Μέχρι τώρα γυναίκες που έχουν κάνει χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών ή έχουν ωοθηκική ανεπάρκεια για οποιονδήποτε λόγο, εξαιτίας καρκίνου ή άλλων προβλημάτων, ήταν αδύνατον να αποκτήσουν το βιολογικό τους παιδί, αν δεν είχαν προνοήσει να καταψύξουν τα ωάριά τους πριν την επέμβαση.
Το μέλλον, όμως, πιθανόν να προμηνύεται ευοίωνο για τις γυναίκες που έχουν χάσει και τις δύο ωοθήκες, ένα βασικό όργανο για την αναπαραγωγή, αλλάζοντας έτσι τα δεδομένα στη μελλοντική θεραπεία κατά της γυναικείας υπογονιμότητας.
Ερευνητές, από το πανεπιστήμιο Northwestern στο Σικάγο, κατασκεύασαν βιοπροσθετικό αντίγραφο ωοθηκών, το οποίο εμφυτεύτηκε σε στειρωμένα ποντίκια. Η κατασκευή της βιοπροσθετικής ωοθήκης οδήγησε σε αποκατάσταση της ωοθηκικής λειτουργίας στα ποντίκια που είχαν υποβληθεί σε ωοθηκεκτομή. Στα εσωτερικά τοιχώματα των τεχνητών ωοθηκών τοποθετήθηκαν 40–50 ώριμα αλλά και ανώριμα ωοθυλάκια και στη συνέχεια οι ωοθήκες εμφυτεύθηκαν σε στειρωμένα ποντίκια. Αποδείχτηκε ότι ο σκελετός των τεχνητών ωοθηκών απέκτησε αιμοφόρα αγγεία εντός μιας εβδομάδας από την εμφύτευση και τα ωοθυλάκια μπόρεσαν έτσι να παράγουν ορμόνες, να ωριμάσουν και να οδηγηθούν σε ωοθυλακιορρηξία.
Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα δεδομένα της έρευνας, η ωοθηκική λειτουργία των μεταμοσχευμένων ποντικιών αποκαταστάθηκε και τα ποντίκια κυοφόρησαν, γέννησαν και θήλασαν τα μικρά τους, πράγμα που αφήνει πολλές ελπίδες για την εφαρμογή της μεθόδου και σε ανθρώπους.
Πώς ακριβώς, όμως, μπορεί να φτιάξει κανείς μια ωοθήκη από την αρχή εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος. Σύμφωνα με τους επικεφαλής της έρευνας για την κατασκευή του σκελετού της τεχνητής ωοθήκης, χρησιμοποιήθηκε το πορώδες υλικό της ζελατίνης. Το συγκεκριμένο υλικό, που μοιάζει με κυψέλη, προφανώς επιλέχθηκε για την περιεκτικότητά του σε κολλαγόνο, μια πρωτεΐνη που υπάρχει σε μεγάλη ποσότητα στις φυσιολογικές ωοθήκες, η οποία είναι μαλακή και πλούσια σε θέσεις στις οποίες μπορούν να προσκολληθούν τα ωοθυλάκια και να προσλάβουν θρεπτικές για αυτά ουσίες, ώστε να ωριμάσουν και να μπορέσουν τελικά να γονιμοποιηθούν. Πόσο πιθανό, όμως, είναι όλα αυτά να εφαρμοστούν και σε ανθρώπους;
Όπως σχολιάζει, πάντως, ο ειδικός Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO, από το πείραμα προκύπτει ότι είναι πιθανή στο μέλλον η κατασκευή και ανθρώπινων βιοπροσθετικών ωοθηκών, που θα μπορούν να λειτουργούν, ώστε να εξυπηρετήσουν στην παραγωγή φυσιολογικών ορμονών για την ωρίμανση ωοθυλακίων, με τελικό στόχο την εγκυμοσύνη και τεκνοποίηση. Σημαντικό ωστόσο είναι να έχει γίνει πριν απ’ όλα αυτά λήψη ωοθυλακίων από τη γυναίκα πριν χαθούν οι ωοθήκες της, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν στην τεχνητή ωοθήκη, δεδομένου ότι αυτή δεν μπορεί να παράγει ωοθυλάκια όπως οι κανονικές ωοθήκες της γυναίκας.
Επιπλέον, ο Δρ. Παράσχος υπενθυμίζει: «Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι μέχρι αυτή η μέθοδος να δοκιμαστεί και να δώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στους ανθρώπους υπάρχει η εναλλακτική της κατάψυξης ωαρίων, που κατά κανόνα συστήνεται στις γυναίκες οι οποίες χρειάζεται να προχωρήσουν σε χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών τους ή θα εμφανίσουν για κάποιο λόγο ωοθηκική ανεπάρκεια στο μέλλον. Με αυτό τον τρόπο αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες σε δεύτερο χρόνο να αποκτήσουν το δικό τους βιολογικό παιδί με τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην εξωσωματική γονιμοποίηση, για άλλα γυναικολογικά προβλήματα ή θέματα γονιμότητας, μπορείς να επικοινωνήσεις με τον Δρ. Θάνο Παράσχο,
Dr. Θάνος Παράσχος
Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας
Ειδικός στην Eξωσωματική Γονιμοποίηση
και Ενδοσκοπική Χειρουργική
Ειδικός στην Eξωσωματική Γονιμοποίηση
E: paraschos@ivf-embryo.gr
T: (+30) 210 6774104