Τη στιγμή που ο τομέας της έρευνας είναι ένα δυναμικό πεδίο ανάπτυξης της Ελλάδας και έχει αποδειχθεί πως υπάρχουν αρκετά καλά «μυαλά» στη χώρα μας, οι ερευνητές τρομάζουν στην ιδέα τού τι πρόκειται να συμβεί με την κατάθεση του νέου νόμου και την ιδιωτικοποίηση του χώρου της έρευνας.
Όπως σημειώνει η «Καθημερινή», οι Έλληνες ερευνητές θεωρούν πως με το νέο νομοσχέδιο η κυβέρνηση επιτρέπει τη νομή των ερευνητικών κονδυλίων μεταξύ ημετέρων χωρίς αξιολόγηση.
Στελέχη του ερευνητικού χώρου, που μίλησαν στην «Κ», επεσήμαναν τον κίνδυνο η στρατηγική στόχευση του ΕΣΠΑ για ενίσχυση των Περιφερειών μέσω της έρευνας να υλοποιηθεί με μικροκομματικά κριτήρια. Διευκρινίσεις έδωσε χθες για το θέμα ο γ.γ. Ερευνας και Τεχνολογίας Χρήστος Βασιλάκος.
Η γραμματέας της Ενωσης Μαρία Στουμπούδη ανέφερε, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, ότι «το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση, συγχώνευση, διάσπαση, κατάργηση, καθώς τον ορισμό και την τροποποίηση του σκοπού και της νομικής φύσης των ερευνητικών οργανισμών, κατά το δοκούν της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, με προεδρικό διάταγμα και όχι με νόμο (όπως προβλεπόταν στην προηγούμενη έκδοση του νομοσχεδίου που ετέθη στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης) και δίχως τη σύμφωνη γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας, η οποία προβλέπεται από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο».
Σαν... μανιτάρια
Ο βασικός φόβος είναι ότι με την ψήφιση του εν λόγω νομοσχεδίου θα αρχίσουν να «ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια» νέα ερευνητικά κέντρα στις διάφορες Περιφέρειες της χώρας, ώστε διάφορες ομάδες να προσποριστούν, χωρίς έλεγχο και αξιολόγηση, τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ για την έξυπνη εξειδίκευση.
Αντί, λοιπόν, να γίνει κατασπατάληση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ για έρευνα, μέσω νέων, μη καταξιωμένων και μη αξιολογημένων ερευνητικών δομών, θα πρέπει τα υπάρχοντα ερευνητικά κέντρα να δημιουργήσουν παραρτήματα σε όσες Περιφέρειες έχουν θέσει προτεραιότητες για την έξυπνη εξειδίκευση που συμπίπτουν με τα ερευνητικά αντικείμενα των κέντρων και να προχωρήσουν, σε σύμπραξη πάντα με τα τοπικά ΑΕΙ, στην πραγματική αξιοποίηση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ.
Ερευνητικά κέντρα παντού
Μάλιστα, η Ενωση για να ενισχύσει τα επιχειρήματά της εστίασε στην εξαγγελία του υφυπουργού Παιδείας Αλέξανδρου Δερμεντζόπουλου στην Αλεξανδρούπολη (εκλογική του περιφέρεια) για ίδρυση του «Ερευνητικού Κέντρου Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης - Καραθεοδωρή», που περιλαμβάνει τέσσερα ινστιτούτα, τρία νέα και το υπάρχον ερευνητικό κέντρο «Αθηνά». Επίσης, οι ερευνητές μιλούν για σχέδια ίδρυσης ερευνητικών κέντρων σε Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα.
Από την πλευρά του, ο κ. Βασιλάκος έδωσε διευκρινίσεις λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι «σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι ερευνητές αυτοί που έχουν δώσει "όρκο προς το κράτος" είναι μόνιμοι, υπάγονται στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα και σε καμία περίπτωση δεν διαταράσσεται το καθεστώς υπό το οποίο έχουν προσληφθεί».