Στην τελική ευθεία για τη διαπραγμάτευση για το Σκοπιανό φαίνεται ότι μπαίνουν Αθήνα και Σκόπια, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις δηλώσεις των δύο πρωθυπουργών Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ, χθες από τη Σόφια.
Τσίπρας και Ζάεφ παρουσίασαν τον «οδικό χάρτη» για τις περίπου δύο εβδομάδες που θα μεσολαβήσουν μέχρι τον Ιούνιο, ο οποίος θεωρείται μήνας-ορόσημο για την επίτευξη συμφωνίας και τα νέα δεδομένα.
Και οι δύο πλευρές, όπως προκύπτει από τα λεγόμενά τους, εργάζονται πλέον ξεκάθαρα με ορίζοντα τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο.
Στην Αθήνα, στο κυβερνητικό επιτελείο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δεν θεωρούν ότι απέχουμε πολύ από την οριστικοποίηση μιας συμφωνίας.
«Έχουμε μπροστά μας ένα κρίσιμο εικοσαήμερο» δηλώνει στο iefimerida κυβερνητική πηγή, σχολιάζοντας ότι «προοιωνίζεται λύση» όπως φάνηκε από τον τρόπο που τοποθετήθηκαν Τσίπρας-Ζάεφ.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις και πρόοδο, τονίζοντας βέβαια ότι «υπάρχει ακόμα πολύ δρόμος να διανύσουν οι δύο πλευρές για να υπάρξει οριστική συμφωνία». Αρκούντως διαφωτιστικός βέβαια δεν υπήρξε, αφού αρνήθηκε εμφατικά να μπει σε λεπτομέρειες. «Ή συμφωνείς σε όλα ή σε τίποτα» υπογράμμισε, για να διευκρινίσει ότι δεν πρόκειται να μπει σε κατηγοριοποιήσεις, ενώ ακόμα και για τη σύνθετη ονομασία (την οποία αποδέχεται η ελληνική πλευρά) σημείωσε ότι «τίποτα δεν έχει κλειδώσει».
Εκτο όνομα στο τραπέζι
Ετσι, οι δύο πλευρές πρέπει το επόμενο διάστημα να συζητήσουν την ονομασία, το erga omnes και τη συνταγματική αναθεώρηση που συνεπάγεται.
Σε ό,τι αφορά στο όνομα, κατά ορισμένες πληροφορίες, η διαπραγμάτευση τελευταία είχε φύγει από το Gorna Makedonija και είχε πάει στο Nova Macedonija.
Σύμφωνα με την «Εφημερίδα των Συντακτών», ωστόσο, με απόλυτη μυστικότητα έχει πέσει στο τραπέζι και ακόμη μια πρόταση για το όνομα των Σκοπίων.
Πρόκειται για ένα άλλο όνομα, πέρα από τα πέντε ήδη γνωστά της πρότασης Νίμιτς, ένα όνομα το οποίο έβαλε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ο Ζόραν Ζάεφ, και κατά την Εφημερίδα των Συντακτών, ίσως αποτελέσει τη λυδία λιθο για τη λύση του Σκοπιανού.
Να θυμίσουμε ότι η πρόταση Νίμιτς περιελάμβανε τα εξής πέντε ονόματα:
- Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας)
- Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας)
- Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας)
- Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη)
- Republika Makedonija (Skopje) [Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)]
Από τη νέα αυτή, έκτη πρόταση, δεν έχει διαρρεύσει ακόμη κάτι, το ποια δηλαδή είναι.
Υπάρχει βάση συζήτησης
Σύμφωνα επίσης με την Εφημερίδα των Συντακτών, οι δυο πρωθυπουργοί στα Σκόπια αφού εξέτεσαν διάφορα σενάρια, κατέληξαν σε ένα ως βάση συζήτησης, το οποίο θεωρούν το πλέον πιθανό για μια λύση κοινά αποδεκτή, όχι μόνο από τις δυο κυβερνήσεις, αλλά και από την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη. Η πρόταση, κατά την ίδια πηγή, είναι συνολική και αφορά τόσο την ονομασία έναντι όλων, όσο και την αλλαγή του Συντάγματος, δύο προϋποθέσεις που τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση είχαν θέσει ως κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευση.
Βέβαια, και αυτή η πρόταση θα χρειαστεί χρόνο.
Η Αθήνα αξιώνει δικλείδες
Ενδεικτικές των πιέσεων που ασκεί η Αθήνα για το erga omnes (που προϋποθέτει τη Συνταγματική Αναθεώρηση) ήταν οι διαβεβαιώσεις Τσίπρα ότι δεν επιδιώκουμε συμφωνία εύθραυστη που θα χαθεί, αλλά μια συμφωνία που θα αντέξει στο χρόνο και θα υιοθετηθεί από τους λαούς μας. Όπως είπε οι συζητήσεις έχουν φτάσει σε κρίσιμο σημείο, αλλά τα τελευταία μέτρα είναι δύσκολα.
Στο μεταξύ, κυβερνητικός παράγοντας τόνιζε στο ίδιο μήκος κύματος ότι η ελληνική πλευρά αξιώνει «δικλείδες ασφαλείας που θα εγγυώνται την τήρηση της δέσμευσης για το erga omnes».
Πρόβλημα η αντιπολίτευση του Ζάεφ
Το πώς θα καταφέρει να περάσει ο Ζόραν Ζάεφ τη συμφωνία στη Βουλή του είναι το μεγάλο πρόβλημα και εμπόδιο, μαζί με τη δέσμευσή του για δημοψήφισμα πριν την υπογραφή συμφωνίας.
Ενημερώνει κόμμα και κυβέρνηση ο Τσίπρας
Όλα όσα συζητήθηκαν επί διήμερο στη Σόφια, βέβαια, από σήμερα μπαίνουν στο…μικροσκόπιο Μαξίμου και Κουμουνδούρου.
Ο κ. Τσίπρας αναμένεται να έχει συσκέψεις με στενούς του συνεργάτες στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ αύριο το πρωί επίκειται συνεδρίαση- εξπρές της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.
Τείνει χείρα… συναίνεσης στο εσωτερικό
Δύσκολες είναι και οι ισορροπίες στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Η κυβέρνηση – με δεδομένη τη διαφωνία του Πάνου Καμμένου- επιδιώκει την μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση στη Βουλή. Εξ’ αυτού του λόγου, ο πρωθυπουργός δεν δίστασε να απευθύνει προσκλητήριο για τη διαμόρφωση κλίματος συνεννόησης, που όπως είπε μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει. Καλωσόρισε μάλιστα και τη στάση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης (μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη στο ΕΛΚ), χαρακτηρίζοντάς την καλοδεχούμενη. Σε περίπτωση που του ζητηθεί ενημέρωση από τους πολιτικούς αρχηγούς, δήλωσε οτι θα βρίσκεται στη διάθεσή τους. Αν και όπως είπε «δεν βρισκόμαστε σε καμπή για να προχωρήσει σε συγκλίσεις πολιτικών αρχηγών».
Καθησυχάζουν όσους διαφωνούν
Σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida, το Μαξίμου μη μπορώντας να αγνοήσει όσους τηνμεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης που έχει αντιρρήσεις για το όνομα και το πολιτικό κόστος που μπορεί να έχει μια ενδεχόμενη συμφωνία, προτάσσει την εθνική γραμμή, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται για λογαριασμό...όλων των Ελλήνων «συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν διαφωνίες»!
Ρεπορτάζ: Στέλλα Γκαντώνα