Σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ ήδη ο κόσμος ψηφίζει για τις midterm εκλογές, που φέτος είναι πιο σημαντικές από ποτέ. Εξηγούμε με απλά λόγια τι ακριβώς είναι.
Τι είναι οι midterm εκλογές;
Είναι οι εκλογές στη μέση (mid) της θητείας (term) του προέδρου των ΗΠΑ.
Η θητεία ενός προέδρου διαρκεί 4 χρόνια. Οι εκλογές στη μέση της θητείας του γίνονται δηλαδή 2 χρόνια μετά την εκλογή του.
Πότε είναι οι επόμενες;
Στις 6 Νοεμβρίου, 2 χρόνια μετά τις προεδρικές εκλογές που εξέλεξαν τον Τραμπ. Σε κάποιες πολιτείες μπορείς να ψηφίσεις και νωρίτερα, σε κάποιες και ταχυδρομικώς.
Για τι πράγμα ψηφίζει ο κόσμος;
Ψηφίζει για τα μέλη του Κογκρέσου, δηλαδή:
- και για τις 435 έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων (έτσι κι αλλιώς η θητεία ενός βουλευτή διαρκεί 2 έτη)
- για 35 από τις 100 έδρες της Γερουσίας (η θητεία των γερουσιαστών διαρκεί 6 έτη, προκειμένου να μην αποσπώνται από το νομοθετικό τους έργο, και εκλέγονται κυλιόμενα, κάθε 2 χρόνια το 1/3 από αυτούς).
Παράλληλα, 36 πολιτείες και 3 επικράτειες θα ψηφίσουν και για κυβερνήτη (κάθε πολιτεία κυβερνάται από έναν κυβερνήτη).
Τι είναι το Κογκρέσο;
Είναι το πρώτο σκέλος της εξουσίας, η νομοθετική.
(Η εκτελεστική εξουσία είναι ο πρόεδρος και το υπουργικό συμβούλιο και η δικαστική το Ανώτατο Δικαστήριο και τα άλλα ομοσπονδιακά δικαστήρια).
Το Κογκρέσο στεγάζεται στο Καπιτώλιο και έχει δύο σώματα: τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων (χαϊδευτικά «House»).
«Κongressman» αποκαλείται τόσο ο γερουσιαστής όσο ο βουλευτής.
Για να περάσει ένας νόμος πρέπει να ψηφιστεί και από τα δύο σώματα.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα δύο σώματα;
Η Γερουσία έχει 100 μέλη (2 από κάθε πολιτεία, άσχετα από τον πληθυσμό της).
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει 435 μέλη (κάθε πολιτεία εκλέγει αριθμό βουλευτών ανάλογα με τον πληθυσμό της). Πρέπει να είσαι 25 ετών για να εκλεγείς βουλευτής και 30 γερουσιαστής.
Οτιδήποτε έχει να κάνει με προϋπολογισμό, προέρχεται από τη Βουλή. Οι προεδρικές αποφάσεις (π.χ. διορισμοί) επικυρώνονται μόνο από τη Γερουσία.
Όπως το θέτουν οι Γερουσιαστές:
Γιατί είναι σημαντικές οι midterm εκλογές;
Παραδοσιακά το κυβερνών κόμμα χάνει ποσοστά και ο πρόεδρος δυσκολεύεται να περάσει νομοθεσία στο δεύτερο μισό της θητείας του.
Ο κόσμος πιστεύει ότι είναι σημαντικές;
Όχι, έχουν μικρή προσέλευση. Οι Δημοκρατικοί κάνουν αγώνα να πείσουν τον κόσμο να ψηφίσει.
Ποιο κόμμα ελέγχει τώρα κάθε σώμα;
Aυτή τη στιγμή οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν υπεροχή (51) στη Γερουσία, όμως δεν έχουν καταφέρει το μεγάλο τους όνειρο, την ανάκληση του συστήματος υγείας Οbamacare, καθώς είχαν διαρροές και έκαναν λάθη στρατηγικής.
Όταν υπάρχει ισοπαλία 50-50 σε κάποια ψήφιση, την καθοριστική ψήφο ρίχνει ο αντιπρόεδρος της χώρας.
Τη Βουλή ελέγχει όποιος έχει 218 βουλευτές. Οι Δημοκρατικοί πρέπει να κερδίσουν 23 περισσότερες έδρες από αυτές που έχουν.
Ποιο είναι το σκηνικό στις εκλογές για τη Γερουσία;
9 έδρες των Ρεπουμπλικάνων και 26 των Δημοκρατικών είναι υπό διεκδίκηση (οι 2 είναι οι ανεξάρτητοι που τείνουν να συντάσσονται μαζί τους). Από τις έδρες των Δημοκρατικών που είναι υπό διεκδίκηση, οι περισσότερες είναι σε πολιτείες που ψήφισαν Τραμπ στις τελευταίες προεδρικές εκλογές. Τα πράγματα δεν είναι καλά για τους Δημοκρατικούς.
