Στα 58 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, από τα οποία τα 44 υφίσταται τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής, με βασικότερη την διχοτόμηση του εδάφους της και την στέρηση της κυριαρχίας και ανεξαρτησίας της, οι σημερινές προεδρικές εκλογές είναι οι δέκατες τρίτες στην ιστορία της.
Οι πρώτες προεδρικές εκλογές έγιναν τον Φεβρουάριο του 1959, μερικούς μήνες πριν την επίσημη εγκαθίδρυση (Αύγουστος 1960) της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα το πολίτευμα είναι προεδρικό, με πρόεδρο Ελληνοκύπριο και αντιπρόεδρο Τουρκοκύπριο. Η θητεία τους είναι πενταετής. Ο πρόεδρος εκλέγεται από την ελληνοκυπριακή κοινότητα και ο αντιπρόεδρος από την τουρκοκυπριακή.
Αναφορικά με τις παρούσες εκλογές οι αναλυτές εκτιμούν ότι αυτές, εκτός μιας «μεγάλης και απίθανης έκπληξης» θα κριθούν στον δεύτερο γύρο, που θα γίνει στις 4 Φεβρουαρίου. Επίσης, εκτιμούν ότι το τελικό αποτέλεσμα θα καθορίσουν οι «αναποφάσιστοι» και η «κρυφή ψήφος».
Η προεκλογική εκστρατεία γενικά δεν παρουσίασε κάτι το ιδιαίτερο . Οι υποψήφιοι επανέλαβαν σε όλα τα θέματα- Κυπριακό, υδρογονάνθρακές, οικονομία, εσωτερική διακυβέρνηση- τις γνωστές τους θέσεις, και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως επισημαίνουν αρθρογράφοι, με «υπερβολικές υποσχέσεις και λαϊκισμούς».
Ειδικά στο Κυπριακό, όπου τα πράγματα είναι πλέον οριακά , οι υποψήφιοι δεν παρουσίασαν «νέες και ευφάνταστες» ιδέες, εκτός από κάποιες αναφορές του Νικόλα Παπαδόπουλου σε πιο ορθολογική οργάνωση των συνομιλιών.
Ωστόσο, απέφυγε να δηλώσει ρητώς κατά πόσον αποδέχεται ως μορφή λύσης του Κυπριακού την Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) , την οποία απορρίπτουν οι εταίροι του.
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Σταύρος Μαλάς στηρίζουν τη συνέχιση της μέχρι τώρα διαπραγμάτευσης, ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος προκρίνει ακύρωση των συγκλίσεων, οι οποίες επιτεύχθηκαν από το 2008.
Ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε πως θεωρεί τις προεδρικές «δημοψήφισμα» για την πολιτική στο Κυπριακό, μεταξύ της γραμμής Αναστασιάδη και Μαλά και της «νέας στρατηγικής» που προτείνει.
Επίσης, ανέφερε ότι «δεν έχει αλλεργία» με την ομοσπονδία, αλλά διαφωνίες με το περιεχόμενο της λύσης, που δρομολογείται, και συγκεκριμένα σε θέματα διακυβέρνησης, περιουσιακού και κυρίως ασφάλειας και εγγυήσεων.
Οι διαφοροποιήσεις Αναστασιάδη - Μαλά εντοπίζονται σε θέματα τακτικής. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης υπερασπίζεται τους χειρισμούς του, ιδιαίτερα το περασμένο καλοκαίρι στο Κραν Μοντανά, ενώ ο Σταύρος Μαλάς τον επικρίνει, υποστηρίζοντας ότι έχασε μια σημαντική ευκαιρία για συμφωνία.
Από τους πέντε βασικούς υποψήφιους, ο μόνος που ξεκάθαρα απορρίπτει λύση ομοσπονδίας είναι ο Χρίστος Χρίστου του ΕΛΑΜ, χωρίς και πάλι να προτείνει καινούργια προσέγγιση.
Από τις θέσεις των υποψηφίων ξεχωρίζουν και οι προτάσεις Νικόλα Παπαδόπουλου και Γιώργου Λιλλήκα για καλύτερη αξιοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου με συγκεκριμένες δομές και διαδικασίες, καθώς και για την ανάγκη συμμετοχής εμπειρογνωμόνων στη διαχείριση του Κυπριακού, αλλά και ευρύτερα της εξωτερικής πολιτικής.
Ο Γ. Λιλλήκας τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την μορφή λύσης του Κυπριακού, θέση την οποία δεν φαίνεται να απορρίπτουν οι κύριοι Παπαδόπουλος και Χρίστου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