Το «μείζον ζήτημα» της Συνταγματικής Αναθεώρησης θέτει εκ νέου στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Αποδεικνύοντας έμπρακτα την ... αδυναμία που έχει στο θέμα, αφού η σημερινή είναι η έκτη κατά σειρά που το φέρνει στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας.
Την αναθεώρηση του Συντάγματος, την χαρακτήρισε ως «ανάγκη των καιρών» στις πρώτες του προγραμματικές δηλώσεις, μετά την εκλογική νίκη του Ιανουαρίου 2015. Την επανέλαβε στις δεύτερες προγραμματικές του δηλώσεις, τον Σεπτέμβριο του 2015. Την επανέλαβε, με πιο... πανηγυρικό τρόπο, τον Ιούλιο του 2016, στο προαύλιο της βουλής, με την ευκαιρία της επετείου της αποκατάστασης της δημοκρατίας και τη «ανάγκη για πέρασε στην Νέα Μεταπολίτευση», εξαγγέλλοντας ταυτόχρονα και την σύσταση «επιτροπής σοφών» που θα εξέταζε -μετά από διάλογο και με την κοινωνία- το πώς θα πρέπει να διαμορφωθεί το νέο Σύνταγμα...
Πέραν της αρχικής (και ίσως δύο ακόμη...) συνεδριάσεως, η επιτροπή αυτή δεν εργάσθηκε κι πολύ για το θέμα για το οποίο συστάθηκε- και πάντως δεν έγινε τίποτε γνωστό, ούτε ποια τ’ αποτελέσματα προέκυψαν από τον «διάλογο με την κοινωνία», άγνωστο επίσης αν, πότε και πώς διεξήχθη αυτός. Μόνο κάποιες παραιτήσεις μελών της έγιναν γνωστές...
Απλή αναλογική, απευθείας εκλογή προέδρου
Παρά ταύτα, τον Μάρτιο του 2017, η «ομάδα Κατρούγκαλου» κατέθεσε το σχέδιο αναθεώρησης του Συντάγματος το οποίο μεταξύ άλλων προέβλεπε την δυνατότητα εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας απ’ ευθείας από τον λαό, υπό προϋποθέσεις, και την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του, συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος, την αλλαγή του άρθρου 86 «περί ευθύνης υπουργών», θέσπιση ψήφου για τους εκτός επικράτειας Ελλήνων (την οποία σήμερα αρνείται σθεναρά η κυβέρνηση, παρά την πρόταση της αντιπολίτευσης να ψηφισθεί σχετικός νόμος με αυξημένη πλειοψηφία από αυτή την Βουλή και να ισχύσει από τις αμέσως προσεχείς εκλογές...) , την διατήρηση της απαγόρευσης ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων και πολλά άλλα.
Το σχέδιο αυτό, θα αποτελούσε την βάση ευρύτατου κοινωνικού διαλόγου, περιλαμβανομένης και της διεξαγωγής... «άτυπων» δημοψηφισμάτων ακόμη και σ’ επίπεδο γειτονιάς! Και αποτέλεσε τον αντιπερισπασμό της κυβέρνησης στο γκρίζο τοπίο εκείνου του Μαρτίου αν θα υπάρξει τελικά συμφωνία για την «δόση» με τους δανειστές, ή η κυβέρνηση θα προχωρούσε σε ρήξη μαζί τους.
Τι απαντούν ΠΑΣΟΚ-ΝΔ
Τότε ήταν που η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ Φώφη Γεννηματά, έριξε την δική της...τορπίλη για συνταγματική αναθεώρηση, ως «»απάντηση» στην κυβερνητική πρόταση, στέλνοντας τις σχετικές προτάσεις της σε όλα τα κόμματα- πλην, όμως, των εσωκομματικών «αντίβαρων» της, με αποτέλεσμα να εκραγεί ο κ. Βενιζέλος και να της ασκήσει κριτική για «προχειρότητα και έλλειψη διαλόγου»!
Η ΝΔ, περιορίσθηκε στο να καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να εμπλακεί σε συζήτηση για συνταγματική αναθεώρηση, οποθενδήποτε προερχόμενη, αν δεν υπάρξει εκ των προτέρων συμφωνία για το ελεύθερο ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων στην χώρα, κάτι που τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ (ρητά) όσο και το ΠΑΣΟΚ εμμέσως απορρίπτουν.
Το Μάτι πήγε πίσω την αναθεώρηση
Η αναταραχή με τα συλλαλητήρια, τα σκαμπανεβάσματα της πορείας για το «ονοματολογικό», η...NOVARTIS που ξεφύτρωσε ως αντιπερισπασμός και αλλαγή ατζέντας από την επικαιρότητα, άφησαν στο συρτάρι την συνταγματική αναθεώρηση. Μέχρι τον... δύσκολο φετινό Σεπτέμβρη, που το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» πέρασε... αδιάβαστο, οι 99 νεκροί στο Μάτι και η κρατική ολιγωρία και ανευθυνότητα παρέμεναν στην επικαιρότητα, η ιστορία με την ισχύ ή μη της νέας περικοπής των συντάξεων ακόμη παιζόταν -οπότε «λογικά» ο πρωθυπουργός έβγαλε πάλι από την επικοινωνιακή του φαρέτρα την συνταγματική αναθεώρηση!
