Στις τριάντα ημέρες που βρίσκεται στο τιμόνι του Δήμου Αθηναίων ο Χάρης Δούκας προκαλεί περισσότερες συζητήσεις και αντιδράσεις για τις πολιτικές του απόψεις, παρά για το έργο που σχεδιάζει στην πρωτεύουσα.
Ήδη στην προεκλογική του εκστρατεία είχε κάνει πιο ευκρινείς τις πολιτικές του προτιμήσεις, παρά το όραμά του για την Αθήνα: Εμφανίστηκε να εναγκαλίζεται κυριολεκτικά τον ΣΥΡΙΖΑ και εξέφρασε μια σαφή προτίμηση για τις μειοψηφίες που πολεμούν το μετρό των Εξαρχείων.
Επίσης, παρότι οικολόγος, υποσχέθηκε προεκλογικά να παραδώσει ξανά στο καυσαέριο και στα ΙΧ τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας -αν και συμπεριλαμβάνεται στα βασικά έργα της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων. Ήταν προφανώς τα πρώτα μηνύματα «αριστεροποίησης» του Δήμου Αθηναίων και ξηλώματος του προφίλ Μπακογιάννη από την πρωτεύουσα.
Εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, τον Χάρη Δούκα στήριξαν Κινήσεις και κόμματα, όπως οι Πράσινοι και το Βολτ, καθώς και η ακροαριστερή «Ανταρσία στις γειτονιές», στη λογική της σύμπηξης ενός «αντιμπακογιαννικού μετώπου». Σε αυτό το πνεύμα οι οπαδοί Δούκα βροντοφώναζαν στην πλατεία Κοραή, μετά την εκλογή του, όχι υπέρ της αναγέννησης της Αθήνας, αλλά το σύνθημα «Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά». Τελικά, με τη βοήθεια και του ΠΑΣΟΚ, ο Χάρης Δούκας κέρδισε το δύσκολο εκλογικό κοινό της Α' Αθήνας, που είναι κατά βάση κεντροδεξιό και κεντρώο -άλλωστε, το ίδιο το ΠΑΣΟΚ είχε μονοψήφια ποσοστά στις εθνικές εκλογές, εκλέγοντας βουλευτή μόνον τον Παύλο Γερουλάνο.
Ο Χάρης Δούκας έκανε γκελ στους συντηρητικούς ψηφοφόρους των Αθηνών (που αγνόησαν τη στήριξη που του παρείχαν ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ) γιατί αποτελούσε μια soft εναλλακτική στη θητεία Μπακογιάννη. Λίγο οικολόγος, αρκετά καθωσπρέπει καθηγητής του ΕΜΠ, κέρδισε ένα ευρύ, πολύχρωμο κοινό, που παραγνώρισε την πολιτική του απειρία ή το κομματικό του χρίσμα. Ο Δούκας θεωρήθηκε, όπως παλιότερα ο Καμίνης, ένα ήπιο υπόδειγμα νεωτερικής διοίκησης -ένας cool τεχνοκράτης, ένα αντιπαράδειγμα της εποχής Μπακογιάννη.
Απόδειξη ότι ακόμη και η Άννα Διαμαντοπούλου (!) στήριξε την υποψηφιότητά του με άρθρο της στην «Καθημερινή» [«Γιατί ψηφίζω Χάρη Δούκα»], τον Οκτώβριο του 2023. Η ρεαλίστρια και liberal πρώην υπουργός θεωρούσε τότε ότι ο Χάρης Δούκας θα κάνει την Αθήνα «μια πόλη βιώσιμη», θα φυτέψει χιλιάδες δένδρα και «ως κορυφαίος επιστήμονας θα αναπτύξει μοντέλα για τη χάραξη βιώσιμων ενεργειακών και κλιματικών πολιτικών για τις πόλεις με όρους συμμετοχής και συνδιαμόρφωσης».
