο στην παραγωγή από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα. Μέχρι τώρα εισήγαγε το 15% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
Πολωνία: Βάσει νόμου για τα υποχρεωτικά αποθέματα σε περίπτωση κινδύνου για την ασφάλεια του εφοδιασμού, το υπουργείο Κλίματος της Πολωνίας υποβάλλει επίσημη πρόταση στην κυβέρνηση για την εισαγωγή περιορισμών στη χρήση φυσικού αερίου, επηρεάζοντας πρώτα τη βιομηχανία και θωρακίζοντας τα νοικοκυριά. Η Πολωνία λαμβάνει περίπου το 50% της ετήσιας ζήτησης φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Σημαντικές οι διαφορές στη διαχείριση μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου
Ιταλία: Η Ιταλία, η οποία λαμβάνει περίπου το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, ανακοίνωσε αρχικά μέτρα για την ενίσχυση της αποθήκευσης φυσικού αερίου αυτή την εβδομάδα και σχεδιάζει να μεγιστοποιήσει τη χρήση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, εφόσον χρειαστεί, με στόχο την εξοικονόμηση φυσικού αερίου.
Η Ιταλία ζήτησε από τον φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου φυσικού αερίου Snam να λάβει μέτρα που θα συμβάλουν ώστε τα αποθέματα φυσικού αερίου να φτάσουν κοντά στο επίπεδο των στόχων για τον Ιούνιο.
Ισπανία και Πορτογαλία: Καμία από τις δύο χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου δεν συγκαταλέγει τη Ρωσία στους κύριους προμηθευτές της για φυσικό αέριο.
Δανία: Η υπηρεσία ενέργειας της Δανίας ανακοίνωσε ότι έχει ενεργοποιήσει το πρώτο βήμα ενός σχεδίου έκτακτης παροχής αερίου τριών σταδίων. Ανέφερε ότι οι προμήθειες φυσικού αερίου είναι προς το παρόν εγγυημένες, αλλά προέτρεψε τους καταναλωτές και τις εταιρείες να μειώσουν την κατανάλωση.
Σουηδία: Η Σουηδία έχει επίσης ενεργοποιήσει το πρώτο στάδιο του τριμερούς σχεδίου έκτακτης ανάγκης.