Πώς άντεξε η Αθήνα στα χρόνια της κρίσης; Ποια χρονιά της κρίσης διανύουμε; Από πότε αρχίζουμε να μετράμε; Ποια ήταν η στιγμή – σταθμός, η πρώτη μέρα της υπόλοιπης ζωής μας «σε κρίση»;
Μια ηλιόλουστη Παρασκευή του 2010 στο Καστελόριζο θα πει κάποιος.
Ένα πολιτικό debate του 2009, με πρωταγωνιστές τα «2 δύσκολα χρόνια» και «τα λεφτά υπάρχουν» θα θυμηθεί άλλος.
Όχι, το 2004, ένας τρίτος.
Ποιος θα φτάσει πίσω ως το 2001, όταν η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση ξεχάστηκε πριν καν ξεκινήσει; Ή, ακόμα πιο πίσω, στην υποτίμηση της δραχμής το 1932, στο «Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν» το 1893, στα δάνεια του Όθωνα το 1832, στις προσπάθειες του Καποδίστρια το 1827…
«Story of our life», η οικονομική κρίση. Σε κάθε περίπτωση, όλοι συμφωνούμε ότι με την κρίση ήρθε…και η γκρίνια! Η ώρα του «όλα μας φταίνε». Φταίνε οι ξένοι – που μονίμως τους διώχνουμε κι όλο εκείνους θέλουμε, φταίει το κράτος – που μονίμως αγνοεί και αγνοείται, η κοινωνία, ο δήμαρχος – γιατί αν όχι σ’ αυτόν τα παράπονα, τότε σε ποιον;
Αλήθεια, πώς στάθηκε ο δήμος, ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας στους δημότες του σε αυτά τα χρόνια της κρίσης; Όρθιος, λένε. «Ο δήμος της Αθήνας στάθηκε όρθιος μέσα στην κρίση». Νοικοκύρεψε το ταμείον, που σταμάτησε να είναι μείον κι άρχισε, σιγά σιγά, και να ξοδεύει.
Αλλά πώς; Σε τι; Και γιατί δεν το βλέπουμε; Πού είναι οι κορδέλες, τα κόκκινα χαλιά, οι χαραγμένες σε μπρούντζο επιγραφές; Μάλλον αυτά δε θα τα δούμε. Μάλλον τα τρόφιμα, τα φάρμακα, η στέγαση, οι ιατρικές εξετάσεις, η ψυχοκοινωνική στήριξη ανθρώπων που βρέθηκαν στο περιθώριο, δεν σηκώνουν ταμπέλες. Κι ας πρόκειται για δεκάδες χιλιάδες. Αθηναίους και πρόσφυγες.
Υπερμεγέθεις ταμπέλες δεν βλέπουμε κι αλλού. Ούτε το Σεράφειο συγκρότημα φωνάζει «δείτε με» ούτε η Βίλα Αμαλία, σχολείο πια, όπως κι άλλα 25 πανέμορφα, ούτε τα νέα Δημοτικά Ιατρεία θυμίζουν χρυσοποίκιλτα μπιμπελό, τα νέα μουσεία, η Τεχνόπολη, οι παιδικοί σταθμοί, η Δημοτική Αγορά Κυψέλης. Φτιάχτηκαν απλώς… για να χρησιμοποιηθούν. Να προσφέρουν σε αυτούς που ζουν την πόλη, στην ίδια την ψυχή της πόλης. Για φαντάσου! Σχεδόν ανέκδοτο.
Ανέκδοτα μας λες, σκέφτονται ήδη οι σκεπτικοί. Ποιος δήμος; Η πόλη στενάζει. Η καθαριότητα ακόμη θέλει δουλειά, τα πεζοδρόμια επίσης. Μάλιστα. Θέλει, όντως, ακόμη δουλειά η καθαριότητα ή μας τρώει η κεκτημένη ταχύτητα; Βρήκαμε χρόνο να σηκώσουμε το βλέμμα απ’ το αγχωμένο βήμα μας, στην Αθήνα γύρω μας; Δεν μπορεί, όλο και κάτι διαφορετικό θα είδαμε. Ας είμαστε ειλικρινείς. Δεν υπάρχουν πια σκουπίδια – ινσταλέισιον δίπλα σε κάδους. Δεν κλωτσάμε τενεκεδάκια στα πεζοδρόμια. Ναι, η documenta έφυγε, αλλά οι γειτονιές είναι πια πιο ζωντανές. Πιο περιποιημένες. Οι άνθρωποι που φροντίζουν την Αθήνα είναι κάθε μέρα εκεί, στον δρόμο, τους βλέπουμε. Στα νέα οχήματα, στους νέους κάδους, με νέα μηχανήματα. «Κι είναι αυτός λόγος να πανηγυρίζουμε;» θα αναρωτηθεί πάλι ο σκεπτικός. Όχι φίλε Αθηναίε, ποιος μίλησε για πανηγύρια. Τα πανηγύρια τελείωσαν. Απότομα. Τώρα είναι ώρα για δουλειά. Κι ας αργήσαμε. Όλοι.
Ο δήμος Αθηναίων, με περισσότερα από 40 νέα οχήματα καθαριότητας, 4.500 νέους κάδους, καινούργιους μπλε κάδους ανακύκλωσης, έναν Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων που επιτρέπει την αύξηση των δρομολογίων αποκομιδής, έχει πιάσει για τα καλά δουλειά, ξεκινώντας μια νέα προσπάθεια για να βελτιώσει την εικόνα της πόλης.
Είναι μια προσπάθεια που υποστηρίζεται από δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, το οποίο, άλλωστε, ενισχύει συνολικά τον δήμο Αθηναίων στην υλοποίηση παρεμβάσεων στην πόλη, και όχι μόνο στον τομέα της καθαριότητας. Κι η προσπάθεια αποδίδει. Αλλά δεν φτάνει. Η υπόθεση «Αθήνα καθαρή» μας χρειάζεται όλους. Όσους ζούμε την πόλη. Ως κάτοικοι, ως επισκέπτες, ως εργαζόμενοι, ως τουρίστες. Περνάμε δύσκολα, ναι. Αλλά τιμωρώντας την πόλη μας, ποιος γλύτωσε τον ψυχαναλυτή; Ας αφήσουμε, λοιπόν, τους τοίχους ήσυχους, τους κάδους στη θέση τους, τις γωνίες στα στενά ελεύθερες για να χωρούν τ΄απορριμματοφόρα. Ας μαζέψουμε τα «δώρα» που αφήνουν οι τετράποδοι φίλοι μας στα πεζοδρόμια. Ας θυμηθούμε πώς είναι ν ‘αγαπάς την πόλη που ζεις.
Ας φτιάξουμε όλοι μαζί μια Αθήνα Καθαρή.