Χριστούγεννα, 25 χρόνια πριν: O Mιχαήλ Γκορμπατσόφ έβαζε τελεία και παύλα στη Σοβιετική Ενωση [εικόνες]

Στις 25 Δεκεμβρίου 1991, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακοίνωνε στην τηλεόραση την παραίτησή του από τη θέση του προέδρου της Σοβιετικής Ενωσης, προκαλώντας έτσι την διάλυση του σοβιετικού μπλοκ.

Το τηλεφώνημα στον Μπους
Στις 25 Δεκεμβρίου 1991, 2 ώρες πριν ανακοινώσει την παραίτησή του, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ τηλεφώνησε στον Τζορτζ Μπους, ο οποίος γιόρταζε τα Χριστούγεννα με την οικογένειά του στο Καμπ Ντέιβιντ.
Μπους: Καλημέρα Μιχαήλ
Γκορμπατσόφ: Τζορτζ, φίλε μου. Είναι καλό να ακούω τη φωνή σας. Σε χαιρετώ αυτή τη σημαντική μέρα, αυτή την ιστορική μέρα.

Ετσι ξεκίνησε ένα από τα σημαντικότερα τηλεφωνήματα της Ιστορίας, το οποίο αναδημοσιεύτηκε ολόκληρο από τους New York Times, ανήμερα Χριστουγέννων 2016. Εκείνη την χρονιά του 1991 η Σοβιετική Ενωση αρχίζει να διαλύεται, οι Ουκρανοί ψηφίζουν για την ανεξαρτησία σε δημοψήφισμα και οι υπόλοιπες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες θα κάνουν το ίδιο λίγο αργότερα. Ο Μπόρις Γιέλτσιν αναδύεται σαν μια κυρίαρχη φιγούρα απέναντι στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Ο Μπους και ο Γκορμπατσόφ συνήθιζαν να τηλεφωνούνται τακτικά από το 1987, όπως αναφέρουν οι New York Times. Και οι δύο ήθελαν να αποφύγουν την αιματηρή διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Προσπαθούν να διευθετήσουν τις περιφερειακές διενέξεις που ξεσπούν στη Μέση Ανατολή. «Η θέρμη και ο αμοιβαίος σεβασμός διέκρινε τη σχέση των δύο προέδρων. Ηταν περήφανοι που είχαν πετύχει τόσα πολλά μαζί», γράφει η εφημερίδα.

Τι είπαν σε εκείνο το ιστορικό τηλεφώνημα των Χριστουγέννων;

Ο Γκορμπατσόφ ζήτησε από τον Μπους να συγκρατήσει τον Γιέλτσιν ώστε το τέλος της Σοβιετικής Ενωσης να μην είναι βίαιο. Ο Γκορμπατσόφ του είπε επίσης ότι θα παραμείνει δραστήριος πολιτικά -«δεν σκοπεύω να πάω να κρυφτώ σε κανένα δάσος». Του είπε επίσης πόσο είχε εκτιμήσει «την συνεργασία, την συνεννόηση και την φιλία» τους. Του ευχήθηκε Καλά Χριστούγεννα στον ίδιο και στην οικογένεια Μπους και πρόσθεσε ότι θα ανακοινώσει την παραίτησή του την ίδια εκείνη ημέρα, έχοντας αποφασίσει να μην περιμένει άλλο. Και επέμεινε σε ένα στοιχείο το οποίο πίστευε ότι ήταν «σημαντικό».
«Φυσικά, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε όλες αυτές τις χώρες. Αλλά θέλω να κρατήσετε στο μυαλό σας ότι η διαδικασία αποχώρησης και καταστροφής της ΕΣΣΡ να μη χειροτερέψει. Κοινό μας καθήκον είναι να βοηθήσουμε τη συνεργασία ανάμεσα στις διαφορετικές δημοκρατίες. Ηθελα απλώς να επιμείνω σε αυτό το σημείο».

Στο ίδιο τηλεφώνημα, ο Γκορμπατσόφ του μιλάει για τη Ρωσία και για την παραίτησή του από όλες τις θέσεις. Ο Τζορτζ Μπους τον ευχαρίστησε και του απαντάει:
«Θα παρακολουθούμε προσεκτικά, ειδικά στη Ρωσία, της οποίας τα τεράστια προβλήματα μπορεί να χειροτερέψουν αυτόν τον χειμώνα. Είμαι πολύ ευτυχής που δεν σκέφτεστε να πάτε να κρυφτείτε σε ένα δάσος και θα παραμείνεται δραστήριος πολιτικά. Εχω εμπιστοσύνη ότι αυτό θα είναι για το καλό. Χαίρομαι για τα σχόλια σας σχετικά με τα πυρηνικά όπλα. Είναι θέμα ζωτικής σημασίας για ολόκληρο τον κόσμο. Εκτιμώ τη δράση σας καθώς και τη δράση όλων των ηγετών των διαφορετικών δημοκρατιών ώστε να ξεκινήσουμε τη συζήτηση γι'αυτό το θέμα. Σημειώνω με ενδιαφέρον ότι μεταφέρατε τις συνταγματικές ευθύνες για τα πυρηνικά στον Μπόρις Γιέλτσιν. Σας διαβεβαιώ ότι η συνεργασία μας θα είναι καλή σε αυτό το θέμα».
Απευθύνεται στη συνέχεια στον Ρώσο ηγέτη σε πιο προσωπικό τόνο και τον καλεί στο Καμπ Ντέιβιντ «όταν θα έχετε ολοκληρώσει τα θέματά σας». «Θέλω να κρατήσω ανέπαφη τη φιλία που τρέφουμε για σας η Μπάρμπαρα κι εγώ».
Ο Γκορμπατσόφ ευχαρίστησε τον Μπους, του ευχήθηκε το καλύτερο για την συνέχεια και καταλήγει λακωνικά: «Au revoir».

Εδώ ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, το 2007, ο οποίος δέχτηκε να ποζάρει σε ένα αυτοκίνητο μπερλίνα, μπροστά στο Τείχος του Βερολίνου, κρατώντας, διαφημιστικά, μια πολυτελή τσάντα Louis Vuitton. Ο τελευταίος ηγέτης της κομμουνιστικής Ρωσίας γίνεται ηγερία μια μάρκας πολυτελών ειδών. Ολα τα σύμβολα, μαζί!

Πρόκειται για μια «ματιά» στη διάσημη φράση του Ρήγκαν, από μια ομιλία του:
«Mr. Gorbachev, tear down this wall!»
«Κύριε Γκορμπατσόφ, γκρεμίστε αυτό το Τείχος!».