Ο ναυαγός που βρέθηκε στα νησιά Μάρσαλ στις αρχές του Φλεβάρη, φαίνεται πώς είναι η μοναδική περίπτωση που κατάφερε να επιβιώσει για τόσο πολύ καιρό στη θάλασσα. Κατά πόσο όμως είναι αυτό εφικτό και τι ελπίδες έχει ένας ανθρώπινος οργανισμός ξεχασμένος στο απέραντο τίποτα του ωκεανού;
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Χοσέ ισχυρίστηκε ότι αναχώρησε από το Μεξικό με ένα σκάφος 7,3 μέτρων στα τέλη του 2012, ωστόσο παρασύρθηκε στην ανοιχτή θάλασσα και επέζησε στον ωκεανό ταξιδεύοντας για περίπου 8.000 χιλιόμετρα μέχρι τελικά να ξεβραστεί στις νήσους Μάρσαλ στις 30 Ιανουαρίου 2014.
Σε πραγματικά απελπιστική κατάσταση, αλλά πάντα χαμογελαστός, ο 37χρονος δήλωσε ότι επέζησε τρώγοντας ψάρια, πουλιά και θαλάσσιες χελώνες που ψάρευε με το χέρι, ενώ έπινε αίμα χελώνας και ούρα όταν δεν έβρεχε για να εξασφαλίσει νερό.
Η ιστορία ακούγεται συγκλονιστική, όσο και απίστευτη, θέτοντας ένα μεγάλο ερώτημα σχετικά με τα όρια του ανθρώπινου οργανισμού και την υπέρβαση τους. Σε μία προσπάθεια να διαλευκάνει αυτά τα όρια, το National Geographic επικοινώνησε με τον Κλώντ Πιανταντόζι, καθηγητή ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Ντιουκ στη Βόρεια Καρολίνα και συγγραφέα της μελέτης «Η Βιολογία της Ανθρώπινης Επιβίωσης: Η Ζωή και ο Θάνατος σε Ακραία Περιβάλλοντα». Οπως επισημαίνει ο Πιανταντόζι λοιπόν, η ιστορία αυτού του ναυαγού είναι σε τελική ανάλυση μάλλον πιστευτή και εύλογη.
Στην ερώτηση, τι προβλήματα θα έχει να αντιμετωπίσει κάποιος αν ναυαγήσει στον ωκεανό, ο Πιανταντόζι απάντησε ότι βασικό θέμα στα τροπικά νερά είναι η εξασφάλιση πόσιμου νερού, η προστασία από τον ήλιο, τα τρόφιμα και κάτι για να κάνει σήμα στα διερχόμενα σκάφη. Το γεγονός ότι ο Χοσέ ήταν σε σκάφος 7.3 μέτρων έπαιξε μεγάλο ρόλο στην επιβίωση του.
Οσο για το πόσο εύκολο είναι να επιβιώσει κάποιος χωρίς τροφή στη θάλασσα, ο Πιανταντόζι εξηγεί: «γενικώς , πέντε έως έξι εβδομάδες χωρίς τροφή είναι το ανθρώπινο όριο. Θαλασσοπούλια , όπως γλάροι και άλμπατρος πλησιάζουν συχνά τις βάρκες και ο Χοσέ αν ήταν έξυπνος θα μπορούσε κατά καιρούς να πιάσει ένα, ειδικά αν είχε στη βάρκα υπολείμματα από ψάρια που θα τους προσέλκυαν. Ομως η αλίευση ψαριών με το χέρι δεν είναι μικρό επίτευγμα και δεν έχω κάποιο πρόβλημα με αυτό το μέρος της ιστορίας, Εφόσον είχε πολύ χρόνο στη διάθεσή του ίσως να το έκανε. Μικρότερες χελώνες επίσης μπορούν να πιαστούν με το χέρι. Η διαθεσιμότητα των ωμών χελώνων ή το κρέας του πτηνού, για παράδειγμα, το ήπαρ θα τον προστάτευε από το να πάθει σκορβούτο. Ωστόσο θεωρώ δύσκολο έως ανέφικτο να έχει πιάσει μεγάλες χελώνες ή μικρούς καρχαρίες με το χέρι. Οπως και να 'χει όμως θα έχανε έτσι κι αλλιώς πολύ βάρος.»
