Oρυμαγδό αντιδράσεων από τους μεγαλύτερους εταίρους των ΗΠΑ προκάλεσε η κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, η οποία, όπως είπαν, ανοίγει το δρόμο για εμπορικό πόλεμο.
Υποστηρίζοντας ότι οι ΗΠΑ υποφέρουν από το «άδικο εμπόριο» ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοίνωσε χθες Πέμπτη την επιβολή δασμών ύψους 25% στον εισαγόμενο χάλυβα και 10% στο εισαγόμενο αλουμίνιο, που θα τεθούν σε ισχύ σε 15 ημέρες και θα τονώσουν, όπως είπε, την εγχώρια βιομηχανία. Ωστόσο, εξαίρεσε τον Καναδά και το Μεξικό, όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βορείου Αμερικής (NAFTA).
Για εσκεμμένη επίθεση κάνει λόγο η Κίνα
Το Πεκίνο χαρακτήρισε την ενέργεια του Τραμπ «επίθεση» εναντίον του διεθνούς πολυμερούς συστήματος εμπορίου.
«Η κατάχρηση της ρήτρας περί εθνικής ασφάλειας από μέρους των ΗΠΑ αποτελεί εσκεμμένη επίθεση εναντίον του πολυμερούς εμπορικού συστήματος που ενσαρκώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) και θα έχει ασφαλώς πολύ σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια εμπορική τάξη», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου, ενώ κινεζικές βιομηχανίες του τομέα του μετάλλου ήδη απαιτούν τη λήψη αντιμέτρων. Ο υπ Εξ της χώρας Ουάνγκ Γι είχε προειδοποιήσει νωρίτερα ότι το Πεκίνο «ασφαλώς» θα δώσει «την προσήκουσα και απαραίτητη απάντηση».
Η Κίνα είναι η χώρα που κατατάσσεται πρώτη παγκοσμίως στην παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου, αλλά η δική της παραγωγή δεν καλύπτει παρά μόνο ένα μικρό μέρος (2,7% των ποσοτήτων του χάλυβα, 9,7% του αλουμινίου) του συνόλου των αμερικανικών εισαγωγών, πολύ πίσω από την παραγωγή του Καναδά, της Βραζιλίας ή χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΕΕ ζητά να εξαιρεθεί από το μέτρο - έχει έτοιμη τη λίστα αντιποίνων
Η Ευρωπαία επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρεμ τόνισε ότι η ΕΕ ως στενός σύμμαχος θα έπρεπε να εξαιρεθεί από τους δασμούς.
Σε ανάρτηση στον λογαριασμό της στο Twitter σημείωσε: «Η ΕΕ είναι στενός σύμμαχος των ΗΠΑ και συνεχίζουμε να είμαστε της γνώμης ότι η ΕΕ θα όφειλε να εξαιρεθεί από αυτά τα μέτρα. Θα επιδιώξω περισσότερη σαφήνεια για το ζήτημα αυτό τις ημέρες που έρχονται. Αδημονώ να συναντήσω τον USTR (σ.σ. τον αξιωματούχο της αμερικανικής κυβέρνησης που είναι καθ' ύλη αρμόδιος για τα ζητήματα που άπτονται του διεθνούς εμπορίου, Ρόμπερτ) Λάιτχαϊζερ στις Βρυξέλλες το Σάββατο για να συζητήσουμε».
Σε περίπτωση που δεν αλλάξει στάση έναντι της ΕΕ η Ουάσιγκτον, οι Βρυξέλλες σκοπεύουν να στοχοθετήσουν εμβληματικά αμερικανικά προϊόντα, όπως τα τζιν παντελόνια, οι μοτοσικλέτες Χάρλεϊ ή ακόμη το μπέρμπον και να προσφύγουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου , πιθανόν από κοινού με άλλες χώρες.
