Οι 13 ανατροπές στις επικουρικές συντάξεις: Εως και 45% οι μειώσεις

Σημαντικές αλλαγές στον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων φέρνει ο νέος Κανονισμός Ασφάλισης και Παροχών του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) που ήδη βρίσκεται στα χέρια του υπουργού Εργασίας, Γιάννη Βρούτση.

Με βάση το νέο Κανονισμό, που δημοσιεύει η «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», ενοποιούνται όροι και προϋποθέσεις των παροχών που καταβάλλουν καταστατικά σήμερα τα επικουρικά ταμεία που έχουν ενσωματωθεί στο ΕΤΕΑ και καταργούνται τα καταστατικά τους.

Μάλιστα, οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις θα κυμανθούν από 165 έως και 45%, ενώ το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης θα διαμορφώνεται με βάση δημογραφικά δεδομένα που στηρίζονται σε πίνακες θνησιμότητας και τον συντελεστή βιωσιμότητας, ο οποίος θα αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση τις νέες και τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, ανάλογα με τις καταβαλλόμενες εισφορές, έτσι ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία ελλειμμάτων στο Ταμείο, αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ποιες είναι αναλυτικά οι 13 ανατροπές

1. Πλασματικοί χρόνοι: Καμία αναγνώριση πλασματικών χρόνων (στρατός, τέκνα, ανεργία κ.λπ.), εκτός των περιπτώσεων που εκκρεμούν ή έχουν ήδη αναγνωριστεί.
2. Σύνταξη αναπηρίας: Μπαίνει όριο στα 1.500 ένσημα καθώς και τα 600 την τελευταία πενταετία. Με αυτό τον τρόπο καταργείται η δυνατότητα λήψης αναπηρικής σύνταξης με λιγότερες ημέρες ασφάλισης.
3. Σύνταξη λόγω θανάτου: Προϋπόθεση τα 600 ένσημα την τελευταία πενταετία αντί 500 που ισχύει σήμερα και το 62ο έτος για τους επιζώντες συζύγους, ενώ καταργεί κάθε μικρότερο όριο.
4. Καταργείται η σύνταξη στα τέκνα που σπουδάζουν έως το 24ο έτος.
5. Μεταβιβάζεται η σύνταξη, μόνον όμως εφόσον έχει δηλωθεί.
6. Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού προς τα κάτω. Ο νέος τρόπος υπολογισμού για ασφαλισμένους έως 31.12.2000 καταργεί το νόμο 4052/12, που όριζε έως 31.12.2014 υπολογισμό με βάση τα καταστατικά. Για όσους συνταξιοδοτηθούν μέσα στο 2014 η σύνταξη θα υπολογιστεί με το νόμο 2084/92, που προβλέπεται για τους νέους ασφαλισμένους και για όσους συνταξιοδοτηθούν από 1ης.1.2015 η σύνταξη θα είναι άθροισμα: α. Με υπολογισμό έως 2014 ως νέοι ασφαλισμένοι και β. Με τα «εμπόδια» του νέου υπολογισμού του άρθρου 20 του νέου Κανονισμού.
7. Σύνταξη θανάτου: Θα αποτελεί το 50% από το 70% που ισχύει σήμερα.
8. Σύνταξη αναπηρίας: Θα γίνεται επανυπολογισμός σε κάθε παράταση με βάση το ποσό της σύνταξης που ελάμβανε ένας ασφαλισμένος. Ουσιαστικά εξαφανίζει τις αναπηρικές συντάξεις. Όσοι καθίστανται ανάπηροι από εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική νόσο και δεν θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης θα παίρνουν πίσω τις εισφορές τους άτοκες ως εφάπαξ και τελείωσαν, τους βγάζουν εκτός ασφάλισης;
9. Σύνταξη ορφανών: Διαφοροποίηση της επικουρικής σύνταξης ορφανών ανάλογα με την ηλικία τους.
10. Μεταβίβαση σύνταξης θανόντος συνταξιούχου: Για το /τη σύζυγο το 40% της καταβαλλόμενης σύνταξης και για τα τέκνα το 15% έως το 30% ανώτερο αν υπάρχουν περισσότερα.
11. Βιωσιμότητα: Αναπροσαρμόζονται όλες οι καταβαλλόμενες συντάξεις με συντελεστές βιωσιμότητας.
12. Αναστολή επικουρικής: Αναστέλλεται η σύνταξη σε όποιον ουσιαστικά ξαναεργαστεί ως ασφαλιστέο πρόσωπο και γίνεται επανυπολογισμός στη νέα αίτηση με βάση τη σύνταξη που έπαιρνε η οποία θα μειωθεί ακόμα περισσότερο.
13. Ατομικές μερίδες: Εισάγονται «ατομικές μερίδες» ώστε κάθε ασφαλισμένος να έχει διαφορετική επικουρική που θα βασίζεται στις εισφορές που έχει πληρώσει και στα έτη που έχει διανύσει στο σύστημα ώς το 2000, καθώς μετά αλλάζει ο συντελεστής υπολογισμού.

