Όσο κι αν δεν δείχνει τεράστιο το τμήμα της ελληνικής κοινωνίας που θα ... χαλάσει τη ζαχαρένια του εάν όντως «ξεμείναμε» από debate, το πολιτικό «μπιλιάρδο» που παίζεται με αφορμή το θέμα των «τηλεμαχιών» παρουσιάζει ενδιαφέρον. Ομοίως και οι προθέσεις κάθε κόμματος.
Όσοι αναζητούν στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι βιώνουμε το οριστικό τέλος του μεταπολιτευτικού κύκλου έχουν ένα ακόμη επιχείρημα- έστω και σημειολογικό: Τα μεταπολιτευτικά χρόνια ήταν συνυφασμένα με τις τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις πολιτικών αρχηγών, είτε τις θεωρεί κανείς – όπως το ΠΑΣΟΚ- χρήσιμες, είτε τις χαρακτηρίζει «παράλληλους μονολόγους», όπως προσφάτως η Νέα Δημοκρατία. Αυτή τη φορά, τέτοια αντιπαράθεση πιθανόν να μην γίνει – κι αν γίνει θα μοιάζει με κατάληξη ... Οδύσσειας.
Δεν είναι μόνο ο «πάγιος» κανόνας...
Εκ παραδόσεως, οι «τηλεμαχίες» αποδεικνύονταν χρήσιμες κυρίως για τα δύο μεγάλα κόμματα, το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία. Οχι επειδή πάντοτε οι δικοί τους αρχηγοί «τα έλεγαν καλύτερα» από τους άλλους, αλλά διότι είχαν ένα σημαντικό όπλο στην προσπάθειά τους να συσπειρώσουν τους οπαδούς τους και να «πιέσουν» την εκλογική βάση άλλων, μικρότερων κομμάτων.
Αυτό συνέβαινε, για δυο λόγους. Ο πρώτος: Οι αρχηγοί των κομμάτων του πάλαι ποτέ πανίσχυρου «δικομματισμού» συνήθως είχαν στη δική τους, αποκλειστική διάθεση μία ή δυο «τηλεμαχίες» παραπάνω από όσες γίνονταν με συμμετοχή όλων των αρχηγών.
Ο δεύτερος λόγος: Οι τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις «σφράγιζαν» την τελική ευθεία κάθε προεκλογικής περιόδου. Αυτό ακριβώς ήταν το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι δυο «μεγάλοι», αφενός συσπείρωναν αποτελεσματικότερα τους «δικούς» τους οπαδούς και αφετέρου «ροκάνιζαν» την εκλογική βάση των άλλων κομμάτων.
Είναι λοιπόν χαρακτηριστικό ότι το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν στο θέμα των «τηλεμαχιών», σε μία περίοδο στην οποία είναι πανθομολογούμενη και πρωτοφανής – με γνώμονα το παρελθόν- η αδυναμία τους να συσπειρώσουν τον «κόσμο τους»! Με το ... κτητικό «τους» να αμφισβητείται, όσο ποτέ άλλοτε.
Αυτό συνέβη επειδή απλούστατα το ένα κόμμα, η Νέα Δημοκρατία, έκρινε ότι η πιθανή ζημιά από τις «τηλεμαχίες» θα υπερακόντιζε τα οφέλη που θα είχε -αν είχε- στο πεδίο της συσπείρωσης των «ημετέρων».
Τα βασικά ερωτήματα είναι, λοιπόν, δυο: Γιατί η Συγγρού δεν ήθελε τις «τηλεμαχίες»; Γιατί τις ήθελε το ΠΑΣΟΚ;
Έχει ήδη επισημανθεί ότι το κόμμα που κάθε φορά προηγείται στις σφυγμομετρήσεις δεν επιδιώκει τις «τηλεμαχίες» με μεγάλο ενθουσιασμό, διότι το συμφέρει η δρομολογημένη ήδη ροή των πραγμάτων κι όχι το ενδεχόμενο να προκύψουν ... απρόοπτα. Είναι όμως προφανές ότι στην περίπτωση της Νέας Δημοκρατίας δεν επενέργησε μόνον αυτός ο κανόνας, ούτε η ανησυχία για τις ρητορικές ικανότητες του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Όπως πιστοποίησε η ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στο Ζάππειο, η Νέα Δημοκρατία έχει επιλέξει να κινηθεί στην τελική ευθεία προς τις κάλπες με «ατζέντα» και με θέσεις μιας «σκληρής», παραδοσιακής Δεξιάς, ώστε να προσελκύσει το φάσμα των πολιτών που προσανατολίζονται προς το ΛΑΟΣ και τη «Χρυσή Αυγή». Η ίδια ρητορική ενδέχεται να είναι διεισδυτική στις τάξεις και πολλών οπαδών των «Ανεξάρτητων Ελλήνων».
