«Τσουνάμι, κατολίσθηση, πλημμυρίδα»: ο γαλλικός Τύπος μοιάζει να έχει εξαντλήσει τους χαρακτηρισμούς την επομένη της σαρωτικής επικράτησης του κόμματος του Εμανουέλ Μακρόν στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών.
«Η Γαλλία επέστρεψε», θριαμβολογεί ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ, καθώς το La République en Marche (REM) φαίνεται ότι θα εξασφαλίσει πάνω από 400 απ’ τις συνολικές 577 έδρες της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. «Η Βουλή μας θα έχει ένα νέο πρόσωπο», λέει στέλνοντας το σήμα ότι ο πρόεδρος της χώρας θα πιέσει τώρα για την τάχιστη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που είχε υποσχεθεί στους απηυδισμένους απ’ τον διπολισμό ψηφοφόρους.
Η περίσταση είναι κάτι παραπάνω από ευνοϊκή, αφού η αντιπολίτευση είναι αποδυναμωμένη, καταπτοημένη ή διχασμένη. Η Κεντροδεξιά, οι Σοσιαλιστές, η ακροδεξιά κι η ακροαριστερά μόνον μικρή αντίσταση μπορούν να προβάλουν. Κι ο Μακρόν χάρη στην εκλογή νέων, νεαρών βουλευτών, διαθέτει μια στρατιά αφοσιωμένων ακολούθων.
Δράση αντί θερινής ανάπαυλας
Κι έτσι ο 39χρονος πρόεδρος της Γαλλίας μπορεί μέσα στο προσεχές διάστημα να αρχίσει την εφαρμογή του πυρήνα της ατζέντας του. Την ώρα που ο λαός θα κάνει τα μπάνια του ή θα παίρνει τα βουνά στις διακοπές, αναμένεται να δρομολογηθούν μια σειρά σημαντικά νομοσχέδια, κάποια απ’ τα οποία προκαλούν έντονες αντιδράσεις.
- -Διακομματική συναίνεση υπάρχει για το νόμο περί «ηθικοποίησης του δημόσιου βίου». Ο νόμος αυτός είναι ένας βασικός άξονας της συνεργασίας με τον κεντρώο Φρανσουά Μπαϊρού και ήταν προϋπόθεση για την υποστήριξή του στον Μακρόν. Μετά τα σκάνδαλα που έζησε η χώρα κατά την εκστρατεία, ο νόμος αυτός έρχεται να απαγορεύσει μεταξύ άλλων, τη σύγκρουση συμφερόντων, τον νεποτισμό και την απασχόληση μελών της οικογένειας, ενώ παράλληλα επιβάλλει τη φορολογία σε όλες απολύτως τις αποδοχές των βουλευτών (συμπεριλαμβανόμενων και των διαφόρων έξτρα παροχών).
- -Ελάχιστες αντιρρήσεις υπάρχουν και για την αντιτρομοκρατική νομοθεσία για την αναδιάταξη των έξι διαφορετικών μυστικών υπηρεσιών της Γαλλίας. Ο Μακρόν θέλει να ενισχύσει και να αναδημιουργήσει ένα ισχυρό πλέγμα Πληροφοριών με τη σύσταση ενός «γενικού επιτελείου» που θα υπάγεται απευθείας στο Συμβούλιο Άμυνας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
- -Ανησυχία σε γονείς και εκπαιδευτικούς δημιουργία δημιουργούν οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στην Παιδεία: το σχέδιο προβλέπει περισσότερη αυτονομία για τους διευθυντές στην κατάρτιση του προγράμματος σπουδών καθώς και αύξηση των ωρών διδασκαλίας ξένων γλωσσών, περιλαμβανομένων των Λατινικών και των Αρχαίων Ελληνικών. Η βασική αρχή του Μακρόν είναι «προτεραιότητα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση». Ο Γάλλος πρόεδρος σκοπεύει να περιορίσει σε 12 μόνο τους μαθητές στις τάξεις του δημοτικού, έναντι 24 που είναι σήμερα. Στόχος είναι «η μείωση της αποτυχίας» ιδιαίτερα στις κοινωνικά και οικονομικά «δύσκολες» περιοχές. Η μεταρρύθμιση θα εφαρμοσθεί σταδιακά έως να μπορέσει να διπλασιάσει τις υπάρχουσες 12.000 τάξεις, οι οποίες προβλέπεται να ενταχθούν στο πρόγραμμα.