Αναλυτικά ο νέος Κανονισμός Παροχών, όπως τον παρουσιάζει η «Ελευθεροτυπία»:

ΑΡΘΡΟ 1: Στην ασφάλιση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης - ΕΤΕΑ υπάγονται: α. Οσοι παρέχουν εργασία για την οποία ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης. β. Εξαιρούνται της ασφάλισης στο ΕΤΕΑ όσοι ασφαλίζονται στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών - ΟΑΕΕ και όσοι ασφαλίζονται στο Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Αυτοαπασχολούμενων - ΤΣΜΕΔΕ.

ΑΡΘΡΟ 2: Η ασφάλιση στο ΕΤΕΑ είναι υποχρεωτική και αυτοδίκαιη.

ΑΡΘΡΟ 3: Η ασφάλιση αρχίζει από την έναρξη της ασφαλιστέας απασχόλησης.

ΑΡΘΡΟ 4: Πραγματική Ασφάλιση. Χρόνος Πραγματικής Ασφάλισης στο ΕΤΕΑ είναι ο χρόνος που πραγματοποιήθηκε στην ασφάλιση των εντασσόμενων φορέων.

ΑΡΘΡΟ 5: Προαιρετική Ασφάλιση. Κάθε ασφαλισμένος του ΕΤΕΑ, εφ' όσον πάψει να παρέχει εργασία, δικαιούται να συνεχίσει την ασφάλισή του σε αυτό.

ΑΡΘΡΟ 6: Πλασματική Ασφάλιση: α. Οι χρόνοι ασφάλισης που αναγνωρίστηκαν και εξαγοράστηκαν ή συνεχίζεται η εξαγορά τους ή εκκρεμεί αίτηση εξαγοράς τους, λογίζεται ότι πραγματοποιήθηκαν στην ασφάλιση του ΕΤΕΑ. β. Αξιοποιούνται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο αξιοποιούνται στο φορέα Κύριας Ασφάλισης ή το Δημόσιο.

ΑΡΘΡΟ 7: Τυπική Ασφάλιση: Το ΕΤΕΑ υποχρεούται να διαγράψει από τα μητρώα του τον ασφαλισμένο από τον επόμενο μήνα από το μήνα κατά τον οποίο περιήλθε σε γνώση του η έλλειψη των προϋποθέσεων υπαγωγής ή παραμονής του στην ασφάλισή του.

ΑΡΘΡΟ 8: Διαδοχική Ασφάλιση: Ο χρόνος ασφάλισης σε άλλους φορείς επικουρικής ασφάλισης ή επαγγελματικής υποχρεωτικής ασφάλισης συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση και τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης.

ΑΡΘΡΟ 9: Οικονομικό Σύστημα Λειτουργίας:

1. Το ΕΤΕΑ λειτουργεί για όσους ασφαλίζονται για πρώτη φορά από 1ης.1.2001 με βάση το Διανεμητικό Σύστημα Προκαθορισμένων Εισφορών με Νοητή Κεφαλαιοποίηση. Το ίδιο σύστημα εφαρμόζεται και για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2000 για το χρόνο ασφάλισης από 1ης.1.2015 και εφεξής.

Το ανωτέρω σύστημα δομείται πάνω στις κάτωθι βασικές έννοιες:

α) Διανομή: Οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές χρησιμοποιούνται για να πληρώνονται οι συντάξεις των συνταξιούχων στο ίδιο έτος.

β) Προκαθορισμένες Εισφορές: Το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών προκαθορίζεται για όλους τους ασφαλισμένους ως σταθερό ποσοστό επί των συντάξιμων αποδοχών τους.

γ) Νοητή Κεφαλαιοποίηση: Οι καταβαλλόμενες εισφορές κάθε ασφαλισμένου στο έτος συσσωρεύονται για κάθε επόμενο έτος βάσει ενός συντελεστή κεφαλαιοποίησης.

2. Οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο τηρούνται σε ατομικές μερίδες . Ατομική μερίδα ή λογαριασμός νοείται η καρτέλα (φάκελος) κάθε ασφαλισμένου στην οποία απεικονίζονται οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές του εισφορές και η βάση υπολογισμού τους, το συσσωρευμένο εξ αυτών εκάστοτε κεφάλαιο και οι παράμετροι προσδιορισμού του.