Γιατροί στη Βρετανία ξεκίνησαν σε εκατοντάδες ασθενείς τις δοκιμές τρίτης φάσης του πρώτου εξατομικευμένου εμβολίου mRNA για το μελάνωμα, που σύμφωνα με ειδικούς έχει τις δυνατότητες να αλλάξει μόνιμα τους κανόνες του παιχνιδιού αναφορικά με τη θεραπεία του καρκίνου.
Το μελάνωμα προσβάλει κάθε χρόνο περί τους 132.000 ανθρώπους παγκοσμίως και είναι η πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος. Η κύρια θεραπεία προς το παρόν είναι η χειρουργική επέμβαση, ενώ χρησιμοποιούνται ενίοτε και ακτινοθεραπείες, φάρμακα και χημειοθεραπεία.
Ειδικοί τώρα δοκιμάζουν νέα, εξατομικευμένα για κάθε ασθενή, εμβόλια που βοηθούν τον οργανισμό τους να κυνηγά τα καρκινικά κύτταρα αποτρέποντας την επανεμφάνιση της νόσου.
Το εμβόλιο δοκιμάζεται και για τον καρκίνο των πνευμόνων, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών
Η δεύτερη φάση των κλινικών δοκιμών διαπίστωσε ότι τα εμβόλια αυτά μείωσαν δραματικά τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου σε ασθενείς με μελάνωμα και τώρα ξεκινά η τελική, τρίτη φάση υπό την επίβλεψη της UCLH.
Τα εμβόλια αυτά έχουν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν άτομα με μελάνωμα και δοκιμάζονται και σε άλλους καρκίνους, όπως εκείνοι των πνευμόνων, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών, όπως είπε η δρ Χέδερ Σο, που συντονίζει σε πανεθνικό επίπεδο την δοκιμή. «Είναι από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που έχουμε δει εδώ και πολύ καιρό. Πρόκειται για ένα πραγματικά λεπτεπίλεπτο εργαλείο… Οι ασθενείς είναι πραγματικά ενθουσιασμένοι».
Εξατομικευμένο εμβόλιο για το μελάνωμα
Το εμβόλιο είναι μια εξατομικευμένη θεραπεία νεοαντιγόνων, που σχεδιάστηκε έτσι ώστε να ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για να μπορεί να αντιμετωπίσει τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου και όγκου ενός ασθενούς. Γνωστό ως mRNA-4157 (V940), το εμβόλιο χρησιμοποιεί γενετικό υλικό γνωστό ως αγγελιοφόρο RNA – ή mRNA – και λειτουργεί εισάγοντας κοινούς δείκτες από όγκους στο ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς. Στόχος είναι να το βοηθήσει να αναγνωρίσει και να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα που εκφράζουν αυτούς τους δείκτες.
Το εμβόλιο φέρει κωδικοποίηση για έως και 34 νεοαντιγόνα και ενεργοποιεί μια αντικαρκινική ανοσολογική απόκριση, που βασίζεται στις μοναδικές μεταλλάξεις στον καρκίνο ενός ασθενούς. Για την εξατομίκευσή του, αφαιρείται δείγμα όγκου κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης του ασθενούς και εν συνεχεία γίνεται προσδιορισμός της αλληλουχίας DNA και χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξατομικευμένο αντικαρκινικό έμβολο που είναι ειδικό για τον όγκο του ασθενούς.
«Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια εξατομικευμένη θεραπεία και είναι πολύ πιο έξυπνη από ορισμένες απόψεις από ένα εμβόλιο. Είναι απολύτως προσαρμοσμένη στον ασθενή - δεν θα μπορούσατε να κάνετε το εμβόλιο στον επόμενο ασθενή στη σειρά, επειδή δεν θα περιμένατε να λειτουργήσει. Νομίζω ότι υπάρχει πραγματική ελπίδα ότι αυτά τα εμβόλια θα αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού στην ανοσοθεραπεία», είπε η δρ Σο.
Στόχος η θεραπεία του καρκίνου
Ο στόχος είναι η τελική θεραπεία του καρκίνου και η εξάλειψη κυττάρων που μπορεί να μην εμφανίζονται στις απεικονιστικές εξετάσεις.
Η δοκιμή δεύτερης φάσης διαπίστωσε ότι στα άτομα με μελάνωμα υψηλού κινδύνου που έκαναν το εμβόλιο - μαζί με το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο Keytruda – μειώθηκαν περίπου στο μισό (49%) οι πιθανότητες να πεθάνουν ή να επανεμφανιστεί ο καρκίνος τους μετά από τρία χρόνια σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν μόνον το Keytruda.
Η τρίτη φάση της παγκόσμιας δοκιμής θα περιλαμβάνει ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών και οι ερευνητές ελπίζουν να στρατολογήσουν περίπου 1.100 άτομα. Τουλάχιστον 60 έως 70 ασθενείς σε οκτώ κέντρα στη Βρετανία πρόκειται να μετάσχουν στις δοκιμές, ενώ ο συνδυασμός του εμβολίου και του ανοσοθεραπευτικού φαρμάκου θα δοκιμαστεί επίσης για τον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών.
Συναρπαστική εξέλιξη στη σύγχρονη αντικαρκινική θεραπεία
Ο καθηγητής Λόρενς Γιανγκ του Πανεπιστημίου του Γουόργουικ έκανε λόγο για «μια από τις πιο συναρπαστικές εξελίξεις στη σύγχρονη αντικαρκινική θεραπεία».
«Το ενδιαφέρον για τα αντικαρκινικά εμβόλια αναζωπυρώθηκα τα τελευταία χρόνια με τη βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο οργανισμός ελέγχει την ανοσολογική απόκριση και με την εμφάνιση των εμβολίων mRNA, που καθιστούν πολύ πιο απλή την ανάπτυξη ενός εμβολίου βασισμένου στο ανοσοποιητικό προφίλ του όγκου του ίδιου του ασθενούς. Η ελπίδα είναι ότι αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλους καρκίνους όπως αυτός του πνεύμονα και του παχέος εντέρου», σημείωσε ο καθηγητής.