Ένας υπάλληλος που ήταν για δύο χρόνια υπεύθυνος για την μετατροπή δεδομένων της Facebook σε χρήματα, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ευθύνεται για την εμφάνιση διαφημίσεων που εμφανίζονται στην σελίδα σου και σχετίζονται με τα προϊόντα που αγόρασες ή κοίταξες στο διαδίκτυο, αποκαλύπτει τι συμβαίνει στο παρασκήνιο της μεγάλης εταιρείας.
Η ηθική που ακολουθεί το Facebook σε ότι έχει να κάνει με τις διαφημίσεις που στοχεύουν σε συγκεκριμένο καταναλωτικό κοινό, ήρθε στο προσκήνιο αυτήν την εβδομάδα όταν δημοσιεύτηκε μια σχετική έκθεση στην Αυστραλία.
Το άρθρο αυτό, το οποίο βασίζεται σε κάποιες πληροφορίες που διέρρευσαν από μια παρουσίαση, υποστηρίζει ότι το Facebook είναι πια ικανό να εντοπίσει εφήβους στις πιο ευάλωτες τους στιγμές, και να διακρίνει πότε νοιώθουν «ανασφαλείς», «άχρηστοι», «ηττημένοι» και «αγχωμένοι».
Επίσης, αναφέρει πως ο Μαρκ Ζουκενμπέργκ δεν ήταν αρκετά πειστικός όταν στον απόηχο της προεδρικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ, αμφέβαλλε για το αν η σελίδα του έχει την δυνατότητα να επηρεάσει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών.
Σύμφωνα με τον πρώην υπάλληλο της εταιρείας, το Facebook διαθέτει μια ομάδα που ασχολείται με τις πωλήσεις πολιτικών διαφημίσεων ενώ παράλληλα έχει ανθρώπους που εξειδικεύονται σε όλα τα πολιτικά κόμματα.
Ο πρώην υπάλληλος αναφέρει αναλυτικά: «Ήμουν στο Facebook το 2012, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου προεδρικού αγώνα. Το γεγονός ότι το Facebook μπορούσε εύκολα να εκτοξεύσει την δημοτικότητα των εκλογών, επιδεικνύοντας επιλεκτικά μια υπενθύμιση «Get Out the Vote» σε ορισμένες επαρχίες μιας πολιτικά αμφιταλαντευόμενης πολιτείας, ήταν ένα αστείο που λέγαμε μεταξύ μας για πολύ καιρό».
Η μετατροπή των δεδομένων του Facebook σε χρήματα είναι ένα εγχείρημα πιο δύσκολο απ’όσο ακούγεται, κυρίως επειδή ο τεράστιος όγκος των δεδομένων ενός καθημερινού χρήστη του Facebook είναι άχρηστος, αναφέρει ο υπάλληλος.
Και συμπληρώνει περιπαικτικά πως οι φωτογραφίες στις οποίες είναι κανείς μεθυσμένος σε κάποιο πάρτι ή τα μηνύματα που στέλνει με έναν συνεργάτη του, δεν έχουν καμία εμπορική ή διαφημιστική αξία.
Αλλά αν η εταιρεία καταφέρει και χρησιμοποιήσει τα μηχανήματα και τα συστήματα της με έξυπνο τρόπο, ένας πανούργος έμπορος μπορεί να κάνει την σωστή πρόσμειξη ηλικίας, γεωγραφίας, μουσικών ή κινηματογραφικών προτιμήσεων, ώστε να καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα.
«Η "αναλογία κλικ προς αριθμό εμφανίσεων", για να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα των διαφημιστών, δεν ψεύδεται» λέει ο υπάλληλος.
Χωρίς να δούμε τα έγγραφα που διαρρεύσαν στην Αυστραλία είναι αδύνατο να γνωρίζουμε με ακρίβεια τι προσέφερε η πλατφόρμα στους διαφημιστές. Ο πρώην υπάλληλος όμως αναφέρει πως μέχρι σήμερα «δεν υπήρχαν διαφημίσεις που στόχευαν στο συναίσθημα».
Αλλά το Facebook όπως φαίνεται έχει αρχίσει να προσφέρει ομάδες στόχων βασισμένες σε "ψυχομετρικά" στοιχεία, όπου ο στόχος είναι να οριστεί ένα υποσύνολο της βασικής ομάδας στόχου, το οποίο ο διαφημιστής πιστεύει ότι θα δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία στο μήνυμά τους.
