Ο Εσκενάζυ Εστερχάζυ ήταν τρελός. Θεόμουρλος.
Και να μην το καταλάβαινες από το παρουσιαστικό του, πράγμα εξαιρετικά εύκολο, το υποψιαζόσουν από τις πρώτες λέξεις του, αν έκανες το λάθος να του πιάσεις κουβέντα.
Σου ‘λεγε πως είναι ο ιδιοκτήτης της παραλίας. Ναι, ιδιοκτήτης που είχε δικιά του μιαν ακτή δυο χιλιόμετρων. Δεν χρειαζόταν όπως σας είπα να του πιάσεις κουβέντα. Αρκούσε να τον δεις. Στεκόταν στο μέσον της παραλίας πάντα όρθιος χειμώνα καλοκαίρι, κάθε μέρα, κατάμαυρος από τον ήλιο, με μακριά σγουρά μαλλιά και γενειάδα και επιτηρούσε την ιδιοκτησία του με τα πράσινα σβησμένα μάτια του πίσω από τα χοντρά στρογγυλά μυωπικά γυαλιά του.
Όταν ο δήμαρχος έβαλε στην ακτή ομπρέλες το παρουσιαστικό του έχασε κάτι από την αίγλη του. Πριν τον έβλεπες σαν χοντρή σημαδούρα της στεριάς. Τώρα έπρεπε να τον ξεχωρίσεις ανάμεσα στα μεγάλα ψάθινα «καπέλα» από τις ομπρέλες.
Τέλος πάντων, τον Εσκενάζυ Εστερχάζυ δεν τον πείραξε που έβαλαν ομπρέλες στην ιδιοκτησία του. Τον πείραξε πολύ όμως που κότσαραν από πίσω του -ναι πίσω από το σημείο που αυτός είχε εδώ και χρόνους πολλούς το δικό του παρατηρητήριο- έναν ξύλινο πυργίσκο και στην κορυφή του στήθηκε ένας με κιάλια.
«Είναι μαλάκας ο ναυαγοσώστης», σου ‘λεγε αμέσως αν είχες την ατυχία να του πιάσεις κουβέντα. Τι να κάνει κι ο Εσκενάζυ Εστερχάζυ, να τα βάλει με ένα φουσκωτό που κάθε τόσο φύσαγε μια σφυρίχτρα για να κάνει κάποια υπόδειξη σε λουόμενο; Τον ανεχόταν. Έτσι κι αλλιώς το καλοκαίρι θα πέρναγε, τις ομπρέλες θα τις μάζευαν. Ποιος θα ‘μενε στην παραλία; Αυτός και λίγοι χειμερινοί κολυμβητές. Κυρίως όμως μόνον αυτός, το αφεντικό της παραλίας.
Για να είμαστε ακριβείς, δεν ήταν μόνος του, δίπλα του στεκόταν ένας σκύλος σακάτης. Ένα αυτοκίνητο τον σακάτεψε κι ευτυχώς ήταν εκεί κάποιος του δήμου, τον έτρεξαν σε έναν κτηνίατρο που του έκοψε το μπροστινό δεξιό πόδι και τον έσωσε. Οι παλιοί ήξεραν πως ο σκύλος είναι «δημοτικός», όλοι οι άλλοι νόμιζαν πως είναι του Εσκενάζυ Εστερχάζυ.
Οι κυρίες που κατέβαιναν στην πλαζ με τα σκυλιά τους πάντα έπεφταν πάνω σε κάποιον ιδιότροπο: «απαγορεύονται τα σκυλιά χωρίς φίμωτρο στην παραλία» κι άλλες γνωστές αηδίες. Ουδείς όμως είχε τολμήσει να ζητήσει τον λόγο από τον Εσκενάζυ Εστερχάζυ που ο τρίποδος έτρεχε με αδιανόητη ταχύτητα για σακάτη, περνούσε σαν σίφουνας πάνω από πετσέτες βουτούσε στη θάλασσα και τινάζονταν πριν πάει να ξαπλάρει στα πόδια του αφεντικού του.
Σας λέω τόση ώρα «αν είχες την ατυχία να του πιάσεις κουβέντα». Όποιος κατάλαβε πως δεν είχε ενδιαφέρον να τα λες μαζί του, κατάλαβε λάθος. Ο Εσκενάζυ Εστερχάζυ ήξερε ιστορία. Μόνο που δεν είχε αίσθηση της ιστορικής συνέχειας. Δηλαδή επέμενε πως του έβγαλε αναπηρική σύνταξη ο κύριος Δημήτριος Αβραμόπουλος επειδή ήταν ανάπηρος των Βαλκανικών Πολέμων. Τώρα αν εσύ ήσουν νούμερο και ήθελες να του εξηγήσεις πως αυτό είναι αδύνατο, έπρεπε να υποστείς την συνέπεια της ανοησίας σου.