Ιαπωνία: «μεγάλη επίπτωση » στις διμερείς σχέσεις
Το Τόκιο υπογράμμισε ότι η κίνηση Τραμπ θα έχει «μεγάλη επίπτωση» στις διμερείς σχέσεις, θα πλήξει την παγκόσμια οικονομία, ενώ όπως διεμήνυσε ο υπουργός Εξωτερικών Τάρο Κόνο σε ανακοίνωσή του, η Ιαπωνία θα αντιδράσει με τον τρόπο που θα θεωρήσει κατάλληλο.
Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιοσιχίντε Σούγκα τόνισε η Ιαπωνία θα συνεχίσει να ζητεί από τις ΗΠΑ να εξαιρεθούν οι ιαπωνικές βιομηχανίες του τομέα του μετάλλου υπογραμμίζοντας ότι οι ιαπωνικές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου δεν εγείρουν απολύτως καμιά απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, τουναντίον έχουν συμβάλει σημαντικά στην απασχόληση και στη βιομηχανική δραστηριότητα στη χώρα αυτή.
Γαλλία: «Ένας εμπορικός πόλεμος έχει μόνον χαμένους»
Η γαλλική κυβέρνηση εξέφρασε τη «λύπη» της διά στόματος του υπουργού Οικονομίας Μπρουνό Λεμέρ, ο οποίος τόνισε πως τόσο το Παρίσι, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποτιμήσουν πλέον τις συνέπειες και θα εξετάσουν το πώς θα αντιδράσουν.
«Ένας εμπορικός πόλεμος δεν έχει παρά μόνο χαμένους», τόνισε ο Λεμέρ σε ανάρτησή του στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter.
«Με τους εταίρους μας στην ΕΕ, θα αποτιμήσουμε τις συνέπειες για τις βιομηχανίες μας και θα συμφωνήσουμε για τον προσήκοντα τρόπο να αντιδράσουμε», συμπλήρωσε.
Βρετανία: «Οι δασμοί δεν φέρνουν ποτέ αποτέλεσμα»
Ο Βρετανός υπουργός Διεθνούς Εμπορίου Λίαμ Φοξ χαρακτήρισε την κίνηση Τραμπ «λάθος τρόπο» να χειρίζεται κανείς ζητήματα που άπτονται του εμπορίου.
«Η άποψή μας είναι ότι ναι, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πολυμερώς το ζήτημα της υπερπροσφοράς χάλυβα, όμως αυτός είναι ο λάθος τρόπος να το χειριστεί κανένας. Ο προστατευτισμός, οι δασμοί, δεν φέρνουν ποτέ αποτέλεσμα στην πραγματικότητα», τόνισε, συμπληρώνοντας ότι θα ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον την προσεχή εβδομάδα για να συζητήσει για τους δασμούς και τις πιθανές εξαιρέσεις για χώρες που είναι στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ.
Η Λαγκάρντ φοβάται ότι θα υπάρξουν αντίποινα
Η Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δήλωσε πως φοβάται ότι θα υπάρξουν αντίποινα, που θα οδηγήσουν σε εμπορικό πόλεμο, ενώ παράλληλα επισήμανε ότι διαβλέπει κίνδυνο να υπονομευθεί η εμπιστοσύνη και να τρωθούν οι επενδύσεις.
Μιλώντας σε εκδήλωση της εφημερίδας The Washington Post για το γυναικείο ζήτημα, η Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι δεν είναι τόσο οι άμεσες οικονομικές συνέπειες των συγκεκριμένων δασμών αυτές που την ανησυχούν, όσο ο ρόλος των μέτρων αυτών ως «σκανδάλης» για την επιβολή αντιποίνων από μέρους των εταίρων των ΗΠΑ σε παγκόσμια κλίμακα.
«Είναι αυτή η κλιμάκωση που είναι καθαυτό, ή αφ' εαυτής, επικίνδυνη -- εξαιτίας των συνεπειών που θα έχει για όλες αυτές τις οικονομίες, κι επιπλέον εξαιτίας των συνεπειών που θα έχει για την εμπιστοσύνη», διευκρίνισε η Λαγκάρντ και πρόσθεσε πως το εμπόριο ήταν η μηχανή της ανάπτυξης που οδήγησε στην ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας τους τελευταίους μήνες.
