Ό,τι δεν συνέβη τα τελευταία έξι χρόνια, από τη στιγμή που η περιώνυμη Lehman Brothers κατέρρευσε, μπορεί να γίνει τώρα. Μια κυβέρνηση ή μια χώρα να ορθωθεί μπροστά στο φράγμα της λιτότητας και να πει «όχι».
Για τον αρθρογράφο του Guardian Όουεν Τζόουνς, είναι προφανές πως ο νέος κίνδυνος της Ευρώπης δεν είναι μια στρατιωτικής μορφής επέμβαση (ποιος νοιάζεται για όπλα και άρματα μάχης), αλλά η χρηματοπιστωτική επικυριαρχία επί των εθνικών οικονομιών. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η αφορμή, τότε αναζητείται η αιτία. Γράφει ο Τζόουνς: «Αν ο ΣΥΡΙΖΑ θριαμβεύσει στις πρόωρες εκλογές της Ελλάδας, αυτό δεν θα έχει σημασία μόνο για τη συγκεκριμένη χώρα, αλλά και για όλους μας, που θέλουμε ένα διαφορετικό είδος κοινωνίας και ένα διάλειμμα από τη λιτότητα».
Λιτότητα εναντίον λαών: Ή θα μας στραγγαλίσει η οικονομική τρέλα ή θα αποτελέσει αυτή η μάχη μια δημοκρατική πρόκληση
Όλα εκκινούν από τον βαθμό δυστυχίας που επιβλήθηκε στην Ελλάδας λόγω της λιτότητας. Η ανεργία και η φτώχεια οδήγησαν μεγάλο μέρος του πληθυσμού εκτός της αγοράς εργασίας, την ίδια στιγμή που το κοινωνικό κράτος συνετρίβη. «Είναι φανερό πως η Ελλάδα γνώρισε μια πολιτική πόλωση, αντίστοιχη με εκείνη της Βαϊμάρης στη Γερμανία», σημειώνει ο Τζόουνς. «Η απειλή της Χρυσής Αυγής έκανε τα φιλελεύθερα κόμματα να δείχνουν άνευρα, αλλά ευτυχώς τώρα η δυναμική της έχει πέσει στο μισό του απειλητικού 15% που την έφερναν οι δημοσκοπήσεις».
Από το περιθώριο
Έπειτα από αρκετά χρόνια στο περιθώριο, η ελληνική Αριστερά, με «όχημα» τον ΣΥΡΙΖΑ, κατάφερε να νικήσει στις ευρωεκλογές και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνει να διατηρεί την κυρίαρχη θέση. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ, μια αριστερή κυβέρνηση ενδέχεται να αναλάβει τη διακυβέρνηση μιας ευρωπαϊκής χώρας, σημειώνει ο Guardian. Τι προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ στον μέσο Έλληνα; Κατά τον Τζόουνς, «ένα πολύτιμο πράγμα: την ελπίδα. Παρά το γεγονός ότι έχει μετατοπιστεί σε πιο συμβατικές λύσεις και δεν κάνει λόγο για διαγραφή του χρέους, αλλά κάνει λόγο για διαπραγματεύσεις. Κάνει λόγο για την περίπτωση της Γερμανίας του '53, όπου διαγράφηκε μέρος του χρέους της, ζητάει να σταματήσουν οι περικοπές στον προϋπολογισμό της χώρας και υποσημειώνει την ανάγκη αναπτυξιακού πλάνου, σε συνδυασμό με επιστροφή σε καταστάσεις πριν από τη λιτότητα ως προς τους μισθούς, τις συλλογικές συμβάσεις και τα προγράμματα απασχόλησης». Το σημαντικότερο σε πολιτικό επίπεδο; Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποτελέσει το βασικό πόλο για τη συμμαχία όλων των κομμάτων που κινούνται εκτός της ακτίνας της λιτότητας, όπως το Podemos.
Πολεμική
Βέβαια, στον ενδιάμεσο χρόνο μέχρι να συμβούν αυτά, η πολεμική προς τον ΣΥΡΙΖΑ έρχεται από παντού. Ο Τζόουνς αναφέρει ως χαρακτηριστικά παραδείγματα τις πρόσφατες δηλώσεις Γιούνκερ, αλλά και τη δραματική ομιλία του Γιάννη Στουρνάρα περί ανεπανόρθωτης ζημιάς για την ελληνική οικονομία. Επικρίσεις υπάρχουν και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, με τον Κώστα Λαπαβίτσα να διατείνεται πως το πρόγραμμα του κόμματος δεν μπορεί να λειτουργήσει εντός της ΕΕ. Ωστόσο, σημειώνει το άρθρο, το Grexit δεν το θέλει κανένας – ειδικά η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων.
Αλληλεγγύη
Στη συνέχεια ο Τζόουνς παραθέτει τους δύο λόγους που η Ελλάδα χρειάζεται απεγνωσμένα την έκδηλη αλληλεγγύη των Ευρωπαίων. Πρώτον διότι πρέπει να υπερασπιστεί την κυριαρχία και τη δημοκρατία της και δεύτερον διότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να συμπαρασύρει και άλλα κόμματα προς την κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ (Podemos, Die Linke). Ακόμη και στην παραδοσιακή Βρετανία όπου οι Εργατικοί είχαν «αδερφοποιηθεί» με το ΠΑΣΟΚ, υπάρχει η πιθανότητα να αναπτυχθούν δυνάμεις μέσα στο κόμμα των Εργατικών που θα προσπαθήσουν να επαναφέρουν ένα ριζοσπαστικό πρόταγμα, ενώ και άλλες πολιτικές ομάδες (όπως οι «Πράσινοι») να κερδίσουν μέρος της υποστήριξης των ψηφοφόρων.
Και καταλήγει ως εξής: «Το 2015 θα είναι η χρονιά που η λιτότητα θα αναμετρηθεί με τους λαούς σε όλη την Ευρώπη. Ή θα μας στραγγαλίσει η οικονομική τρέλα ή θα αποτελέσει αυτή η μάχη μια δημοκρατική πρόκληση. Πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα από το οποίο θα εξαρτηθεί το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων».