Μετά τη θύελλα αντιδράσεων που προκλήθηκε το προηγούμενο διάστημα, καμία από τις μεγάλες και μεσαίες αλυσίδες δεν διαθέτει αυτά τα προϊόντα στα καταστήματά της, ούτε καν οι λεγόμενοι hard discounters.
Οπως αναφέρει η Καθημερινή, τα προϊόντα με την ειδική σήμανση έχουν εμφανισθεί μόνο σε ελάχιστα, περιφερειακά καταστήματα, όχι μεγάλων αλυσίδων, καθώς η κίνηση είναι πολύ λιγότερη και δεν υπάρχουν εξελιγμένα συστήματα διαχείρισης των αποθεμάτων.Δύο είναι οι βασικοί λόγοι που τα σούπερ μάρκετ γύρισαν την πλάτη στην ειδική αυτή ρύθμιση: πρώτον, μετά το μπαράζ αρνητικών δημοσιευμάτων, όχι μόνον στον ελληνικό Τύπο, αλλά ακόμη και στον ξένο, καμία αλυσίδα δεν επιθυμούσε να διακινδυνεύσει τη φήμη της. «Δεν το ήθελαν ούτε οι καταναλωτές μας. Αυτό φάνηκε και από τα μηνύματα που δεχθήκαμε στην ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας», τόνισε χαρακτηριστικά στην «Κ» η κ. Αλ. Μαχαίρα, διευθύντρια επικοινωνίας της «ΑΒ Βασιλόπουλος».
Ο δεύτερος και βασικότερος λόγος, όμως, είναι ότι ο «πόλεμος τιμών» μεταξύ των αλυσίδων διεξάγεται μέσω των εκτεταμένων και συνεχών πλέον προσφορών. «Εμείς, για παράδειγμα, κάθε Δευτέρα και Τρίτη που διαθέτουμε το φρέσκο γάλα στην τιμή του 0,89 ευρώ/λίτρο, όχι μόνο δεν έχουμε αποθέματα ώστε να τα πουλήσουμε ακόμη φθηνότερα πριν λήξουν, αλλά ξεπουλάμε πολύ γρήγορα», επισημαίνει η κ. Αγγ. Μοτσάκου, διευθύντρια επικοινωνίας της «Μαρινόπουλος».
Ούτε διέθεσαν προϊόντα τέτοια ούτε πρόκειται να το πράξουν στο μέλλον, όπως επίσης δεν το έκαναν και παλαιότερα, καθώς η νομοθεσία ίσχυε έτσι κι αλλιώς, επισημαίνουν στην «Κ» στελέχη της «Σκλαβενίτης», ενώ αντίθετη στην πρακτική αυτή παραμένει και η «Βερόπουλος», όπως άλλωστε είχε δηλώσει ήδη από πέρυσι.
Σύμφωνα με έρευνα της IRI για την τιμολογιακή πολιτική των σούπερ μάρκετ και τις προσφορές, η οποία διεξήχθη σε επτά χώρες (Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία και Ολλανδία) οι προσφορές κατά μέσο όρο στη χώρα μας τον τελευταίο χρόνο φτάνουν σε έκπτωση της τάξης του 40%. Μάλιστα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, πέρα από την πολιτική προσφορών της κάθε επιχείρησης σούπερ μάρκετ, και οι προμηθευτές εφαρμόζουν πλέον ευρύ πρόγραμμα προσφορών. Ειδικά οι τελευταίοι επιδεικνύουν, σύμφωνα με την έρευνα, μεγάλη ευελιξία σε ό,τι αφορά τις διαφορετικές προσφορές ανά λιανέμπορο, καθώς διαπιστώνουν ότι μειώνεται διαρκώς η πίστη του Ελληνα καταναλωτή προς μια συγκεκριμένη αλυσίδα.
Αυτό, πάντως, που συνεχίζουν να εφαρμόζουν οι περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι η λεγόμενη δυναμική τιμολόγηση, δηλαδή η διαφορετική τιμολόγηση των προϊόντων αναλόγως αν πλησιάζει η ημερομηνία λήξης ή αναλόγως της ημέρας της εβδομάδας. Πρόκειται για πρακτική η οποία ακολουθείται εδώ και πολλά χρόνια από τις αλυσίδες κυρίως στις αλλοιώσιμες κατηγορίες προϊόντων (γάλα, κρέας, νωπά λαχανικά) με στόχο αφενός την προσέλκυση των καταναλωτών και αφετέρου τη μείωση των επιστροφών αδιάθετων προϊόντων των οποίων η ημερομηνία λήξης παρήλθε και επομένως, τη μείωση του σχετικού κόστους τόσο του λειτουργικού όσο και αυτού που προέρχεται από τις χαμένες πωλήσεις. Η μείωση για παράδειγμα της τιμής του φρέσκου γάλακτος από 25%-40% από την τρίτη ημέρα ζωής του έως και την πέμπτη μπορεί να επιφέρει μείωση των επιστροφών κατά 50%, χωρίς παράλληλα να επηρεάζει τις κανονικές πωλήσεις. Ακόμη, πάντως, και αυτή η πρακτική έχει ατονήσει, για τον απλούστατο λόγο ότι η οικονομική κρίση επέβαλε στις αλυσίδες εξορθολογισμό των παραγγελιών τους.
Βεβαίως, με το 1/3 του πληθυσμού να βρίσκεται στο όριο της φτώχειας, αρκετοί εκ των στελεχών των αλυσίδων δεν αποκλείουν μελλοντικά να τοποθετήσουν στα ράφια τους προϊόντα περασμένης διατηρησιμότητας, αν και το απεύχονται.
Η ημερομηνία ανάλωσης κατά προτίμηση
Τα προϊόντα περασμένης διατηρησιμότητας είναι αυτά που φέρουν ημερομηνία ανάλωσης κατά προτίμηση και όχι ημερομηνία λήξης. Η ένδειξη αυτή αναγράφεται σε μια ευρεία ποικιλία τροφίμων, τα οποία είναι διατηρημένα σε ψύξη, κατάψυξη, αποξηραμένα, είτε πρόκειται για ζυμαρικά και ρύζι, για προϊόντα σε κονσέρβα, καθώς και άλλα τρόφιμα, όπως φυτικά έλαια.
Ο χρόνος διάθεσης των προϊόντων περασμένης διατηρησιμότητας δεν μπορεί να υπερβαίνει κατά περίπτωση:
- Τη μία εβδομάδα στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή ημέρας και μήνα.
- Τον ένα μήνα στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μήνα και έτους.
- Τους τρεις μήνες στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μόνο του έτους.
Από την άλλη, η ένδειξη «ανάλωση μέχρι» αφορά ευαλλοίωτα προϊόντα, όπως γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρια κ.ά. και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να καταναλωθούν ύστερα από τη λήξη της αναγραφόμενης ημερομηνίας. Η επίμαχη αναμόρφωση της νομοθεσίας δεν αφορά αυτά τα προϊόντα, αλλά μόνο την πρώτη κατηγορία.