Είναι μία περίεργη κατάσταση, που βίωσαν πολλοί από τους εκατοντάδες Ελληνες που μετανάστευσαν στη Γερμανία, όχι μόνο πριν από δεκαετίες, αλλά και τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της κρίσης. Να ζει κανείς στη χώρα με την οποία βρίσκεται σε αντιπαράθεση η πατρίδα του. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά.
Εκείνη που ζουν η Ειρήνη Πάικος και ο Στέριος Αναστασιάδης, μία οικογένεια που μοιράζει το χρόνο της ανάμεσα στην Αθήνα και το Βερολίνο, προσπαθώντας να συνδυάσει τις καλές πτυχές και από τις δύο χώρες που αποκαλούν πατρίδα τους.
Το ζευγάρι μίλησε στο National Geographic για την εμπειρία τους, από το σπίτι τους στην Αθήνα, ενώ ανέφεραν και ένα περίεργο περιστατικό στο σπίτι τους στο Γκρούνεβαλντ, προάστιο του Βερολίνου, όταν στην κορύφωση της κρίσης είχαν παραθέσει δείπνο με αρκετούς Γερμανούς τραπεζίτες στους καλεσμένους τους.
Η ιστορία της οικογένειας της Ειρήνης Πάικος στη Γερμανία πάει πολύ πίσω. Ηταν το 1850, όταν ο προ-προ-πάππους της άνοιξε ένα κατάστημα στη Γερμανία, αρχικά σαν έμπορος λαδιού και στη συνέχεια πουλώντας τούρκικο καπνό. «Από τότε έχουμε ένα πόδι στη Γερμανία και ένα στην Ελλάδα», λέει εκείνη. Η καπνοβιομηχανία της οικογένειάς της είχε ένα εργοστάσιο που βρισκόταν αρχικά σε περιοχή που στη συνέχεια έγινε η ανατολική πλευρά του Βερολίνου, αλλά το 1945 μεταφέρθηκε στη δυτική.
«Δεν υπήρχε καπνός τότε εκεί. Ο παππούς μου έβαλε μία αγγελία στην εφημερίδα, ζητώντας από ανθρώπους με φυτά καπνού στα πρεβάζια τους να τα φέρουν στο εργοστάσιο. Τους υποσχέθηκε δέκα τσιγάρα στον καθένα σε δύο ημέρες. Αυτό μας έσωσε. Και η επιχείρηση συνέχισε μέχρι τη δεκαετία του '70 πουλήθηκε στη Rothmans», εξηγεί.
Αν και η οικογένεια είχε εγκατασταθεί για τα καλά στη Γερμανία, είχε αυστηρούς όρους, προσπαθώντας να διατηρήσει την ελληνικότητά της. Ετσι, κάθε γιος έπρεπε να παντρεύεται Ελληνίδα. Το αποτέλεσμα ήταν όλα τα μέλη της οικογένειας να πάρουν διαζύγιο, όπως λέει η Ειρήνη Πάικος, καθώς έκαναν γάμους από προξενιά, όπως ήταν και εκείνος των γονιών της.
Στο ερώτημα του περιοδικού για το αν ήταν τελικά ελληνική ή γερμανική οικογένεια, η απάντησή της είναι σαφής. «Είμαστε ελληνική οικογένεια! Στο σπίτι μιλούσα ελληνικά με τη μητέρα μου, γερμανικά με τον πατέρα μου. Ηταν Γερμανός στον τρόπο που φερόταν και σκεφτόταν, Ελληνας μόνο στο αίμα. Εγώ έκανα μαθήματα ελληνικών όταν ήμουν στο Βερολίνο και γερμανικών όταν ήμουν στην Ελλάδα!», λέει και προσθέτει ότι όταν ήταν παιδί, όλα αυτά της φαίνονταν φυσιολογικά.
Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες όμως; «Στη Γερμανία υπάρχει μεγάλος αμοιβαίος σεβασμός. Οταν οδηγείς λες ''ναι, παρακαλώ, πέρνα εσύ, ευχαριστώ''», λέει και γελάει, ενώ συμπληρώνει ότι αυτό δεν θα το περίμενε κανείς στην Ελλάδα, ειδικά από τη νέα γενιά. «Ο τρόπος που οδηγούν οι άνθρωποι είναι ένα δείγμα της κουλτούρας. Αν έχεις σεβασμό στο μυαλό σου, ισχύει παντού, όχι μόνο στο δρόμο, αλλά στο σπίτι και την πολιτική», συμπληρώνει.
«Οι Γερμανοί ξέρουν πώς να είναι ένα έθνος ενωμένο, πώς να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, πώς να δημιουργήσουν μία κοινότητα. Λένε ότι είναι ψυχροί, αλλά δεν ισχύει. Είναι θερμοί, φιλικοί, αστείοι», προσθέτει.
Τι θα άλλαζε όμως αν μπορούσε στους δύο λαούς; «Την έλλειψη οικογενειακών παραδόσεων στη Γερμανία. Και στην Ελλάδα τη λεγόμενη παρορμητικότητα και την έλλειψη αυτοκριτικής που οδηγεί σε εσφαλμένα συμπεράσματα και εικονικούς εχθρούς».
Οπως λέει, όταν είναι στην Ελλάδα οι φίλοι της την πειράζουν, της λένε ότι είναι η Μέρκελ, η σκληρή. Οταν όμως πριν από περίπου δύο χρόνια- στην κορύφωση της κρίσης- ήταν οικοδέσποινα ενός δείπνου στο Βερολίνο με τραπεζίτες ανάμεσα στους καλεσμένους της, η θέση του ζευγαριού στην υπόθεση της αντιπαράθεσης των δύο χωρών, ήταν σαφής.
«Τα πράγματα δείχνουν άσχημα. Πες μας πώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα», είπε στον Στέριο Αναστασιάδη ένας πρόεδρος γερμανικής τράπεζας. «Οχι ένδοξα», του απάντησε εκείνος. «Κάνουν οι Ελληνες αυτό που πρέπει;», ρωτήθηκε. «Δυστυχώς, όχι. Πρέπει να γίνουν αργά τα πράγματα γιατί απαιτούνται πολλές κοινωνικές αλλαγές», απάντησε.
«Αλλά δεν νομίζεις ότι είναι ιδιαίτερα ατυχές για το γερμανικό λαό, που πρέπει να πληρώσει, ενώ εσείς δεν κάνετε αυτό που οφείλετε;», ήταν η επόμενη ερώτηση του τραπεζίτη. Ηταν μία αμήχανη στιγμή. «Μας έχετε δώσει ένα δάνειο και πληρώνουμε τον τόκο», ήταν η απάντηση που έλαβε. «Νομίζω ότι κατάλαβε από την έκφρασή μου τι σκεφτόμουν, αλλά δεν μπορούσα να τον πετάξω έξω!», προσθέτει ο δικηγόρος μιλώντας στο National Geographic.