Η «δεξιά ατζέντα» χρειάζεται κυρίως διακηρύξεις
Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα του κ. Σαμαρά σε σχέση με τα προαναφερθέντα κόμματα; Η ... τάξη μεγέθους του κόμματός του. Όταν η Νέα Δημοκρατία προβάλλει ίδιες θέσεις πχ με αυτές του κ. Καρατζαφέρη σε μια σειρά θεμάτων, τότε το πλεονέκτημά της είναι ότι ακούγεται πολύ δυνατότερα, διότι είναι κόμμα πολύ ισχυρότερο.
Έτσι, τη Νέα Δημοκρατία τη συμφέρει το «γήπεδο» των διακηρύξεων και όχι αυτό των «τηλεμαχιών», για λόγους προφανείς: Στις «τηλεμαχίες» μοιραία θα αναδεικνυόταν το θέμα του δεύτερου Μνημονίου, το οποίο «αποξενώνει» τον κ. Σαμαρά από την κοινωνική βάση των υπόλοιπων κομμάτων που κινούνται μεταξύ Κεντροδεξιάς και άκρας Δεξιάς. Δηλαδή από τους ψηφοφόρους, τους οποίους επιθυμεί να ελκύσει υποσχόμενος άτεγκτο κράτος «νόμου και τάξης». Επιπροσθέτως, στις «τηλεμαχίες» θα γινόταν και συζήτηση για το αν ο κ. Σαμαράς «αντέγραψε» ή όχι τον κ. Καρατζαφέρη, για το ποιος έχει την πατρότητα των σχετικών ιδεών, κλπ.
Δεν είναι, όμως, μόνο τα δεδομένα του χώρου από την Κεντροδεξιά έως τη «Χρυσή Αυγή» που καθιστούν απολύτως εξηγήσιμη την απροθυμία της Συγγρού για «τηλεμαχίες». Είναι κάτι ακόμη κι αφορά ... απ' ευθείας την αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ. Όσο κι αν αμφότερα τα κόμματα είναι βαρύτατα πληγωμένα από την υπερψήφιση του δεύτερου Μνημονίου, ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ διαθέτει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στον κ. Σαμαρά.
Ακόμη κι αν ήταν πειστική, θα ήταν απολογία...
Ο κ. Βενιζέλος έχει παρουσιάσει μια «πολιτική πλατφόρμα», που συνδυάζει την κριτική στην «εποχή Παπανδρέου» με το σημερινό «δια ταύτα». Ασφαλώς και δέχεται επικρίσεις περί όψιμης διαφοροποίησης από τον τέως πρωθυπουργό.
Στα μάτια της κοινής γνώμης, όμως, μάλλον φαντάζει περισσότερο λογική η εικόνα ενός αρχηγού που εξηγεί - πειστικά για ορισμένους, ανεπιτυχώς για άλλους – γιατί δεν «τίναξε στον αέρα» την κυβέρνηση του κόμματός του, παρά ενός άλλου ηγέτη, ο οποίος αντιτάχθηκε στο πρώτο Μνημόνιο αλλά υπερψήφισε το δεύτερο. Έχοντας, σε αμφότερες τις περιόδους, την πλήρη ευθύνη για τη διαμόρφωση της πολιτικής του κόμματος του- καθ' όσον ήταν αρχηγός, τότε και τώρα.
Σε μια τηλεοπτική αντιπαράθεση ο κ. Σαμαράς θα έπρεπε να φανεί πειστικός, προβάλλοντας τη θέση ότι οι χειρισμοί του ΠΑΣΟΚ τον υποχρέωσαν να προσυπογράψει την πολιτική που ο ίδιος χαρακτήριζε «καταστροφή», «λάθος», «λάθος μείγμα». Σε μια «τηλεμαχία», δεν θα αρκούσε ασφαλώς η εκ μέρους του επίκληση των παρενεργειών, τις οποίες προκάλεσε η ατάκα Παπανδρέου για το δημοψήφισμα.
Ακόμη όμως κι αν έβρισκε τα καλύτερα επιχειρήματα, το αντίτιμο θα ήταν αναπόφευκτο: Μέσω αυτής της ιδιότυπης απολογίας, θα υπογράμμιζε την τωρινή «μνημονιακή» ιδιότητα του κόμματός του. Αυτήν ακριβώς την οποία επιθυμεί να θέσει σε δεύτερο πλάνο, προτάσσοντας τις υδροφόρες που θα διαλύουν τους διαδηλωτές, τη «μηδενική ανοχή» και τις δριμύτατες επιθέσεις στην Αριστερά.
Ο κ. Σαμαράς είχε λοιπόν καθαρούς λόγους να μην επιθυμεί «τηλεμαχίες». Το ΠΑΣΟΚ είχε λόγους να τις θέλει. Να δούμε αν «ξεμείναμε», όντως, από «τηλεμαχίες». Το βέβαιο είναι ότι μέχρι την 6η Μαϊου θα μας κρατήσουν συντροφιά οι άφθονες ...σκιαμαχίες, οι ανομολόγητοι φόβοι, οι ανομολόγητες προθέσεις...