Σε βάθος 5ετίας θα κληθούν οι καταναλωτές να πληρώσουν τα 735 εκατ. ευρώ για τις ΥΚΩ στη ΔΕΗ, όπως προκύπτει από ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Ενέργειας σχετικά με τη συμφωνία που επετεύχθη με τους θεσμούς για τα ενεργειακά ζητήματα.
Σο σημείωμα για το πλαίσιο συμφωνίας τονίζεται ότι το κόστος θα επιμεριστεί στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος έως το 2022 προκειμένου να μην υπάρξουν υπέρογκες χρεώσεις. Αναφορικά με την πώληση μονάδων της ΔΕΗ προβλέπεται η είσοδος στο 40% που θα μεταβιβαστεί και η συμμετοχή στα επενδυτικά σχήματα εταιρειών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, περιφέρειες και άλλοι τοπικοί φορείς. Αναλυτικά στο ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το πλαίσιο συμφωνίας, αναφέρονται τα εξής:
1. Λιγνίτες
Κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, στα μέσα του Δεκεμβρίου 2016, εκδόθηκε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία επανέφερε σε ισχύ αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του 2008 και του 2009, σχετικά με την ανάγκη να αντιμετωπισθεί η μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ σε λιγνίτη.
Σε εφαρμογή των αποφάσεων αυτών (Κομισιόν και Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) συμφωνήθηκε με τους θεσμούς το πλαίσιο αρχών για την υλοποίηση διαρθρωτικών μέτρων, που θα αντιμετωπίζουν το ζήτημα αυτό.
Πιο συγκεκριμένα:
- Μεταβίβαση λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων, σε ποσοστό περίπου 40%, σε σχέση με το σημερινό λιγνιτικό δυναμικό της ΔΕΗ.
- Ο δυνητικός επενδυτής ή επενδυτές δεν θα συνδέονται με κανέναν τρόπο με τη ΔΕΗ, για λόγους προστασίας του ανταγωνισμού, σύμφωνα με τους ισχύοντες ευρωπαϊκούς κανόνες.
- Ο δυνητικός επενδυτής θα πρέπει να έχει αποδεδειγμένη εμπειρία στην αγορά ενέργειας, καθώς και τα αναγκαία κεφάλαια.
- Στη διαδικασία μπορούν να λάβουν μέρος και επενδυτικά σχήματα, στα οποία θα έχουν δυνατότητα συμμετοχής εταιρίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, Περιφέρειες και άλλοι τοπικοί φορείς.
- Ως προαπαιτούμενο για την αξιολόγηση, θα κοινοποιηθούν στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Competition) ως τα μέσα Μαΐου όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την εξειδίκευση των μέτρων σε επόμενο στάδιο. Τα μέτρα θα οριστικοποιηθούν και θα νομοθετηθούν μετά τη διεξαγωγή έρευνας αγοράς (market test) μέχρι το Νοέμβριο 2017. Η υλοποίηση τους προβλέπεται μέχρι τον Ιούνιο 2018.
2. ΝΟΜΕ
Συμφωνήθηκε η αλλαγή στις δημοπρατούμενες ποσότητες ενέργειας, που θα ξεκινήσει το Δεκέμβριο 2017. Οι θεσμοί ζητούσαν υπερβολικά υψηλές ποσότητες δημοπράτησης (αρχικά μέχρι 46% και στη συνέχεια μέχρι 33%). Μέσα από τη διαπραγμάτευση η αύξηση περιορίσθηκε σε πολύ πιο χαμηλά και ρεαλιστικά επίπεδα (16% για το 2017, 19% για το 2018 και 22% για το 2019).
Ωστόσο, συμπεριλήφθηκε όρος στη συμφωνία, ότι μετά την εφαρμογή των μέτρων για τον λιγνίτη οι ποσότητες των δημοπρατούμενων ποσοτήτων θα μειωθούν.
3. ΔΕΗ
Ως προαπαιτούμενο για την αξιολόγηση, θα υποβληθεί στους θεσμούς Πλάνο Δράσης, για την αντιμετώπιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη ΔΕΗ.
4. Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ)
Οι ΥΚΩ αποτελούν μία από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, για την κάλυψη του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών και των ειδικών τιμολογίων (Κοινωνικό Τιμολόγιο, πολυτέκνων). Εισπράττονται από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ και ιδιώτες), για την ανάκτηση του κόστους αυτού.
Κατά τα προηγούμενα χρόνια, από το 2012, δεν είχαν επιμερισθεί στο σύνολο τους, για να μην αυξηθούν τα τιμολόγια ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση οφειλών προς τη ΔΕΗ.
Η εκκρεμότητα αυτή των παρελθόντων ετών θα τακτοποιηθεί σε βάθος 5ετίας, έως το 2022, προκειμένου να αποφευχθούν υπέρογκες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού.
5. Φυσικό αέριο
Η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει την υποβολή έως το Σεπτέμβριο 2017 ενός οδικού χάρτη για την ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου.
6. Target Model
Η συμφωνία προβλέπει να υποβληθεί άμεσα στους θεσμούς οδικός χάρτης για την προσαρμογή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού στους κανόνες της ενοποιημένης ευρωπαϊκής αγοράς, στο πλαίσιο του Μοντέλου Στόχου (Target Model).
7. ΔΕΣΦΑ
Όπως έχει ήδη αποφασισθεί, θα προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση του 66% της ΔΕΣΦΑ (35% ΕΛΠΕ, 31% ΤΑΙΠΕΔ), με το δημόσιο να διατηρεί το υπόλοιπο 34%. Η συμφωνία προβλέπει δύο προδιαγραφές:
- Ο δυνητικός επενδυτής θα πρέπει να είναι Ευρωπαίος Διαχειριστής, για λόγους ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, τόσο της Ελλάδας, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Μετά την ιδιωτικοποίηση, η ΔΕΣΦΑ θα λειτουργεί με το μοντέλο του πλήρους ιδιοκτησιακού διαχωρισμού.
Έχει προχωρήσει ήδη η διαδικασία πρόσληψης συμβούλου από το ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποίηση. Ορίζοντας υλοποίησης ως τα τέλη του 2017.