Ποιο είναι το σκηνικό στις εκλογές για τη Βουλή;
Πιστεύεται ότι 183 έδρες είναι αδιαμφισβήτητα των Δημοκρατικών και 145 των Ρεπουμπλικάνων.
Αν βάλουμε και το «πιθανότατα» στην εξίσωση, 208 των Δημοκρατικών (έχουν 193) και 196 των Ρεπουμπλικάνων (έχουν 235).
31 έδρες παίζονται.
Ποιο είναι το σκηνικό στις εκλογές για Κυβερνήτη;
28 από τις πολιτείες ή επικράτειες όπου γίνονται εκλογές έχουν αυτή τη στιγμή Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη, 9 Δημοκρατικό και 2 έχουν ανεξάρτητο.
Τα πράγματα είναι ρευστά σε 18 πολιτείες, 12 των Ρεπουμπλικάνων και 5 των Δημοκρατικών και 1 με ανεξάρτητο κυβερνήτη (Αλάσκα).
Ανάμεσα στους κυβερνήτες που ζητούν επανεκλογή είναι της Ουάσιγκτον (Δημοκρατικός).
Ποια είναι η πρόβλεψη;
Oι Ρεπουμπλικάνοι πιστεύουν ότι κερδίσουν τουλάχιστον 51 έδρες στη Γερουσία.
Οι Δημοκρατικοί θέλουν πάρα πολύ να κερδίσουν τη Βουλή.
Tι διακυβεύεται σε αυτές τις εκλογές;
Ο αρχηγός των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία δήλωσε ότι αν πάνε καλά, θα επιχειρήσουν ξανά την ανάκληση του Obamacare και όλες σχεδόν οι προεκλογικές διαφημίσεις των Δημοκρατικών αφορούν το θέμα. Επίσης διακυβεύεται ο κατώτατος μισθός, το φορολογικό, η ιδιωτικότητα των καταναλωτών.
Ποιες πολιτείες πρέπει να παρακολουθώ;
Στη μάχη για τη Γερουσία σημαντικές είναι οι πολιτείες του Τέξας, του Τενεσί, της Βόρειας Ντακότα, του Μιζούρι, της Αριζόνα, της Νεβάδα.
Στο Τέξας, παραδοσιακό προπύργιο των Ρεπουμπλικάνων, την έδρα του γερουσιαστή Τεντ Κρουζ διεκδικεί ο χαρισματικός Μπέτο Ο’Ρουρκ, που θεωρείται ότι έχει κάτι από Κένεντι.
Στο Μιζούρι, η Δημοκρατική Κλερ ΜακΚάσκι κινδυνεύει.
Στην Αριζόνα, όπου ζουν πολλοί Λατίνοι, οι Δημοκρατικοί θέλουν την έδρα του αποβιώσαντος Τζον ΜακΚέιν.
Στο Τενεσί, ο Δημοκρατικός Φιλ Μπρέντεσεν έχει ελπίδες ενάντια στη Μάρσα Μπλάκμπερν.
Στη Νεβάδα, αδύναμος για επανεκλογή είναι ο Ρεπουμπλικάνος Ντιν Χέλερ.
Στη βαμμένη κόκκινη Δυτική Βιρτζίνια μια νίκη του δημοφιλούς Δημοκρατικού Τζο Μάντσιν θα σήμαινε πολλά.
Στη μάχη για τη Βουλή, οι Δημοκρατικοί θέλουν διακαώς να κερδίσουν δύο έδρες στη Νότια Καλιφόρνια με τον Μάικ Λέβιν και τον Χάρλεϊ Ρούντα.
Στη Νέα Υόρκη κινδυνεύει ο Αφροαμερικανός Δημοκρατικός Αντόνιο Ντελγκάντο.
Στη μάχη για κυβερνήτη, παρακολουθούμε την Αριζόνα, το Κονέκτικατ, τη Φλόριντα, την Τζόρτζια, το Κάνσας, το Οχάιο. Και όλοι θέλουν να δουν πώς θα τα πάει ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης του Βερμόντ που μετά από ένα συμβάν σε σχολείο της πολιτείας, έγινε φανατικός υπέρ του ελέγχου της οπλοκατοχής.
Tι το διαφορετικό έχουν αυτές οι εκλογές;
Έχουν ρεκόρ γυναικών και μειονοτήτων ανάμεσα στους υποψήφιους.
Οι Ρώσοι τι κάνουν;
Ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι υπάρχει σοβαρή ρωσική προσπάθεια να επηρεαστούν οι εκλογές. Το αν πέτυχαν ή όχι διαπιστώνεται πολύ πάντα κατόπιν εορτής. Ο διευθυντής της CIA έχει προειδοποιήσει από τον Μάιο ότι δεν υπάρχει επαρκής πρόληψη. Και από ό, τι φαίνεται στο παιχνίδι έχει μπει και η Κίνα.