Τα αποτελέσματα των εκλογών στη Σουηδία προκάλεσαν αρκετή ανακούφιση στους φιλελεύθερους ανά την Ευρώπη, καθώς η ακροδεξιά που πολλοί φοβόντουσαν ότι θα αναδειχθεί πρώτη δύναμη, κατέληξε τρίτη χωρίς να σπάσει το ψυχολογικό φράγμα του 20%.
Το κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών με τις ναζιστικές καταβολές εξασφάλισε το 17,6% των ψήφων βελτιώνοντας κατά περίπου 3,5% τα ποσοστά του σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση προ τετραετίας, πράγμα που σημαίνει ότι τουλάχιστον προς το παρόν περιορίστηκε η ζημιά από τα απόνερα του προσφυγικού ρεύματος που σάρωσε προ τριετίας την Ευρώπη. Αν και η σκανδιναβική χώρα των δέκα εκατομμυρίων υποδέχθηκε κατά κεφαλήν τους περισσότερους πρόσφυγες, «την Κυριακή το 84,4% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους πήγαν να ψηφίσουν και το 82,4% εξ’ αυτών απέρριψαν τους Σουηδούς Δημοκράτες. Υπ’ αυτή την έννοια το ποτήρι της σουηδικής δημοκρατίας δείχνει μάλλον γεμάτο», σημειώνουν οι Irish Times. Και συνεχίζουν: «Η άνοδος της ακροδεξιάς – που αναμενόταν να πιάσει το 20% ή και παραπάνω στις αρχές του καλοκαιριού – δεν έγινε, καθώς οι διαμαρτυρόμενοι ψηφοφόροι αναθεώρησαν τις επιλογές τους. Ήθελαν πράγματι να ψηφίσουν ένα κόμμα που ίδρυσαν ναζί με βουλευτές, οι οποίοι, όταν δεν χλευάζουν τους φεμινιστές και επιτίθενται στους ομοφυλόφιλους, αποκαλούν “δηλητηριώδη φίδια” τους μετανάστες και υποτιμούν τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος;». Προφανώς όχι.
Ωστόσο, η Σουηδία βρίσκεται αντιμέτωπη μ’ ένα πολιτικό αδιέξοδο και αποδυναμωμένες τις κεντρώες δυνάμεις, αφού καμιά τους δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία: ούτε η κεντροαριστερά, ούτε ο κεντροδεξιός συνασπισμός που πήραν γύρω στο 40% έκαστος. Οι κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες, που κυριαρχούσαν εδώ και περίπου έναν αιώνα στην πολιτική σκηνή, είδαν τα ποσοστά τους να πέφτουν στο 28% - από 45% στα μέσα της δεκαετίας του ‘90.
Έτσι επαναλήφθηκε το σενάριο που υλοποιήθηκε και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με τους λαϊκιστές της ακροδεξιάς ή της ακροαριστεράς αν και δεν κατέλαβαν την εξουσία να προσβλέπουν σε περαιτέρω ενίσχυση αν συνεχίσουν να αποτυγχάνουν οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Αυτό έγινε ήδη στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ολλανδία, ενώ οι ξενόφοβες δυνάμεις συμμετέχουν ήδη στις κυβερνήσεις στην Ιταλία και την Αυστρία και κυβερνούν με αυταρχισμό σε Πολωνία και Ουγγαρία.
Μπροστά στην επέλαση των λαϊκιστών το μεταναστευτικό ρεύμα ανασχέθηκε μετά το 2015. Μόνον 23.000 πρόσφυγες από Μέση Ανατολή και Αφρική έφθασαν φέτος στη Σουηδία χωρίς να απειλούν τις θέσεις εργασίας των ντόπιων. Αλλά η ενσωμάτωσή τους, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παραμένει πρόκληση καθώς οι ακροδεξιοί -μεταξύ άλλων διοχετεύοντας και ψευδείς ειδήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – επιτείνουν την ισλαμοφοβία.
Το ερώτημα είναι τι γίνεται από δω και πέρα. «Όποια κυβέρνηση κι αν σχηματιστεί στη Σουηδία θα πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της με τις άλλες φιλελεύθερες κυβερνήσεις στην προσπάθεια εξεύρεσης τρόπων αποδυνάμωσης των ακροδεξιών δυνάμεων παρά υποχωρώντας σ’ αυτές», σημειώνει σε άρθρο γνώμης η Washington Post. Και καταλήγει: «Θα είναι είναι μακρύς και δύσκολος αγώνας καθώς οι λαϊκιστές μπορούν να βρουν στήριξη από έναν Αμερικανό πρόεδρο που σπέρνει τη ρητορική του μίσους κατά την μη λευκών και μη Χριστιανών μεταναστών. Ο θρίαμβος της φιλελεύθερης δημοκρατίας κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένος είναι»...