«Η εμπιστοσύνη είναι υπερπολύτιμο αγαθό, το οποίο παίρνει καιρό να αποκτηθεί, και μπορεί να καταστραφεί εν ριπή οφθαλμού», προειδοποίησε η γαλλίδα επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. «Αν οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο το εκλάβουν αυτό ως ένδειξη αβεβαιότητας, (ως ένδειξη) του ότι δεν ξέρεις ποτέ πού θα πάνε οι δασμοί, πόσο υψηλοί ή πόσο χαμηλοί θα είναι, σε βάρος τίνος (...), τότε θα κάνουν ένα βήμα πίσω και δεν θα επενδύσουν, θα περιμένουν, και οι συνέπειες που θα έχει αυτό για την εμπιστοσύνη μπορεί να αποδειχθούν σημαντικές».
Αντιδράσεις και εντός των ΗΠΑ
Η κίνηση του Τραμπ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ακόμη και στο ίδιο του το κόμμα, που παραδοσιακά τάσσεται υπέρ του ελεύθερου εμπορίου. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Πωλ Ράιαν καταδίκασε τα νέα μέτρα εκφράζοντας φόβους για «ακούσες συνέπειες», ενώ ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Όριν Χατς, επικεφαλής της επιτροπής Οικονομικών της Γερουσίας, είπε ότι κατά τη γνώμη του ο Πρόεδρος «παραπλανήθηκε» από τους συμβούλους του στον Λευκό Οίκο. Ένας άλλος Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής, ο Τζεφ Φλέικ, είπε ότι θα καταθέσει νομοσχέδιο για να ακυρώσει τους δασμούς προσθέτοντας: «καλώ τους συναδέλφους μου να το ψηφίσουν προτού αυτή η κίνηση προστατευτισμού καταφέρει νέα πλήγματα στην οικονομία».
Απρόσμενη στήριξη, ωστόσο, βρήκε ο Τραμπ από έναν Δημοκρατικό γερουσιαστή, τον Τζο Μάντσιν, ο οποίος είπε ότι «θα έπρεπε προ πολλού να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας, την ασφάλεια και τους εργαζομένους μας στην παγκόσμια οικονομία.»
Τι μέλλει γενέσθαι
Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να λέει ότι οι ΗΠΑ θα βγουν κερδισμένες από έναν εμπορικό πόλεμο, αλλά αναλυτές προβλέπουν ότι η αμερικανική οικονομία θα πληγεί σοβαρά από τα αντίμετρα. Αρκετές χώρες πιθανώς να προσφύγουν κατά της Ουάσιγκτον στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, υποστηρίζοντας ότι η επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και άνθρακα παραβιάζουν τους κανόνες του. Από την πλευρά του ο Λευκός Οίκος επιμένει ότι η λογική της εθνικής ασφάλειας πίσω από τα μέτρα είναι «απρόσβλητη» καθώς οι κανόνες του ΠΟΕ επιτρέπουν να λαμβάνονται υπόψιν τέτοιες ανησυχίες.
Πριν από 16 χρόνια, πάντως, όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο νεότερος αύξησε τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα στο 30%, η ΕΕ απάντησε με δικά της μέτρα και σε συνεργασία με την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τη Νορβηγία, την Ελβετία, τη Βραζιλία και τη Νέα Ζηλανδία πήγαν την υπόθεση στον ΠΟΕ. Η Ουάσιγκτον αναγκάστηκε μετά από 20 μήνες να άρει τους πρόσθετους δασμούς, ενώ στο μεταξύ διάστημα χάθηκαν στη χώρα 26.000 θέσεις εργασίας μόνο σε βιομηχανίες που σχετίζονται με τον χάλυβα...