Μια από τις πιο κρίσιμες αν όχι η κρισιμότερη για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι η συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την Πέμπτη, στην οποία αναμένονται οι αποφάσεις της ΕΚΤ για την αγορά κρατικών ομολόγων που μπορεί να φτάσουν έως και το 1 τρισ. ευρώ.
Οι επικείμενες αποφάσεις του Μάριο Ντράγκι και του επιτελείου του έχουν γίνει κεντρικό θέμα τόσο για τις αγορές όσο και για τους Ευρωπαίους ηγέτες οι οποίοι εμφανίζονται διχασμένοι για τις προοπτικές μιας τέτοιας κίνησης, η οποία ενδεχομένως θα δώσει ανάσα σε οικονομίες που ασφυκτιούν.
Η Γερμανία έχει ήδη εκφράσει φόβους πως η προσφορά «φρέσκου» χρήματος θα οδηγήσει σε χαλάρωση στις χώρες του Νότου και, όπως μετέδιδαν οι Financial Times, έχει ήδη συμφωνήσει με την ΕΚΤ να μην συμμετάσχει σε αυτή την κίνηση.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, υπάρχουν ηγέτες, όπως ο Φρανσουά Ολάντ που εκτιμούν πως η αγορά ομολόγων θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη και θα φέρει σημαντική ρευστότητα.
Ο Γάλλος πρόεδρος, μάλιστα, εκτίμησε ότι η απόφαση αυτή είναι ειλημμένη και πως ο Μάριο Ντράγκι θα ανακοινώσει την Πέμπτη την αγορά κρατικών ομολόγων, η οποία ισοδυναμεί με αγορά κρατικού χρέους και τύπωμα χρήματος.
Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν πως η ΕΚΤ δεν έχει πλέον άλλα περιθώρια και πως αυτή είναι η κίνηση που πρέπει να γίνει για να επιβιώσει το δόγμα «τα πάντα για το ευρώ» του Μάριο Ντράγκι.
Αγωνία στην Ελλάδα με τις τράπεζες να προσφεύγουν στον ELA
Η συνεδρίαση της Πέμπτης δημιουργεί ιδιαίτερη νευρικότητα στην Ελλάδα, καθώς, οι διαθέσεις του Μάριο Ντράγκι αναφορικά με τα ελληνικά ομόλογα (που χαρακτηρίζονται ως «σκουπίδια») δεν έχουν αποσαφηνιστεί, ενώ, αρκετά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η ΕΚΤ δεν θα αγοράσει χρέος από την Ελλάδα φέρνοντας τη χώρα σε ακόμη πιο δυσχερή θέση.
Υπενθυμίζεται ότι τρεις από τις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν προσφύγει στον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας, κίνηση που χαρακτηρίζεται ως προληπτική, ωστόσο, δίνει ένα στίγμα της πραγματικότητας.
Αναφορικά με την κατάσταση της ρευστότητας, όπως αναφέρει το capital, τραπεζικοί κύκλοι εξηγούν γιατί οι τράπεζες οδηγήθηκαν στην προληπτική προσφυγή στον μηχανισμό σημειώνοντας ότι:
- Οι εκροές καταθέσεων είναι ελεγχόμενες και απολύτως διαχειρίσιμες, ωστόσο κρίσιμο για τη συμπεριφορά των καταθετών θα είναι το διάστημα μετά τις εκλογές.
- Οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να καλύψουν αγορές εντόκων του ελληνικού Δημοσίου, καθώς οι ξένες τράπεζες δεν ανανέωσαν την «ψήφο εμπιστοσύνης» στο ελληνικό χρέος, μη ανανεώνοντας λήξεις ελληνικών τίτλων.
- Οι ξένες τράπεζες δεν ανανέωσαν και τα repos, ύψους 3 δισ. ευρώ, που είχαν κάνει στη διατραπεζική αγορά δανείζοντας τις ελληνικές τράπεζες.
- Ο δανεισμός των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ με επιτόκιο 0,05% έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα 45 δισ. ευρώ (πληροφορίες τον ανεβάζουν στα 60 – 65 δισ. ευρώ).
- Ο δανεισμός από τον ELA (σημειώνουν ότι η προσφυγή στον ELA δεν συνιστά μείζονα ανησυχία και θυμίζουν ότι τώρα είναι μηδενικός όταν το 2013 είχε φτάσει τα 123 δισ. ευρώ) θα γίνεται με επιτόκιο 1,55%. Σημειώνεται ότι με την υπαγωγή στον ELA, η ΤτΕ είναι εκείνη που αναλαμβάνει το κόστος και τους κινδύνους που ενδέχεται να προκύψουν από την έκτακτη παροχή ρευστότητας.
- Τόσο στην ΕΚΤ όσο και στον ELA, το κόστος δανεισμού των τραπεζών επιβαρύνεται κατά 1 μονάδα (1,05% και 2,55% αντίστοιχα) επειδή οι εγγυήσεις του Δημοσίου που χρησιμοποιούνται για την άντληση ρευστότητας ανήκουν στον πυλώνα ΙΙ του σχεδίου Αλογοσκούφη και επιβαρύνονται με 100 μονάδες βάσης.
