Αλαλούμ επικρατεί με το φόρο υπεραξίας που επιβάλλεται στις πωλήσεις ακινήτων από την αρχή του χρόνου, με αποτέλεσμα να έχουν παγώσει όλες οι μεταβιβάσεις. Κι αυτό γιατί το νομοθέτημα έχει μεγάλα κενά με αποτέλεσμα να μην μπορεί να υπολογιστεί ο φόρος από τους συμβολαιογράφους.
Ο φόρος υπεραξίας βαρύνει τους πωλητές και υπολογίζεται επί της διαφοράς της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχει ακόμη εκδοθεί διευκρινιστική εγκύκλιος για το πώς υπολογίζεται η τιμή κτήσης σε πολλές περιπτώσεις, όπως:
- στα ακίνητα που αποκτήθηκαν με αντιπαροχή
- στις περιπτώσεις επικαρπείας και ψιλής κυριότητας
- στα ακίνητα που κατασκευάστηκαν με αυτεπιστασία και πρέπει να αναζητηθεί το κόστους κατασκευής πριν από δεκαετίες
- στις περιπτώσεις χρησικτησίας.
Η εγκύκλιος έχει καθυστερήσει επειδή και το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, παρά τις αλλεπάλληλες συσκέψεις για το θέμα, δεν είναι ακόμη σε θέση να δώσει απαντήσεις στα θέματα που ανακύπτουν.
Σύμφωνα με το νόμο, η τιμή κτήσης είναι το τίμημα που αναγράφεται στο συμβόλαιο ή το πραγματικό τίμημα που καταβλήθηκε, όπως προκύπτει από κατάλληλα δικαιολογητικά (;) ή το πραγματικό κόστος σε περίπτωση ανέγερσης κτίσματος. Εάν δεν υπάρχει τίμημα, θα λαμβάνεται υπόψη η αντικειμενική αξία του ακινήτου κατά το χρόνο κτήσης ή η αξία την οποία προσδιόρισε η εφορία για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, την εποχή που ο πωλητής απέκτησε το ακίνητο. Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει αποκτηθεί με κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, η τιμή κτήσης προσδιορίζεται με βάση τη φορολογητέα αξία κατά το χρόνο που κληρονομήθηκε ή της κατάρτισης του συμβολαίου δωρεάς ή γονικής παροχής. Αν η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προσδιοριστεί θεωρείται μηδενική.
Η υπεραξία μειώνεται με συντελεστές ανάλογα με τη παλαιότητα του ακινήτου και στη συνέχεια, απομειωμένη, είναι αφορολόγητη για τα πρώτα 25.000 ευρώ, εάν ο πωλητής έχει το ακίνητο για πάνω από πέντε χρόνια και στο διάστημα αυτό δεν μεταβίβασε άλλο ακίνητο. Επί του ποσού της υπεραξίας που υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 15%.