Η συντριβή του ελληνικού Χρηματιστηρίου στις τελευταίες δύο συνεδριάσεις του και ιδιαιτέρως η πίεση που δέχθηκαν οι τραπεζικές μετοχές, καταδεικνύουν την ανάγκη να υπάρξει μια άμεση διόρθωση των δεινών.
Με ένα εμβριθές άρθρο στη Wall Street Journal, ο καθηγητής του Πανεπιστήμιου UCLA, Άντριου Άτκεσον και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Stanford, Τζον Κοκρέιν, σημειώνουν πως τα τελευταία αρνητικά γεγονότα στον ελληνικό τραπεζικό τομέα (κυρίως μετά τα capital controls) αποκαλύπτουν το κύριο δομικό πρόβλημα της Ευρωζώνης: η νομισματική ένωση πρέπει να απομονώσει τις τράπεζες από το δημόσιο χρέος. Αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να αποδεχθούν ότι το δημόσιο χρέος είναι σε επικίνδυνη κατάσταση και να πάψουν να επιτρέπουν στις κεντρικές τράπεζες να χρηματοδοτούν τα εθνικά ελλείμματα.
Όπως αναφέρουν, αν το Ντιτρόιτ, το Ιλινόις ή το Πουέρτο Ρίκο κηρύξουν χρεοκοπία έναντι των χρεών τους, κανείς δεν πρόκειται να τρέξει στις τράπεζες για να σηκώσει τα χρήματά του. Κι αυτό διότι ουδείς θα διανοηθεί ότι θα φύγουν από το δολάριο και θα αρχίσουν να τυπώσει καινούργιο νόμισμα. Στις ΗΠΑ, ο διαχωρισμός των τραπεζών από τα εθνικά ζητήματα οικονομικής φύσης είναι διακριτός. Τέτοιο προνόμιο δεν υπάρχει στο ευρωπαϊκό σχέδιο. Αν οι ελληνικές τράπεζες αποτύχουν, οι διεθνείς τράπεζες δεν μπορούν να παρέμβουν για να προσφέρουν ασφαλείς τραπεζικές υπηρεσίες που να λειτουργούν ανεξάρτητα από την ελληνική κυβέρνηση.
Κατά τους δύο αναλυτές, η τραπεζική αρχιτεκτονική της Ευρωζώνη είναι σε λάθος βάση διότι το γνώρισμά της είναι η προσποίηση. Θεωρούν οι θιασώτες του ότι δεν θα υπάρξει ποτέ χρεοκοπία και ότι οι χρεωμένες χώρες θα μπορούν να χρηματοδοτούν μεγάλα χρέη.
Το θέμα είναι ότι μια χρεωμένη χώρα πρέπει να αντιμετωπίζεται όπως μια εταιρεία: οι παραβάτες δεν θα αποχωρήσουν από το κοινό νόμισμα και οι τράπεζες θα αντιμετωπίσουν με προσοχή το δημόσιο χρέος. Αν υπάρξει μια πανευρωπαϊκή τράπεζα, προστατευμένη από τις παρεμβολές των εθνικών κυβερνήσεων, οι τοπικές τράπεζες και οι οικονομίες δεν θα καταστραφούν, ενώ τα bailouts θα είναι πολύ λιγότερο δελεαστικά.
Οι αναλυτές σημειώνουν πως και το τρίτο πρόγραμμα που συζητιέται αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται σε μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις και όχι στην ανάπτυξη. «Χωρίς εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών, η οικονομία στην Ελλάδα θα καταρρεύσει πολύ πριν φτάσει η ανάπτυξη. Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει οι Έλληνες να ξέρουν ότι οι τράπεζές τους θα είναι ασφαλείς στο μέλλον και να επιστρέψουν πίσω δίχως να φοβούνται πιθανό κούρεμα στις καταθέσεις τους», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Το παράδειγμα των ΗΠΑ και των αποφάσεων που πήρε το 1933 ο Ρούσβελτ, θα μπορούσαν να είναι ένας μπούσουλας για την ελληνική περίπτωση. Και τότε χρειάστηκε να κλείσει τις τράπεζες, αλλά πριν τις ανοίξει φρόντισε να συνοδεύσει τις υποσχέσεις του με κινήσεις που τόνωσαν την τραπεζική πίστη.
Αυτό που πρέπει να κάνει άμεσα η Ευρωζώνη, αναφέρει το άρθρο, είναι να προχωρήσει σε ταχεία ανεκαφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και να τις απομονώσει από τις κυβερνητικές παρεμβολές. Στη συνέχεια, μπορεί να αφήσει την Ελλάδα να χρεοκοπήσει, αν χρειαστεί, χωρίς να υπάρξει νέο bank run. Κάτι αντίστοιχο πρέπει να κάνει στις Ιταλία και την Ισπανία και πάνω από όλα να σχηματοποιήσει ένα πανευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα που θα ενισχύσει το ενιαίο νόμισμα.