Τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών ξεκίνησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, δίνοντας την εντολή διαδοχικά στα τρία κόμματα που πρώτευσαν στις εκλογές (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, και ΠΑΣΟΚ) αρχής γενομένης από τον Αντώνη Σαμαρά.
Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος, ο κ. Κάρολος Παπούλιας είναι υποχρεωμένος να καλέσει αρχικά τον πρόεδρο του κόμματος που ήρθε πρώτο στις εκλογές, τον Αντώνη Σαμαρά, και να του παραδώσει την διερευνητική εντολή. Ο πρόεδρος της ΝΔ, ως εντολοδόχος, καλείται να έρθει σε επαφή με τα υπόλοιπα κόμματα που μπήκαν στη Βουλή για να διερευνήσει αν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας και να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης.
Η «λογική» της διερευνητικής εντολής είναι ότι σε περίπτωση που το πρώτο κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία των 151 εδρών στη Βουλή, ο αρχηγός του πρέπει να έρθει σε συνεννόηση με τόσα κόμματα όσα απαιτούνται για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας που θα έχει τη στήριξη 151 και πλέον βουλευτών. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν συνέπραττε με το ΠΑΣΟΚ και ένα ακόμα κόμμα, όπως τη ΔΗΜΑΡ, ενδεχόμενο όμως που φαίνεται να απομακρύνεται μετά την χτεσινή κάθετη άρνηση του Φώτη Κουβέλη.
Στην πράξη, όμως, η περίπτωση της κυβέρνησης συνεργασίας φαίνεται δύσκολη, καθώς μέχρι στιγμής, μόνο το ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου έχει δηλώσει πρόθυμο να στηρίξει μια κυβέρνηση συνεργασίας. Με τους 41 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ όμως, μαζί με τους 109 δικούς του, ο Αντώνης Σαμαράς φτάνει μόλις στους 150, και χρειάζεται ακόμα έναν τουλάχιστον για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης.
Με δεδομένο ότι τα κόμματα της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΔΗΜΑΡ) έχουν ήδη δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστούν με μνημονιακές δυνάμεις, εννοώντας φυσικά το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, μένουν μόνο οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και η Χρυσή Αυγή στα δεξιά του Σαμαρά. Η λογική υπαγορεύει ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν θα επιδιώξει καν να επικοινωνήσει με την της Χρυσή Αυγή και τον Νίκο Μιχαλολιάκο, ο οποίος στις πρώτες του δηλώσεις χτες εκτόξευσε απειλές κατά δικαίων και αδίκων μιλώντας για «προδότες». Αντίστοιχη ήταν η στάση και του Πάνου Καμμένου που έσπευσε χτες να ξεκαθαρίσει ότι δεν θα συνεργαστεί ούτε με τη ΝΔ ούτε με το ΠΑΣΟΚ.
Η εντολή στον Τσίπρα
Στην περίπτωση που παρέλθουν τρεις ημέρες χωρίς αποτέλεσμα, ο πρόεδρος της ΝΔ είναι υποχρεωμένος από το Σύνταγμα να επιστρέψει την εντολή στον Προεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος θα την παραδώσει στο αρχηγό του δεύτερου κόμματος, δηλαδή στον Αλέξη Τσίπρα. Για τον Αλέξη Τσίπρα ισχύουν ακριβώς τα ίδια με τον Σαμαρά. Θα επιχειρήσει να έρθει σε συνεννόηση με τα άλλα κόμματα για κυβέρνηση συνεργασίας με στήριξη 151 βουλευτών, πράγμα που επίσης φαίνεται δύσκολο, μια και θα πρέπει είτε να στηριχθεί από τη ΝΔ είτε να στηριχθεί από όλα τα υπόλοιπα κόμματα, ακόμα και τη Χρυσή Αυγή.
Αν όμως, όπως φαίνεται μέχρι τώρα, ούτε ο Αλέξης Τσίπρας καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση μετά από τρεις ημέρες το αργότερο τότε θα επιστρέψει την εντολή, η οποία θα πάει στα χέρια του Ευάγγελου Βενιζέλου. Σε αυτό το σημείο, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα επιδιώξει να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας με τα υπόλοιπα κόμματα. Ωστόσο, για τους ίδιους λόγους όπως πριν, δεν φαίνεται να έχει πολλές ελπίδες να τα καταφέρει, παρότι στο ΠΑΣΟΚ δηλώνουν ανοιχτοί σε κάθε πρόταση που θα δώσει στη χώρα διέξοδο από την ακυβερνησία.
Και στο βάθος εκλογές
Το αργότερο μέσα σε 11 μέρες από σήμερα, η διαδικασία αυτή θα έχει λήξει με θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα. Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα συγκαλέσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Εκεί θα κάνει μια τελευταία προσπάθεια για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Αν επιβεβαιωθεί ότι δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, τότε θα καλέσει όλα τα κόμματα να σχηματίσουν προσωρινή κυβέρνηση με μοναδικό σκοπό τη διενέργεια εκλογών. Αν ούτε αυτό γίνει εφικτό, τότε αναθέτει την εντολή σχηματισμού μεταβατικής κυβέρνησης στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου για να διενεργήσει εκλογές και διαλύει τη Βουλή.
Να σημειωθεί ότι σε κάθε περίπτωση η νέα Βουλή θα πρέπει να συγκληθεί στις 17 Μαϊου, όπως ορίζει το προεδρικό διάταγμα για τη διάλυση της προηγούμενης...