Κάποιοι πωλούν τις φωτογραφίες σας στο instagram [εικόνες]

Ο αμερικανός καλλιτέχνης Richard Prince έκανε αυτό που κανείς δεν περίμενε: για 100.000 δολάρια την καθεμιά, πούλησε φωτογραφίες από το Instagram, χωρίς να τις πληρώσει και χωρίς νομικές συνέπειες.

Στιγμιότυπα από το Instagram που ανέβασαν άγνωστοι άνθρωποι, τυπωμένα σε μεγάλο μέγεθος, σαν πίνακες, πωλήθηκαν έναντι 100.000 δολαρίων το καθένα. Ο καλλιτέχνης έκανε έκθεση με 38 πορτρέτα στην γκαλερί Gagosian της Νέας Υόρκης, τον περασμένο Οκτώβριο. Απλά αναπαρήγαγε τα στιγμιότυπα, άφησε μάλιστα και τα κείμενα που τα συνοδεύουν στο instagram. Η υπόθεση έγινε γνωστή και προκάλεσε σκάνδαλο, όταν την δημοσίευσε η Washington Post.

Τα «έργα» του καλλιτέχνη πωλήθηκαν έως 100.000 δολάρια, χωρίς οι άνθρωποι που εικονίζονται πάνω στα στιγμιότυπα να πάρουν δεκάρα τσακιστή.
Η γκαλερί Gagosian είχε περάσει αθόρυβα το θέμα, όταν συνέβη και είχε βάλει τη συγκεκριμένη έκθεση σε μια ειδική αίθουσα VIP. Ωστόσο, ένα από τα πρόσωπα που εικονίζονται σε ένα στιγμιότυπο, η Doe Deere, δημιουργός μια φίρμας καλλυντικών, ανακάλυψε ότι μια από τις φωτογραφίες της στο instagram είχε αναπαραχθεί και πωληθεί από τον εν λόγω καλλιτέχνη έναντι 90.000 δολαρίων.

«Ναι, το πορτρέτο μου πήγε τώρα στην έκθεση της γκαλερί Frieze της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για ένα στιγμιότυπο απλό και όχι για πίνακα ζωγραφικής. Δεν έδωσα, φυσικά, την άδειά μου και ο αμφιλεγόμενος Richard Prince το έβαλε στην έκθεσή του. Το πούλησε ήδη για 90.000, όπως μου είπαν. Δεν θα του κάνω μήνυση. Και δεν έχω ιδέα ποιός μπορεί να το αγόρασε!» έγραψε η Doe Deere στον λογαριασμό της στο Instagram την περασμένη εβδομάδα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Richard Prince δοκιμάζει τα όρια των συγγραφικών δικαιωμάτων. Πρόκειται για έναν καλλιτέχνη που ζει αποκλειστικά από αυτό. Είναι γνωστός για την λεγόμενη «appropriation art» -Τέχνη κλεμένη από άλλους, σε ελεύθερη μετάφραση. Πρόσφατα είχε ανεβάσει έκθεση με τίτλο «Cowboys» και ήταν μια σειρά φωτογραφιών που προέρχονταν από κολάζ διαφημίσεων από μάρκες τσιγάρων. Η γκαλερί Gagosian αναφέρει στο βιογραφικό του ότι «επαναδιατυπώνει τις έννοιες «συγγραφικά δικαιώματα και δικαιώματα ιδιοκτησίας». Αυτό προκαλεί έντονο εκνευρισμό σε άλλους καλλιτέχνες και επικρίνεται έντονα από καλλιτεχνικούς κύκλους.

Το 2013 το θέμα του είχε φτάσει στα αμερικανικά δικαστήρια, όπου τον πήγε ο γάλλος φωτογράφος Patrick Cariou, αλλά αθωώθηκε. Η δικαιοσύνη είχε στηριχθεί στο επιχείρημα ότι ένας καλλιτέχνης «μπορεί να εργαστεί πάνω σε ένα υπάρχον έργο, ακόμη και όταν έχει πνευματικά δικαιώματα, και να το μεταμορφώσει χωρίς να παραβιάζει κανένα δικαίωμα».
Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν τα πρόσωπα που εικονίζονται στα στιγμιότυπα Instagram δεν μπορούν να κάνουν τίποτα εναντίον του.