Είναι γεγονός διαπιστωμένο. Η περιουσία των πλουσιότερων του κόσμου γιγαντώνεται. Τι συμβαίνει όμως με τους υπόλοιπους;
Οι πλουσιότεροι 62 δισεκατομμυριούχοι στον κόσμο έχουν τον ίδιο πλούτο με 3,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους, το φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με έρευνα της Oxfam. Πέρυσι, ο αντίστοιχος αριθμός αφορούσε 80 Κροίσους, πριν από δύο χρόνια ήταν 85.
Παρά την έντονη ανησυχία για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της αυξανόμενης συγκέντρωσης πλούτου από την ελίτ, λίγα είναι γνωστά για το πώς το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ του πλουτισμού του κορυφαίου 1% επηρεάζει την ευημερία του υπόλοιπου 99%.
Οι ακαδημαϊκοί Ζαν- Εμανουέλ Ντε Νεβ, Νικ Πόουθαβι και Ρίτσαρντ Μπουρκχάουσερ αποφάσισαν να το ανακαλύψουν. Στόχος τους, να διαπιστώσουν πώς η αύξηση του εισοδήματος του 1% του παγκόσμιου πληθυσμού σχετίζεται με την ικανοποίηση που νιώθουν οι υπόλοιποι, ακόμη κι αν το εισόδημά τους ή το ΑΕΠ της χώρας τους παραμένει σταθερό.
Χρησιμοποιώντας έρευνα της Gallup και στοιχεία της Παγκόσμιας Βάσης εισοδήματος, έκαναν μία σύγκριση ανάμεσα στο φορολογητέο εισόδημα του 1% σε κάθε χώρα, με το επίπεδο ικανοποίησης από τη ζωή τα τελευταία 30 χρόνια. Διαπίστωσαν ότι μία αύξηση 1% στο εισόδημα των πλουσιότερων πλήττει την ικανοποίηση που νιώθουν οι υπόλοιποι για τη ζωή τους όσο και η αύξηση του ποσοστού ανεργίας στη χώρα κατά 1,4%.
Κάτι που σημαίνει ότι σημασία δεν έχει πόσα έχει κάποιος, ούτε καν πόσα έχει σε σύγκριση με κάποιον άλλον, αλλά και τι πλούτο έχουν οι πλουσιότεροι. Με αυτό το επίπεδο της συσσώρευσης εισοδήματος, ακόμη και για άτομα της μεσαίας τάξης κάποια πράγματα αρχίζουν να γίνονται πολύ ακριβά για εκείνα, όπως για παράδειγμα η στέγαση, σημειώνουν οι ακαδημαϊκοί στον Guardian.
Υπάρχουν όμως και ψυχολογικοί λόγοι που οδηγούν στο συσχετισμό μεταξύ της αύξησης των κορυφαίων εισοδημάτων και της μείωσης της ευημερίας για τους υπόλοιπους. Μία αύξηση της περιουσίας των πλουσιότερων μπορεί να κάνει κάποιον να αισθανθεί ότι είναι ολοένα και πιο δύσκολο για εκείνον να ανέβει ψηλότερα.
Αυτό μάλιστα ισχύει ιδιαίτερα για συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων. Στην έρευνά τους οι τρεις ακαδημαϊκοί ανακάλυψαν ότι οι νεότεροι και λιγότερο μορφωμένοι ή με χαμηλότερα εισοδήματα τείνουν να υποφέρουν περισσότερο καθώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότερο. Δεν είναι ξεκάθαρος ο λόγος, αλλά μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι πρόκειται για άτομα που συνήθως είναι πιο μακριά από την κορυφή της κατανομής εισοδήματος.
Πέρα από τον δείκτη της ικανοποίησης από τη ζωή, οι ακαδημαϊκοί χαρτογράφησαν και το επίπεδο θετικών και αρνητικών συναισθηματικών εμπειριών. Ανακάλυψαν λοιπόν ότι οι αρνητικές συναισθηματικές εμπειρίες γίνονταν περισσότερες με την αύξηση του εισοδήματος του 1% των πλουσίων. Σε κοινωνίες στις οποίες οι πλούσιοι κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος μίας χώρας, ήταν πιο πιθανό οι άνθρωποι να δηλώνουν αγχωμένοι, ανήσυχοι ή θυμωμένοι, σύμφωνα με την έρευνα.