Μέχρι πρόσφατα ο Μπαράκ Ομπάμα αντιμετώπιζε το ελληνικό ζήτημα με μια δεδηλωμένη αποστασιοποίηση ακολουθώντας τη γραμμή της «ησυχίας». Αυτό αλλάζει. Η συνδιάσκεψη στη Δρέσδη ήταν ενδεικτική για το ρόλο που θέλουν να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ.
Το Bloomberg σημειώνει αυτή την αλλαγή στάσης και αναφέρει πως ενώ μέχρι πρόσφατα τόσο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, όπως και οι σύμβουλοί του, απέφευγαν τις πολλές δημόσιες τοποθετήσεις για την Ελλάδα. Οι δηλώσεις του Αμερικανού ΥΠΟΙΚ, Τζακ Λιου στη Δρέσδη, φαίνεται πως σηματοδοτούν την αλλαγή της στάσης του αμερικανικού παράγοντα. Ο Λιου, δημόσια και σε όλους τους τόνους, έδειξε την ενόχλησή του για το ότι δεν προχωρούν οι διαπραγματεύσεις, για το ότι μειώνεται η σημασία του κινδύνου ενός πιθανού Grexit και συνάμα έστειλε μήνυμα προς όλους τις κατευθύνσεις χαρακτηρίζοντας επικίνδυνο το παιχνίδι της μικροπολιτικής που παίζεται ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Εσωτερικό ζήτημα
Αυτό που προσπαθούν να αποφύγουν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι να αναμειχθούν άμεσα στα θέμα της Ευρώπης, καθώς παλαιότερα έχουν κατηγορηθεί γι' αυτό. Έτσι, συνεχίζουν να πιστεύουν πως το ελληνικό θέμα είναι εσωτερικό (της Ευρώπης), ενώ δεν παραγνωρίζουν πως η ήπειρος είναι σε καλύτερη θέση να επιλύσει το ζήτημα από τις ΗΠΑ, έχοντας πλέον εμπειρία από τις κρίσεις των προηγούμενων ετών.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του πρώην αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ επί εποχής Κλίντον, Έντουιν Τρούμαν, «οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό από την αρχή και κυρίως στο παρασκήνιο.
Αυξανόμενη ανησυχία
Όλα αυτά, πάντως, δεν έχουν μειώσει το ενδιαφέρον των ΗΠΑ και απόδειξη είναι οι δύο τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε ο Λιου με τον Αλέξη Τσίπρα την προηγούμενη εβδομάδα. Κάτι που δείχνει πως στην άλλη άκρη του Ατλαντικού υπάρχει έντονη ανησυχία για τις εξελίξεις και ειδικά για το γεγονός ότι η Ελλάδα δηλώνει αδυναμία να πληρώσει το ΔΝΤ στις 5 Ιουνίου. Αν συμβεί αυτό, σε συνδυασμό με το ότι μέχρι τώρα δεν υπάρχει συμφωνία, μπορεί να πλήξει τα ομόλογα των άλλων «ευάλωτων» χωρών – κάτι που παραδέχεται, πλέον, και η ΕΚΤ. Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου όπως είχαν κάνει το 2012, όταν ο Ομπάμα έκανε λόγο για «σύννεφο που έρχεται πάνω από τον Ατλαντικό».
Ευρωπαϊκός τζόγος
Το Bloomberg αναφέρει πως η ευδιάκριτη συμμετοχή των ΗΠΑ στις προηγούμενες κρίσεις, οδήγησε σε σπασμωδικές κινήσεις. Το 2011 οι Ευρωπαίοι δεν άκουσαν τον τότε ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ που τους ζητούσε να επιλύσουν το θέμα των χρεών. Μάλιστα, πολλοί είχαν επικρίνει την ανάμειξή του σε ευρωπαϊκά θέματα.
Κατά τον Ρόμπερτ Καν, πρώην αξιωματούχο του ΔΝΤ και του ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ, «η μόχλευση της κυβέρνησης Ομπάμα στην ελληνική κρίση είναι περιορισμένη και η πειστικότητα των Αμερικανών προς τους Ευρωπαίους ηγέτες έχει μειωθεί. Αυτό αποτρέπει τον Ομπάμα να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο. Γιατί να κάνει μια δημόσια δήλωση και να αποτύχει; Οι Ευρωπαίοι έχουν σκληρύνει τη στάση τους και η Ελλάδα αρχίζει να απογοητεύει όσο περνάει ο καιρός».
Λιγότερο επείγοντα ζητήματα
Μα, και για τις ΗΠΑ τα πράγματα τώρα είναι διαφορετικά σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια. Η οικονομία της πηγαίνει καλύτερα, επομένως υπάρχουν λιγότερα επείγοντα ζητήματα που πρέπει να λύσει. Ο κίνδυνος από την Ελλάδα δεν είναι, πλέον, τόσο ισχυρός – ούτε, βέβαια, και για την Ευρώπη. Κατά τον Καν, το άγχος είναι ότι οι ΗΠΑ βλέπουν την αυτοπεποίθηση των Ευρωπαίων έναντι του ελληνικού ζητήματος. Και αυτή η ανησυχία έχει αρχίσει να εμφανίζεται.
Λάθος εμπιστοσύνη
Ο Λιου, όλο αυτό, το ονομάζει μικροπολιτική και σημειώνει πως είναι τόσο επικίνδυνη που μπορεί να οδηγήσει σε ατύχημα. Γι' αυτό κάλεσε και τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε μια συμφωνία. Ο δηλώσεις του, αναφέρει ο Τρούμαν, αλλά κυρίως τα δύο τηλεφωνήματα προς τον Αλέξη Τσίπρα δείχνουν με έναν λεπτό τρόπο την ανησυχία του Ομπάμα.