Αντί για όλα αυτά, το πρώτο μέτρο του Χάρη Δούκα είχε πολιτική χροιά και ήταν η ακύρωση του έργου για την ανάπλαση του λόφου του Στρέφη. Μια ακόμα προσπάθεια να ξηλωθεί το αποτύπωμα Μπακογιάννη, ο οποίος αμέσως τον κατηγόρησε ότι υποχώρησε στις απαιτήσεις των μπάχαλων και ότι έχασε όχι μόνο την ευκαιρία για την ανάπλαση του λόφου, αλλά και τα 1,15 εκατ. ευρώ που θα έδινε η εταιρεία που είχε υιοθετήσει το έργο.
Οι πολιτικές προτιμήσεις (και όχι η αυτοδιοίκηση) πήραν το πάνω χέρι και σε πρόσφατη εμφάνιση του κ. Δούκα στο Mega: δήλωσε υπέρ των μπάχαλων στα Πανεπιστήμια [«Έχουν δίκιο οι φοιτητές για τις καταλήψεις»] και υπέρ των αναρχικών που καταλαμβάνουν κτίρια στο κέντρο της Αθήνας [«Να δοθούν αναξιοποίητα κτήρια σε συλλόγους και συλλογικότητες»]. Έδειξε έτσι όχι απλώς να συναινεί στην αυθαιρεσία των μειοψηφιών που νέμονται τον δημόσιο χώρο, αλλά και να ενστερνίζεται τις ιδέες αυτού του πολιτικού κλίματος.
Το ΠΑΣΟΚ επικροτεί προς το παρόν τις μεθόδους του και μάλιστα προβάλλει το «μοντέλο Δούκα» και για την κεντρική πολιτική σκηνή: η εκλογή του στην Αθήνα, όπως πιστεύουν στη Χαριλάου Τρικούπη, θεωρείται μια πρόβα τζενεράλε της πολυ-κομματικής συνύπαρξης στον «προοδευτικό χώρο». Καλλιεργούν έτσι την προσδοκία ότι μετά τον ανιψιό Μπακογιάννη θα έρθει η ώρα και για την απομάκρυνση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι επινίκιες αγκαλιές του νέου δημάρχου Αθηναίων με τον «γεφυροποιό» Γιώργο Παπανδρέου και τον Νίκο Ζαχαριάδη, από τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν εξάλλου η photo opportunity αυτής ακριβώς της μύχιας επιθυμίας.
Η στρατηγική μπορεί πιθανόν να ακούγεται υλοποιήσιμη, αλλά είναι απαραίτητη μια επισήμανση: είναι ακόμη πολύ νωρίς για να κριθεί το δοκιμαστικό της Αθήνας. Αν ο Χάρης Δούκας αποδειχθεί π.χ. αποκλειστικά δήμαρχος Εξαρχείων και όχι Αθηναίων, τότε δύσκολα το «μοντέλο» θα μπορέσει να ευδοκιμήσει σε ευρύτερη πολιτική κλίμακα. Οι Αθηναίοι είναι απαιτητικοί ψηφοφόροι, διψούν για αυτοδιοικητικές λύσεις και δεν θα ενέδιδαν εύκολα στην υπερ-πολιτικοποίηση του δήμου που θα λειτουργούσε ως άλλοθι για τυχόν αστοχίες έργου.
Με άλλα λόγια, από τον νέο δήμαρχο οι κάτοικοι της πολύπαθης πρωτεύουσας περιμένουν όχι να υπερασπίζεται μειοψηφίες, ή να επιχειρεί μια ρεβάνς στη Δεξιά, αλλά να κάνει όσα υποσχέθηκε για την Αθήνα: ασφάλεια, βιώσιμη πόλη, βελτίωση της αστυνόμευσης, πράσινες διαδρομές, πράσινες προσόψεις, ενεργειακή δημοκρατία, φθηνό ρεύμα σε χιλιάδες νοικοκυριά, δημιουργία κοινωνικής κατοικίας, φραγμό στην τουριστικοποίηση της πόλης, κήπους βροχής στα πεζοδρόμια και τα λοιπά και τα λοιπά.
Υπάρχει, επομένως, άπλετος χρόνος μπροστά μας για να διαπιστωθεί τι από τα δύο θα ισχύσει: είτε το «μοντέλο Δούκα» θα πάει... περίπατο, είτε κάποτε θα μεταπηδήσει με επιτυχία και στη μεγαλύτερη πολιτική κλίμακα.