- -Δήμαρχοι και βουλευτές αντιδρούν ήδη κατά της φορολογικής μεταρρύθμισης του Μακρόν, που προβλέπει την απαλλαγή του 80% των χαμηλών εισοδημάτων από τον φόρο κατοικίας – βασική πηγή εσόδων για δήμους και κοινότητες. Παράλληλα θα ενισχυθούν η απασχόληση και οι επενδύσεις, όπως και επιχειρήσεις με τη μείωση των κοινωνικών δαπανών και τη μείωση φόρων. Αμφιβολίες εκφράζονται ωστόσο για το πως θέλει σε αντάλλαγμα να μειώσει σε ύψος 60 δισ ευρώ τις δημόσιες δαπάνες.
- -Αντιδράσεις προκαλεί και η προτεινόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού. Οι διάφοροι υπολογισμοί θα εφαρμοστούν σταδιακά σύμφωνα με το σουηδικό μοντέλο βάσει ενός γενικευμένου συστήματος πόντων. Ο Μακρόν θέλει να εφαρμόσει σταδιακά τη μεταρρύθμιση σε βάθος δέκα χρόνων.
- -Μεγάλες αντιδράσεις προκαλούν οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στα εργασιακά. Πρόθεση του Μακρόν είναι να προχωρήσει μ’ ένα σχέδιο νόμου που θα επιτρέπει την απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και την αποκέντρωση της διαπραγμάτευσης.
Η ομάδα Μακρόν εξηγεί : «Την πρόσθετη ελευθερία στην αγορά εργασίας, την εξισορροπούμε με μια μεγαλύτερη προστασία των εργαζόμενων μέσω μιας “ασφάλισης της ανεργίας για όλους”. Ένας παραιτηθείς εργαζόμενος θα έχει ανά πενταετία, το δικαίωμα ασφάλισης.»
Τα συνδικάτα αντιδρούν κι ο Μακρόν ελπίζει να αποφύγει τις κινητοποιήσεις τους μέσω «εντατικών διαβουλεύσεων» της κυβέρνησης με τους κοινωνικούς εταίρους: 48 συναντήσεις έχουν προγραμματιστεί το προσεχές διάστημα μεταξύ ειδικών του υπουργείου Εργασίας και των επικεφαλής των συνδικάτων.
Κατά πόσον θα πετύχει αυτό, παραμένει αμφίβολο. Το συνδικάτο CGT που ελέγχεται απ’ τους κομμουνιστές, βλέπει στις προωθούμενες αλλαγές μια «αποδόμηση του κοινωνικού μοντέλου της Γαλλίας» κι έχει ήδη εξαγγείλει για τις 19 Ιουνίου πανεθνικές κινητοποιήσεις.
Αμφίβολο, απ’ την άλλη, είναι και κατά πόσον ο ενισχυμένος απ’ τη σαρωτική νίκη στις βουλευτικές εκλογές Μακρόν θα επηρεαστεί απ’ την αντίσταση των οργανώσεων των εργαζομένων. Η αντιπολίτευση ήδη βοά κατά της «μονοκομματικής κυριαρχίας», προφητεύει μια «προεδρική ηγεμονία» και προειδοποιεί ειρωνικά τον Μακρόν να μην εξελιχθεί σε «Ερντογάν του Σηκουάνα».
Από την άλλη, παρά το θρίαμβο στις κάλπες, στα κεντρικά του κόμματος του Μακρόν λένε ότι θα κινηθούν με γνώμονα το τρίπτυχο: «μετριοφροσύνη, υπευθυνότητα, αυτοσυγκράτηση». Ο υπέρμετρος ενθουσιασμός κι η άμετρη αισιοδοξία μπορεί να τορπιλίσουν την κινητοποίηση των ψηφοφόρων του Republique en Marche μια εβδομάδα πριν τον τελικό γύρο των βουλευτικών εκλογών. Ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ δεν σταματά να τονίζει: «πρέπει να υπογραμμίσω τη σημασία που έχει να πάτε και την ερχόμενη Κυριακή να ψηφίσετε...»