Χαλάρωση της λιτότητας ζητεί η «Εξεταστική» Επιτροπή που συνέστησε το Ευρωκοινοβούλιο για να διερευνήσει τα πεπραγμένα της Τρόικα στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης που εντάχθηκαν στο Μνημόνιο, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του πορίσματος που υπογράφουν ο Γερμανός Χριστιανοδημοκράτης Οτμαρ Κάρας και ο Γάλλος Σοσιαλδημοκράτης Λιέμ Οάνγκ Νγκοκ, το Ευρωκοινοβούλιο ζητά από την Τρόικα «να λάβει υπόψη της την συζήτηση για τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές και να εξετάσει μια αναθεώρηση του Μνημονίου στη βάση των νεότερων εμπειρικών αποτελεσμάτων».
Πρόκειται για μια έμμεση αλλά σαφή σύσταση για αναθεώρηση των δημοσιονομικών στόχων και λιγότερη λιτότητα, αφού οι συντάκτες του πορίσματος διαπίστωσαν ότι κατά τον προσδιορισμό των δημοσιονομικών στόχων υποεκτιμήθηκε η ύφεση που θα προκαλούσαν τα μέτρα.
Παρά τις ήπιες κατά τα ευρωπαϊκά ειωθότα εκφράσεις και την προσπάθεια των συντακτών να ισορροπήσουν μεταξύ των υπερασπιστών και των αμφισβητιών της δημοσιονομικής ορθοδοξίας, είναι σαφές από το πόρισμα ότι το συνολικό έργο της Τρόικα δεν κρίνεται επιτυχημένο.
Αντίθετα, διαπιστώνονται προβλήματα στη διαμόρφωση της πολιτικής, αστοχίες στην εφαρμογή τους και αποκλίνουσες στρατηγικές και προτεραιότητες μεταξύ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Για την Κομισιόν ειδικά διαπιστώνει ότι «μπερδεύτηκε» αφού από τη μια έπρεπε να λειτουργεί ως μέλος της Τρόικα κι από την άλλη ως τοποτηρητής των Ευρωπαϊκών Συνθηκών.
Εξάλλου διαπιστώνουν ότι εκ του αποτελέσματος τα Μνημόνια οδήγησαν σε μεγάλη ύφεση, έκρηξη της ανεργίας, και τελικά σε αύξηση του χρέους των κρατών μελών που τα εφάρμοσαν.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στα συμπεράσματα του καταλήγει στα εξής:
1. Αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η μείωση των διαρθρωτικών ελλειμμάτων σε όλες τις χώρες του προγράμματος από την έναρξη των αντίστοιχων προγραμμάτων παροχής βοήθειας δεν έχει ακόμη οδηγήσει σε μείωση των ποσοστών του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Υπογραμμίζει ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ, αντίθετα, έχει αυξηθεί πολύ σε όλες χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα
2. Εκφράζει τη λύπη του, για τις ενίοτε υπερβολικά αισιόδοξες υποθέσεις της Τρόικα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη, αλλά και για την ανεπαρκή αντίληψη της πολιτικής αντίστασης για αλλαγές σε ορισμένα κράτη μέλη. Εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό επηρέασε την ανάλυση της Τρόικα για την αλληλεπίδραση μεταξύ των δημοσιονομικών μέτρων και της ανάπτυξης. Επισημαίνει ότι, ως αποτέλεσμα, δεν θα μπορούσαν να εκπληρωθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι
Το προσχέδιο της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το έργο της Τρόικα σε Ελλάδα, Κύπρο, Ιρλανδία και Πορτογαλία κατατέθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το προσχέδιο θα αποτελέσει τη βάση του πολιτικού έργου που θα αρχίσει τον Ιανουάριο, με ακροάσεις σημαντικών παραγόντων που καθόρισαν το περιεχόμενο των προγραμμάτων στήριξης και την αποστολή αντιπροσωπειών του ΕΚ στις τέσσερις χώρες.
.Σύμφωνα με την Επιτροπή Οικονομικών του ΕΚ, στο κείμενο που κατατέθηκε τονίζεται ότι χρειάζονται βελτιώσεις και σε εθνικό επίπεδο και κυρίως όσον αφορά το ερώτημα «σε ποιον ανήκει η ευθύνη για την διαδικασία εφαρμογής μεταρρυθμίσεων», καθώς εάν δεν υπάρχει τέτοια απόδοση ευθυνών η εφαρμογή είναι λιγότερο αποτελεσματική και οι επιπτώσεις των μεταρρυθμίσεων λιγότερο θετικές.
Σύμφωνα με το ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα που παρατίθεται, αντιπροσωπεία της Επιτροπής Οικονομικών θα μεταβεί στη Λισαβόνα από την 6η ως την 7η Ιανουαρίου 2014, στην Αθήνα από την 8η ως την 9η Ιανουαρίου, στην Λευκωσία από την 10η ως την 11η Ιανουαρίου και στο Δουβλίνο την 16η ως την 17η Ιανουαρίου.
Ενώπιον της επιτροπής θα μιλήσουν ο Επίτροπος Όλι Ρεν (13η Ιανουαρίου), ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ (14η Ιανουαρίου) και ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) Κλάους Ρέγκλινγκ (15η Ιανουαρίου).
Το σχέδιο της έκθεσης θα παρουσιαστεί κι επίσημα στην Επιτροπή την 16η Ιανουαρίου στο Στρασβούργο.