Τα σενάρια για να αγοράσει η ΕΚΤ ελληνικό χρέος
Παρά το γεγονός ότι από την ΕΚΤ κρατούν... στόματα ερμητικά κλειστά ήδη έχουν αρχίσει και κυκλοφορούν διάφορα σενάρια για το τι θα συμβεί στην Ελλάδα σε περίπτωση που η ΕΚΤ δεν αγοράσει ελληνικά ομόλογα.
Πληροφορίες αναφέρουν τις τελευταίες ημέρες πως η Κεντρική Τράπεζα εμφανίζεται επιφυλακτική να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που αναμένεται να ανακοινώσει, καθώς, η κατάσταση στη χώρα παραμένει ρευστή και πολλά θα κριθούν μετά τις εκλογές.
Στελέχη, όπως αναφέρει η «Καθημερινή», επισημαίνουν ότι θα ήταν δύσκολο να μπουν ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα και στη συνέχεια να ανέβει στην εξουσία κάποιο κόμμα που ζητάει την αναδιάρθρωσή τους. Σημειώνουν, ακόμη, ότι δεν θα ήταν λογικό για έναν οργανισμό να δανείσει χρήματα και κάποιον που ζητάει να κουρευτούν τα δάνεια που του έχουν διατεθεί στο παρελθόν.
Στην περίπτωση που η ΕΚΤ ανακοινώσει πρόγραμμα που δεν θα περιλαμβάνει όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα, θέτοντας εμμέσως πλην σαφώς την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης. Επιπροσθέτως, τα ελληνικά ομόλογα θα έχουν πολύ υψηλές αποδόσεις, ενώ όλα τα άλλα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης θα κινούνται σε πιο χαμηλά - και παρόμοια - επίπεδα.
Το σενάριο, πάντως, να αγοράσει η ΕΚΤ ελληνικά ομόλογα παραμένει ζωντανό, καθώς όλα θα ξεκαθαρίσουν την Πέμπτη, ωστόσο, και σε μια τέτοια περίπτωση θεωρείται σίγουρο πως η κεντρική τράπεζα δεν θα αγοράσει όσο ομόλογα προβλέπονται στην ποσόστωση της Ελλάδας, αλλά περίπου το ένα τρίτο αυτής περιμένοντας, στη συνέχεια, τις εκλογικές εξελίξεις.
Financial Times: Η ΕΚΤ θα αγοράσει ομόλογα μόνο με την Ελλάδα μέσα σε πρόγραμμα
Παράλληλα, σημερινό δημοσίευμα των Financial Times, αναφέρει ότι η ΕΚΤ θα συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μόνο αν η Ελλάδα παραμείνει σε πρόγραμμα.
Οι FT τονίζουν πως η ΕΚΤ ενδεχομένως να προβεί σε υποχωρήσεις μπροστά σε όσους έχουν αμφιβολίες (κυρίως το Βερολίνο) και να υποχρεώσει τις εθνικές τράπεζες να αναλάβουν τις απώλειες για το εθνικό τους χρέος.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε να συμφωνήσει να συμμετέχει με την αγορά των ομολόγων της Ευρωπαϊκής Επενδυτικής Τράπεζας. Οι διαμορφωτές γνώμης θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην Ελλάδα και άλλες χώρες με αξιολόγηση «junk» να αγοράσουν ομόλογα επιμένοντας ότι θα μπορούν να το κάνουν αυτό μόνο αν οι χώρες τους παραμένουν στα προγράμματα μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ακόμα, όμως, και αυτό το βήμα πίσω από τον Ντράγκι, σύμφωνα με τους FT, δεν αναμένεται να κερδίσει την εμπιστοσύνη του προέδρου της Bundesbank Γιένς Βάιντμαν, ο οποίος επιμένει ότι πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης χωρίς εθνική ευθύνη για τις τυχόν απώλειες θα αντίκειται στους κανόνες της ΕΕ.
Ενα τέτοιο σχέδιο θα λειτουργούσε κατευναστικά για τους Γερμανούς φορολογούμενους που φοβούνται ότι θα τιμωρηθούν για αυτό που οι ίδιο αντιμετωπίζουν ως ανηθικότητα εκ μέρους άλλων κρατών μελών. Οι προσδοκίες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θέλει να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του ελλνικού χρέους, θα κερδίσει τις εκλογές της Κυριακής έχει επιδεινώσει τις ανησυχίες αυτές.
Στα «κάγκελα» ο ΣΥΡΙΖΑ: Ποια η στάση του Σαμαρά για τη συνεδρίαση;
Την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ επιτίθεται σε μέσα ενημέρωσης, αλλά και τον πρωθυπουργό, προσωπικά, κάνοντας λόγο για ακατάσχετη κινδυνολογία, με αφορμή τη συνεδρίαση της ΕΚΤ.
Η ανακοίνωση αναφέρει «Τα δημοσιεύματα που αναφέρονται σε “έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη”, ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων, δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και με τη δημοσιογραφική δεοντολογία.
Μια εβδομάδα πριν τις εκλογές, συγκεκριμένη μερίδα των ΜΜΕ επιλέγει την ακατάσχετη κινδυνολογία, λειτουργώντας σε εντεταλμένη υπηρεσία, όπως έγινε και στις εκλογές του 2012.
Το μεγάλο όμως ερώτημα παραμένει: ποιά είναι η στάση του κ. Σαμαρά ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης του ΔΣ της ΕΚΤ, εκτός από το να διαρρέει τέτοιου είδους ‘ρεπορτάζ’;».