Είχες όμως στην τουλάχιστον ωριαία αγόρευσή του πληροφορηθεί πώς χάρη στα ανδραγαθήματά του, του παραχωρήθηκε το οικόπεδο στην παραλία. Τώρα εάν επέμενες και προσπαθούσες να του αντιτάξεις πώς δεν γίνεται να του έδωσαν οικόπεδο στον αιγιαλό, το ρεπερτόριο του Εσκενάζυ Εστερχάζυ ήταν ανεξάντλητο. Τι κι αν έκανε ένα ιστορικό άλμα; Το είχε πάρει με εντολή του Βασιλέως όταν γύρισε από το Κάιρο. Ναι, λίγες μέρες μετά την συμφωνία της Βάρκιζας.
/…/
Την νύχτα που το πετρέλαιο ήρθε στην ακτή του, ο Εσκενάζυ Εστερχάζυ ήταν εκεί. Κοίταγε τη θάλασσα κι ένιωσε τη μυρωδιά. Τον τρέλαινε ακόμη περισσότερο η μυρωδιά. Όταν έφτασαν τα κύματα πίσσας κι άρχισαν να μαυρίζουν τα βότσαλα, μαύρισε κι άλλο το σκοτεινό μυαλό του κι άρχισε να ουρλιάζει. Δεν ήταν ουρλιαχτό, κλάμα ήταν αλλά έβγαζε αυτές τις άναρθρες κραυγές επειδή δεν ήξερε να κλαίει. Ο σακάτης σκύλος του αγριεύτηκε κι αυτός κι άρχισε να επιτίθεται στα κύματα πίσσας. Δεν θυμάμαι αν σας είπα πώς ήταν άσπρος με κάτι μαύρες βούλες. Και να μην σας το είπα δεν έχει πια καμιά σημασία αφού είναι πλέον κατάμαυρος. Έμειναν εκεί όλο το βράδυ ν’ αλυχτάνε. Αυτός, ο αφέντης της παραλίας και ο σκύλος του.
Τον είδα το πρωί στην ίδια θέση, τσακισμένο, άυπνο αλλά μου φάνηκε το ίδιο αγέρωχος. Στην αμμουδιά δεν υπήρχε πλέον κανείς. Λίγοι μόνο, όσοι δεν ήξεραν πως είχε έρθει το κακό από την θάλασσα και εκείνοι που πήγαιναν χρόνια στην ακτή και δεν είχαν που αλλού να πάνε. Αυτοί έβλεπαν πως κάτι είχε αλλάξει. Δεν λέω για την ακτή που είχαν ξεράσει πάνω της μαύρο θανατικό. Για τον Εσκενάζυ Εστερχάζυ λέω. Πρώτον μίλαγε του καλού καιρού με τον αιώνιο εχθρό του, τον ναυαγοσώστη. Ώρες. Αυτοί που αν μάζευες τις κουβέντες που είχαν ανταλλάξει όλο το καλοκαίρι, σκάρτο πεντάλεπτο έβγαινε. Τι να κάνουν; Οι δυο τους είχαν μείνει να κάτσουν, να τσακώνονται για τα αξιώματα. Ύστερα, ο Πακιστανός που πουλούσε κουλούρια και αναψυκτικά για πρώτη φορά τον πλησίασε. Πριν δεν του μιλούσε, σιγά τον πελάτη, ποτέ δεν ψώνιζε. Τώρα στάθηκε δίπλα στον Εσκενάζυ Εστερχάζυ να ξαποστάσει Είχε περπατήσει όλες τις παραλίες και δεν συνάντησε ψυχή. Τους τράταρε κουλούρια και πορτοκαλάδες. Ήταν πλέον τρεις. Ο Εσκενάζυ Εστερχάζυ, ο ναυαγοσώστης, ο Πακιστανός αλλά και ο μαύρος σκύλος. Τους είδε έτσι και ξεθάρρεψε και ο Σομαλός, ναι ναι καλά καταλάβατε, αυτός που φορούσε τριάντα καπέλα στο κεφάλι, κρατούσε στο ένα χέρι δεκάδες παρεό, μαγιό, πετσέτες και στο άλλο ότι είχε προς πώληση η κινεζική τεχνολογία: αναπτήρες, ρολόγια, φακούς, ραδιόφωνα. Έβγαλε τα καπέλα, άφησε κάτω την πραμάτεια και μπήκε στην κουβέντα. Δεν ξέρω τι λέγανε αλλά τι να λένε ένας τρελός, ένας φουσκωτός, ένας Πακιστανός και δύο μαύροι (μην ξεχνάτε τον σκύλο).
Ποτέ δεν θα μάθουμε τι έλεγαν αυτοί οι ναυαγοί της στεριάς. Οι απόβλητοι δίπλα στα απόβλητα του μαζούτ. Εκείνο που άκουσα ,είδα και σας, το λέω, είναι πώς όταν τους εντόπισε ένα λεφούσι δημοσιογράφων όρμησε κατά πάνω τους με κάμερες, φωτογραφικές μηχανές και μικρόφωνα, άκουσα να τους λέει: «Είμαι ο ιδιοκτήτης της παραλίας και ονομάζομαι Εσκενάζυ Εστερχάζυ».
Τώρα αν βρέθηκε δημοσιογράφος τόσο αφελής να το αμφισβητήσει θα το ήξερα. Θα τον είχαν αλείψει με πίσσα και πούπουλα. Είχε απ’ όλα η παραλία.