Σε μικρή ηλικία, το βιβλίο είναι ένας μαγικός κόσμος για τα παιδιά. Οταν μεγαλώνουν όμως, οι σελίδες τους κρύβουν μόνο... αγγαρεία.
Μελέτες σε όλο τον κόσμο αποκαλύπτουν ότι όσο περνούν τα χρόνια, τόσο λιγότερο διαβάζουν τα παιδιά. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνα, οι έφηβοι διαβάζουν μόλις 6 λεπτά την ημέρα για ευχαρίστηση.
Η διάθεση για διάβασμα κορυφώνεται στα πρώτα σχολικά χρόνια, αλλά κάθε χρόνος που περνά στη συνέχεια, το ενδιαφέρον αυτό φθίνει, εξηγεί στην Washington Post ο Ντάνιελ Γουίλινγχαμ, καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
«Για τα περισσότερα παιδιά το να μάθουν να διαβάζουν είναι μία επιβράβευση. Είναι ένα σημάδι ότι μεγαλώνουν, κατακτούν κάτι που τα μεγαλύτερα αδέρφια ή φίλοι μπορούν να κάνουν. Εκείνα τα χρόνια, προσπαθούν να καταλάβουν ιστορίες», εξηγεί ο ίδιος και αναλύει τους λόγους για τους οποίους αυτό αλλάζει στη συνέχεια.
Υψηλότερες απαιτήσεις
Οι ιστορίες γίνονται μεγαλύτερες και πιο περίπλοκες. Η σελίδα ενός βιβλίου για παιδιά της πρώτης τάξης μπορεί να έχει μία φωτογραφία και κείμενο 1-2 σειρών. Μέχρι την τρίτη τάξη, οι μαθητές αναμένεται να διαβάσουν βιβλία με κεφάλαια.
Λιγότερες επιλογές
Οσο τα παιδιά μεγαλώνουν, έρχονται αντιμέτωπα με περισσότερα κείμενα τα οποία είναι υποχρεωμένα να διαβάσουν και δεν έχουν συχνά την επιλογή να αντικαταστήσουν ένα βιβλίο που δεν τους αρέσει με κάτι άλλο.
Περισσότερα είδη
Στα πρώτα σχολικά χρόνια οι μαθητές διαβάζουν κυρίως ιστορίες, ένα είδος που μοιάζει πολύ σε ταινίες και τηλεόραση. Αργότερα, έρχονται αντιμέτωποι με βιογραφίες, νέες ιστορίες και άλλα είδη. Αυτό τους δυσκολεύει να τα κατανοήσουν.
Διαφορετικός σκοπός
Ισως το πιο σημαντικό είναι ότι οι δάσκαλοι ζητούν από τους μαθητές να διαβάζουν για νέους σκοπούς. Τα μικρότερα παιδιά διαβάζουν για να καταλάβουν και απολαμβάνουν τις διηγήσεις. Τα μεγαλύτερα ίσως διαβάζουν για να βρουν συγκεκριμένα στοιχεία, ψάχνοντας κάτι. Ή διαβάζουν για να μάθουν και να θυμούνται κάτι για ένα διαγώνισμα.
Ενας από τους λόγους που οι ώρες διαβάσματος των μαθητών, εκτός σχολείου, μειώνονται είναι ίσως ότι τα παιδιά δεν διαχωρίζουν τους διαφορετικούς τύπους διαβάσματος, τονίζει ο Γουίλινγχαμ. Το διάβασμα που κάνουν για το σχολείο το θεωρούν δουλειά και όχι κάτι για τον ελεύθερο χρόνο. Και για αυτό το λόγο αλλάζει γενικότερα η άποψή τους για αυτή τη συνήθεια.
Ο ίδιος προτείνει διάφορους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου. Μία λύση θα ήταν μεγαλύτερη προσφερόμενη ποικιλία, να διαβάζουν μόνο ότι τους ευχαριστούν, ό,τι κι αν είναι αυτό και να εγκαταλείπουν ένα βιβλίο αν δεν τους καλύπτει. Και θα εκπλαγούν από το πόσο θα ευχαριστηθούν το διάβασμα ενός βιβλίου που κανείς δεν τους υποχρεώνει να διαβάσουν, τονίζει.