Στο κυνήγι του βαθμού και όχι μόνο του πτυχίου φαίνεται πως έχουν μπει για τα καλά εδώ και αρκετά χρόνια, ιδιαίτερα από τη στιγμή που τα μεταπτυχιακά θεωρούνται ακόμη απαραίτητα και σε αυτά εξέχοντα ρόλο παίζει ο βαθμός πτυχίου.Σε σύγκριση με μια δεκαετία πριν τα πτυχία με άριστα, δηλαδή βαθμό πάνω από 8,5%, έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί, παρά το γεγονός ότι οι όροι ανταγωνισμού δεν είναι πάντα οι ίδιοι για όλα τα πανεπιστήμια και τις σχολές.
Για παράδειγμα, αρκετές σχολές έμειναν φέτος έως και τρεις μήνες κλειστές με πολλούς φοιτητές να τρέχουν για να προλάβουν τις εξεταστικές.
Οπως αναφέρει η «Καθημερινή της Κυριακής» το ποσοστό των αριστούχων δεν οφείλεται μόνο στην ποιότητα και στην προσπάθεια των φοιτητών, αλλά, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως το γεγονός ότι ορισμένοι καθηγητές «μοιράζουν» εύκολα υψηλούς βαθμούς, ενώ άλλοι είναι πολύ φειδωλοί στα «άριστα».
Σημαντικός παράγοντας, ωστόσο, είναι και ο βαθμός δυσκολίας του αντικειμένου της σχολής, αλλά και ο αριθμός μαθημάτων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, το πλέον εμβληματικό ίδρυμα της χώρας, όπου σταθερά το ποσοστό των αρίστων κινείται στο 7% ετησίως.
Ειδικότερα, τα ποσοστά των αρίστων πτυχιούχων στις 33 σχολές του ΕΚΠΑ αποκαλύπτουν μυστικά και παράδοξα για την αριστεία, όπως αποτυπώνεται στατιστικά στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση:
Κάτι που κατατείνει στο ότι «στη σχολή οι καθηγητές είναι αυστηροί στις βαθμολογίες. Η σχολή έχει αυτήν την κουλτούρα, είναι θέμα μικροκλίματος», ανέφερε χαρακτηριστικά στην εφημερίδα ο πρώην αντιπρύτανης και καθηγητής της σχολής κ. Θωμάς Σφηκόπουλος.