Σύμφωνα με τον υπάλληλο, που γνωρίζει τον τρόπο λειτουργίας της Facebook, η εταιρεία δεν θα είχε προβεί σε ένα τέτοιο βήμα για τα εφηβικά συναισθήματα χωρίς να έχει μεριμνήσει για το πως θα το εφαρμόσουν στις διαφημίσεις που εμφανίζονται στην πλατφόρμα.
Ο ίδιος λέει αναλυτικά: «Το ερώτημα δεν είναι αν κάτι τέτοιο είναι δυνατόν να συμβεί αλλά αν το Facebook θέλει να επιβάλλει ένα ηθικό φίλτρο γι’ αυτές τις αποφάσεις. Ας υποθέσουμε λοιπόν πως το Facebook παρουσιάζει διαφημίζεις σε έφηβους που έχουν κατάθλιψη. Προσωπικά δεν έχω πρόβλημα καθώς καμιά φορά τα δεδομένα λειτουργούν με ανήθικο τρόπο».
Και συνεχίζει εξιστορώντας: «Θα αναφέρω μια ιστορία από τις ημέρες μου στη Facebook. Κάποιος από την ομάδα επιστημόνων βρήκε ένα νέο εργαλείο με το οποίο οι χρήστες άρχισαν να λαμβάνουν προτεινόμενες σελίδες που πιθανώς θα ήθελαν να ακολουθήσουν».
«Αυτό το εργαλείο άρχισε λοιπόν να προτείνει στους χρήστες όλα τα εθνικά στερεότυπα που μπορείτε να φανταστείτε. Διακόψαμε αυτήν την εφαρμογή όταν πρότεινε την σελίδα του Ομπάμα σε όσους ακολουθούσαν αυτήν του Jay Z. Παρότι στατιστικά δεν ήταν απόλυτα λάθος, καθώς άνθρωποι που ακολουθούσαν την σελίδα του Jay Z είχαν περισσότερες πιθανότητες να ακολουθήσουν και αυτήν του προέδρου, ήταν ένας κάπως αυθαίρετος συσχετισμός που το Facebook δεν ήθελε να ασπαστεί».
Βεβαίως ο υπάλληλος διαφωνεί με την στάση του Facebook στο εν λόγω ζήτημα, καθώς πιστεύει πως δεν είναι πλέον τόσο αυθαίρετο να συνδέσεις ένα πετυχημένο, εκατομμυριούχο μουσικό με τον πρόεδρο.
Ο ίδιος δηλώνει πως «στον σύγχρονο κόσμο υπάρχει μια μεγάλη λίστα με αλήθειες που δεν επιτρέπεται να ειπωθούν δημοσίως, παρότι υπάρχουν πολλές πληροφορίες που υποδηλώνουν την ορθότητα τους, και ο παραπάνω συσχετισμός είναι μια από αυτές».
Πράγματι, υπάρχουν μια σειρά από στατιστικά στοιχεία τα οποία επαληθεύουν όσα λέει ο υπάλληλος. Για παράδειγμα, οι Λατίνοι που είναι ηλικίας μεταξύ 18 και 25 ετών εμφανίζουν μια τάση να προσελκύονται από τις διαφημίσεις που αγορεύουν την γοητεία και τα πλεονεκτήματα της στρατιωτικής υπηρεσίας.
Ενώ οι Αφροαμερικανοί που ζουν σε περιοχές με ταχυδρομικούς κώδικες που έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, ενδιαφέροντα ιδιαίτερα όταν τους εμφανίζονται διαφημίσεις για δάνεια.
Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι το Facebook δεν θα προσπαθήσει ποτέ να περιορίσει τη χρήση αυτών των δεδομένων εκτός αν η δημόσια ανησυχία φτάσει σε τέτοιο σημείο που τα πράγματα αλλάξουν ριζικά.
Κάτι το οποίο μάλιστα συνέβη με τον Τραμπ και τις περιβόητες «ψεύτικές ειδήσεις». Ο υπάλληλος αναφέρει πως ακόμη και σε αυτήν την περίσταση το Facebook αναγκάστηκε να εισαγάγει κάποιες τεχνολογίες ώστε να αποτρέψει την σωρεία «ψεύτικων ειδήσεων» στην πλατφόρμα τους, αλλά δηλώνει βέβαιος πως κάτι τέτοιο δεν θα συνεχίσει για καιρό.