Ποιος έλειψε από τη συνάντηση του Βερολίνου; Το CNBC απαντάει σε όσους τυχόν δεν το παρατήρησαν: η Ελλάδα. Μόνο που δεν το θεωρεί τυχαίο ή παράλειψη.
Η πρόθεση των πιστωτών, αναφέρει, ήταν να δείξουν στην Ελλάδα ότι έχει σχηματοποιηθεί ένα ενιαίο μέτωπο εναντίον της Αθήνας που σκοπό έχει να επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις. Οι αναλυτές αναφέρουν πως η ηχηρή απουσία της Ελλάδας σηματοδοτεί την πολιτική απομόνωσή της και την αποτυχία της να αποκρούσει τις γερμανικές απαιτήσεις λιτότητας, καθώς βρήκε μπροστά της μια ενιαία ευρωπαϊκή αντιπολίτευση.
Ο Πολ Ντε Γκροβ, καθηγητής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο LSE, λέει: «Υπήρξε ένα παράθυρο ευκαιρίας που θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία, αλλά ο τρόπος που βλέπει ο Βορράς (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία) τα πράγματα επικράτησε. Και τούτο διότι έχει τη δύναμη του χρήματος».
Έτσι, μετά από μήνες ανέξοδων διαπραγματεύσεων, το ελληνικό πρόγραμμα εκπνέει στις 30 του μήνα και τα πάντα είναι ασαφή. Το αδιέξοδο, κατά το CNBC, έχει τις ρίζες του στην άρνηση των πιστωτών να απελευθερώσουν την τελευταία δόση του τρέχοντος προγράμματος, αν προηγουμένως δεν υπάρξει συμφωνία για περικοπές και μεταρρυθμίσεις.
Έχασαν την υπομονή τους
Η Ελλάδα απάντησε πως δεν έχει χρήματα να πληρώσει το ΔΝΤ και επομένως μπορεί να κηρύξει χρεοκοπία. Οι αναλυτές λένε τώρα ότι ενδέχεται να εγκαταλείψει το ευρώ. «Η συνάντηση του Βερολίνου ώθησε την κερδοσκοπία ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να είναι κοντά και όπως λέει ο Τζούλιαν Ράπολντ, αξιωματούχος στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ''ο χρόνος τελειώνει. Αυτή είναι μια τελευταία προσπάθεια να συμβιβάσει τις δύο πλευρές και να καταλήξουν σε μια συμφωνία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν χάσει την υπομονή τους''».
Αυτό που προκαλεί έκπληξη σε πολλούς αναλυτές είναι το γεγονός ότι όλες οι χώρες συντάσσονται πίσω από τη σκληρή γραμμή λιτότητας της Γερμανίας, όπως είχαν κάνει και το 2010. Η Ευρώπη, με την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ, βρέθηκε σε μια κρίσιμη καμπή. Άκουσε τον Τσίπρα να μιλάει για κατάργηση του μνημονίου και είδε τον Βαρουφάκη να γυρνάει όλες τις χώρες για να βρει υποστήριξη.
Τότε, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες άρχισαν να κατηγορούν τους Έλληνες για τις τακτικές τους που οδηγούν τις διαπραγματεύσεις σε τέλμα και ότι δεν προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα. Οι Ιταλοί εξοργίστηκαν και οι χώρες της Βαλτικής θύμωσαν. Κατά τον Τσαρλς Γκραντ, διευθυντή του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση, «είναι πραγματικά συγκλονιστικό ότι η Ελλάδα έχει χάσει όλους τους φίλους της». Ακόμη και η Γαλλία που φάνηκε να παίζει ενδιάμεσο ρόλο, αυτή τη στιγμή, μέσω του Ολάντ, συντάσσεται με την Μέρκελ.
Γιατί συνασπίστηκαν
Κατά την Ντανιέλα Σβάρτσερ, ανώτερη διευθύντρια του Γερμανικού Ταμείου Marshall, η τρέχουσα ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν θα πρέπει να ερμηνευτεί ως μια ευρεία θεώρηση της οικονομικής λιτότητας. Αντ' αυτού, κάθε κυβέρνηση έχει τους δικούς της λόγους να υποστηρίζει τη γερμανική θέση. Η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν θέλουν να δουν και στα δικά τους μέρη να αναπτύσσονται λαϊκιστικά κινήματα, επομένως δεν θέλουν να υποστηρίξουν την ελληνική λαϊκιστική κυβέρνηση.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι λαϊκιστικές απειλές παραμένουν ισχυρές σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες: το Podemos στη Γαλλία και το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, είναι τρανά παραδείγματα. Ωστόσο, το Podemos, ήδη, κρατάει αποστάσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ καθώς βλέπουν το χάος που έχει προκληθεί στην Ελλάδα.
Ο Χοσέ Ιγνάθιο Τορεμπλάνκα, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στη Μαδρίτη, αναφέρει: «Οι άνθρωποι στην Ισπανία δεν συμμερίζονται την αντιγερμανική και εθνικιστική ρητορική του Τσίπρα. Αν και γνωρίζουν πως η λιτότητα είναι κακό φάρμακο, αντιλαμβάνονται πως η κρίση προήλθε από τους πολιτικούς των χωρών και όχι από τη Γερμανία ή το ΔΝΤ».
Εξέγερση στο εσωτερικό
Στην Αθήνα, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι επικρίνουν τους πιστωτές για μη ρεαλιστικές απαιτήσεις, ενώ ο Τσίπρας αντιμετωπίζει εξέγερση στο εσωτερικό του κόμματός τους από τους σκληροπυρηνικούς της αντι-λιτότητας.
Οι αναλυτές λένε ότι η ένταση αυτή εξηγεί γιατί η ελληνική κυβέρνηση ακολουθεί μια σκληρή γραμμή στις διαπραγματεύσεις. Ο κ Τσίπρας κινήθηκε μεταξύ ενός συμφιλιωτικού τόνου και της περιφρόνησης.
«Το εντυπωσιακό είναι ότι κάνουμε περίπου την ίδια συζήτηση που κάναμε και πριν από πέντε χρόνια», δήλωσε ο Χανς Κουντανί, αναλυτής ευρωπαϊκών υποθέσεων με έδρα το Βερολίνο, «συζητούμε για λίγη περισσότερη ευελιξία προς την Ελλάδα, λίγα περισσότερα χρήματα και θα συνεχίσουμε να έχουμε μια παρόμοια συζήτηση σε έξι μήνες από τώρα».