Οσο για την έλλειψη νερού, ο Πιανταντόζι τονίζει ότι αποτελεί κρίσιμο σημείο για την επιβίωση του ναυαγού και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την θερμοκρασία και την εφίδρωση του.
Οπως εξηγεί αν έβρισκε τρόπο να προστατευθεί από τον ήλιο κι έτσι δεν ίδρωνε πολύ, τότε θα χρειαζόταν το λιγότερο 1,5 με 2 λίτρα νερό ημερησίως. Πάντως οι διασώστες αναφέρουν ότι ο άνθρωπος δε μπορεί να επιβιώσει πάνω από 100 ώρες χωρίς νερό. Στην περιοχή που βρέθηκε ο Χοσέ, βρέχει συχνά κι έτσι είναι πιθανό να εξασφάλιζε συχνά πόσιμο νερό, ωστόσο το αίμα από τα πουλιά και τις θαλάσσιες χελώνες είναι μια καλή πηγή νερού, αφού αποτελείται από 70% νερό και δεν έχει περισσότερο αλάτι από το ανθρώπινο πλάσμα. Το αίμα των ψαριών των ωκεανών ωστόσο, είναι πολύ αλμυρό και πρέπει να απορρίπτεται. Από την άλλη το να πιει τα ίδια του τα ούρα δεν συνιστάται επειδή ουσιαστικά είναι σαν να ξαναπίνει τα άλατα που τα νεφρά στου προσπαθούν να ξεφορτωθούν.
Πόσο επικίνδυνη είναι όμως η έκθεση του ανθρώπου στα στοιχεία της φύσης; ο Πιανταντόζι εξηγεί ότι στα τροπικά περιβάλλοντα , οι κίνδυνοι είναι κυρίως από τη ζέστη και την ηλιακή ακτινοβολία και την αφυδάτωση του δέρματος και τα εγκαύματα του κερατοειδούς εγκαύματα. Επιπλέον αν βρίσκεστε στον ωκεανό, οι καταιγίδες και τα θαλάσσια κήτη είναι επιπρόσθετοι κίνδυνοι.
Οσο για το γεγονός ότι ο ναυαγός ήταν σε σύγχυση όταν εντοπίστηκε, ο Πιανταντόζι εξηγεί τι νευρολογικά προβλήματα μπορούν να προκύψουν από την αφυδάτωση και την υπερέκθεση στον Ηλιο. Ορισμένες ελλείψεις σε βιταμίνες , ιδιαίτερα η έλλειψη βιταμινών Β , όπως θειαμίνη , νιασίνη και Β12 , μπορεί να επηρεάσει σίγουρα την ψυχική του κατάσταση. Ωστόσο θα μπορούσε κι έτσι να επιβιώσει για αρκετό διάστημα .
Τέλος, όσο για την διαδικασία αποκατάστασης του ναυαγού, ο Πιανταντόζι εξηγεί πόσο καιρό χρειάζεται ο μέσος άνθρωπος για να ανακάμψει από κάτι τέτοιο: «Ο χρόνος αποκατάστασης ποικίλει πολύ. Η επανενυδάτωση θα είναι αρκετά γρήγορη , το πολύ μία ημέρα, ωστόσο η ασιτία είναι πιο δύσκολη. Αν όντως πέθαινε της πείνας θα χρειαζόταν ιατρική παρακολούθηση, αφού μετά από παρατεταμένη ασιτία , μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να φάνε για διάφορους λόγους. Μερικές φορές έχουν χάσει απλά πάρα πολύ απορροφητική επιφάνεια από το λεπτό έντερο και δεν μπορεί να αναγεννηθεί εύκολα.»