Και την φέρνει στην πρώτη γραμμή με την σημερινή Πολιτική Γραμματεία, τώρα που λόγω των εξελίξεων στις ενδοκυβερνητικές ισορροπίες μετά το πέρασμα της συμφωνίας στην Βουλή των Σκοπίων, της απομάκρυνσης Κοτζιά και του «απρόβλεπτου» χαρακτήρα του Καμένου των εν διαλύσει ΑΝΕΛ, χρειάζεται πάλι επειγόντως αλλαγή ατζέντας...
Τι θα γίνει με τον χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους
Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι τόσο τα μέλη της νέας Πολιτικής Γραμματείας όσο και ο κορμός των κομματικών στελεχών, θέλουν να διευκολύνουν τον κ. Τσίπρα στους χειρισμούς του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρόκειται να εγκαταλείψουν θέσεις και «οχυρά» με βασικό ιδεολογικό χαρακτήρα...
Στην σημερινή συνεδρίαση,αναμένεται μια πρώτη εισήγηση ως προς το πλαίσιο των προτάσεων που επεξεργάζεται το Μαξίμου και ακολούθως θα διαμορφωθεί το τελικό κείμενο. Και φυσικά με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται και οι τοποθετήσεις των κομματικών στελεχών καθότι είναι γνωστό ότι στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρμαχοι του διαχωρισμού Εκκλησίας-κράτους.
Όπως διαπιστώθηκε (και...) από την τελευταία κατ’ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αρχιεπίσκοπο, ο κ. Τσίπρας δεν είναι διατεθειμένος (και πάντως έτοιμος...) να προχωρήσει στην υλοποίηση του βασικού στόχου της αριστερά, που είναι ο πλήρης διαχωρισμός Κράτους- Εκκλησίας. Το μείζον που ελπίζει να εξασφαλίσει, είναι ένας μεσοβέζικος και ασαφής «εξορθολογισμός» των σχέσεων και των «διακριτών ρόλων» τους, και η «περιγραφή» μιας μάλλον γενικόλογης «κατοχύρωσης της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους...», που δεν θα είναι αρκετή για ν’ αποτρέψει την εσωκομματική γκρίνια.
Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας
Άλλο θέμα στο οποίο δύσκολα θα επιτύχει ευρύτερη συναίνεση, την φορά αυτή με τα υπόλοιπα κόμματα, είναι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας (έστω και υπό προϋποθέσεις..) απ’ ευθείας από τον λαό.
Πρόταση, στην οποία αντιτίθεται έντονα και ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, το δήλωσε ανοικτά, αλλά και φέρνει εγγύτερα τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ (σε κάποιο βαθμό και το Ποτάμι) θέλουν μεν η εκλογή Προέδρου να μην μπορεί ν’αποτελέσει «εργαλείο» για κομματικές μικροπολιτικές σκοπιμότητες, επιθυμούν δηλαδή η εκλογή Προέδρου ν’ αποσυνδεθεί με την διάλυση της Βουλής και την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες (όπως έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015, και... προσανατολίζεται να ξανακάνει το 2020, αν ή τότε κυβέρνηση δεν μπορεί να εξασφαλίσει «προεδρική πλειοψηφία», προσβλέποντας σε μια... «δεξιά παρένθεση»), αλλά αντιτίθενται στην μετατροπή του πολιτεύματος από «προεδρεύουσα» σε «προεδρική δημοκρατία».
Χρονοδιάγραμμα...
Ο βασικός σχεδιασμός του κ. Τσίπρα περιλαμβάνει τις επόμενες ημέρες να συνεδριάσει και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Ώστε στις αρχές Νοεμβρίου να κατατεθεί πρόταση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση (την οποία θα υπογράφουν τουλάχιστον 50 βουλευτές). Όμως είναι αμφίβολο αν οι διαδικασίες δίνουν στον πρωθυπουργό το χρονικό περιθώριο που
θέλει...
Σύμφωνα με το διαδικαστικό, η πρόταση υποβάλλεται στον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος μεταφέρει το ζήτημα στη Βουλή και συγκροτεί επιτροπή που λειτουργεί περίπου δύο μήνες.
Η πρώτη ψηφοφορία υπολογίζεται να διεξαχθεί μέσα Δεκεμβρίου, και ένα μήνα μετά η δεύτερη ψηφοφορία.
Όσο για την τελική έγκριση στο περιεχόμενο της Συνταγματικής Αναθεώρησης θα το δώσει η επόμενη Βουλή είτε με απλή πλειοψηφία, είτε με πλειοψηφία 180 βουλευτών, ανάλογα με την κατάληξη της ψηφοφορίας στην προτείνουσα - δηλαδή τη σημερινή- Βουλή.