Το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών βρίσκεται βρίσκεται στην πλατεία Κλαυθμώνος και στεγάζεται σε δυο από τα παλαιοτέρα (και άγνωστα στο ευρύ κοινό) κτίρια της πρωτεύουσας. Οι συλλογές του περιλαμβάνουν ζωγραφικούς πίνακες, χαρακτικά, γλυπτά, έπιπλα, αντικείμενα καθημερινής χρήσης αλλά και σημαντικά κειμήλια και τεκμήρια της νεώτερης ελληνικής ιστορίας.
Το ένα από τα κτίρια του Μουσείου, το επί της οδού Ι. Παπαρρηγοπούλου 7, ιδιοκτησίας Σταματίου Δεκόζη Βούρου, κατοικήθηκε από τον Όθωνα και την Αμαλία, πρώτους βασιλείς της Ελλάδας από το 1836 έως το 1843. Για το λόγο αυτό, ένας όροφός του είναι αφιερωμένος στη μνήμη του βασιλικού ζεύγους.
Το κτίριο επί της οδού Ι. Παπαρρηγοπούλου 5, το οποίο συνδέεται μέσω κλειστής γέφυρας με το προηγούμενο, κτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Γεράσιμο Μεταξά το 1859 και σήμερα περιλαμβάνει αίθουσες με έπιπλα εποχής και Πινακοθήκη.
Το Μουσείον της Πόλεως των Αθηνών φέρει τα ονόματα του πολιτικού Λάμπρου Ευταξία (1905-1996) και του θείου του Αλεξάνδρου Βούρου (1871-1959), ανώτατου στελέχους της ελληνικής διπλωματικής υπηρεσίας. Ιδρυτής του Μουσείου υπήρξε ο Λάμπρος Ευταξίας, ο οποίος ενισχύθηκε στο έργο του από κληροδότημα που άφησε ο Αλέξανδρος Βούρος.
Ο Λάμπρος Ευταξίας σπούδασε Νομικά, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες στην Αθήνα, στη Βιέννη, στη Λειψία και στο Παρίσι. Από το 1932 έως το 1967 εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής και επανειλημμένα έγινε υπουργός.
Παράλληλα με την πολιτική, το ενδιαφέρον του συγκέντρωναν θέματα πολιτισμού ενώ υπήρξε συλλέκτης ολκής.
Το 1973 ίδρυσε το Μουσείον της Πόλεως των Αθηνών - Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία, το οποίο το 1980 άνοιξε τις πύλες του στο κοινό. Το 1990 το Μουσείο τιμήθηκε με βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Λάμπρος Ευταξίας υπήρξε και πρωτεργάτης της δημιουργίας του Μεγάρου των Φίλων της Μουσικής.
Το περιοδικό Αθηνόραμα μας δίνει μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας της επίσκεψης του Μουσείου: « Μπαίνοντας στο ισόγειο, ένα σερί από παμπάλαιους πίνακες και χαρακτικά καταγράφει τις μεταμορφώσεις του αστικού ιστού από την Τουρκοκρατία και μετά, φανερώνοντας έτσι προ πολλού χαμένες εικόνες, όπως το τζαμί στην Ακρόπολη ή ο ναός της Αρτέμιδος Αγροτέρας. Ο μνημειακός πίνακας του Ζακ Καρέ από το 1674 είναι ο μεγαλύτερος που έχει γίνει για την Αθήνα και απεικονίζει τον Μαρκήσιο ντε Λουντέλ με φόντο τον ακόμη αλώβητο από την έκρηξη του Μοροζίνι Παρθενώνα. Οι συλλογές ανηφορίζουν σε επιπλέον δύο ορόφους, ωστόσο ο πρώτος κλέβει εύκολα τις εντυπώσεις, καθώς στις σάλες του συναντώνται έπιπλα και αντικείμενα του Όθωνα και της Αμαλίας, το γραφείο του Άρμανσμπεργκ, όπως και δωμάτια που αναπαριστούν τους χώρους υποδοχής ενός μεγαλοαστικού σπιτιού του 19ου αιώνα, αποκαλύπτοντας και τις συνήθειες του τότε, προσωπικές ιστορίες αλλά και σκωπτικά παραλειπόμενα. Το πιάνο, λ.χ., με το τσόχινο σεμεδάκι αγοράστηκε με έρανο για την πρώτη γυναίκα απόφοιτο του Ωδείου Αθηνών, την Αδέλα Δέσελ, ενώ στη μικρή τραπεζαρία προσέξτε τη λαϊκή λιθογραφία που καυτηριάζει τον πρωτεύοντα ρόλο της Αμαλίας στη διακυβέρνηση της χώρας.
ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΟΤΥΡΓΙΑΣ - ΕΙΣΟΔΟΣ - ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ
Δευτέρα, Tετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 09:00΄- 16:00΄
Σάββατο, Κυριακή: 10:00-15:00
Την Τρίτη το Μουσείο παραμένει κλειστό.
Η είσοδος είναι τρία (3) Ευρώ και υπάρχει μειωμένη τιμή εισόδου δύο (2) Ευρώ για μαθητές, φοιτητές, προσκόπους, άτομα τρίτης ηλικίας και ομάδες άνω των τεσσάρων ατόμων. Δωρεάν είναι η είσοδος για τα άτομα με ειδικές ανάγκες.